Jean - François Etienne, Unilever SEE Θα παραμείνουμε ισχυρός παίκτης ΗΕλλάδα είναι μια χώρα ηλεκτρονικά αναλφάβητη ΜΑΝΩΛΗΣ ΣΦΑΚΙΑΝΑΚΗΣ Tι καθυστερεί τη μεγαλύτερη επένδυση στη χώρα; ΕΛΛΗΝΙΚΟ BACKSTAGE JOHN MATTONE OCoach του Steve Jobs μιλά για το ρόλο τουΗγέτη Οι μεγαλύτερες πολυεθνικές στην Ελλάδα TOP 50 DIRECTION BUSINESS NETWORK Μ Η Ν Ι Α Ι Ο Ε Π Ι Χ Ε Ι Ρ Η Μ Α Τ Ι Κ Ο Π Ε Ρ Ι Ο Δ Ι Κ Ο • Μ Α Ρ Τ Ι Ο Σ 2 0 1 8 • # 0 1
editorial Με οδηγό τη φιλοσοφία πως μόνο η υγιής επιχειρηματικότητα μπορεί να αποτελέσει καταλύτη για την Ανάπτυξη, στεκόμαστε δίπλα σε αυτούς που καταβάλλουν κάθε προσπάθεια για να περάσουμε στην επόμενη ημέρα Οι Ηγέτες στην Πρώτη Σελίδα Έλλειμμα Ηγεσίας. Πόσες φορές δεν έχουμε ακούσει ή διαβάσει τη συγκεκριμένη φράση, που χρησιμοποιείται πια κατά κόρον, για να περιγράψει τις πηγές διαφόρων προβλημάτων και δυσκολιών που καταγράφονται στη σημερινή εποχή και σε παγκόσμιο επίπεδο. Θα μπορούσε, ίσως, να αντικατοπτρίζει πλήρως την πραγματικότητα, εάν δεν υπήρχε ένα μικρό πρόβλημα: τη φράση αυτή την ξεστομίζουν και τη χρησιμοποιούν συνήθως εκείνοι που ψάχνουν για Ηγέτες σε λάθος, μάλλον, μέρη. Αυτοί που προσπαθούν να εντοπίσουν την Ηγεσία μόνο στην πολιτική σκακιέρα και πολλές φορές όχι στην ουσία των πραγμάτων αλλά στο φαίνεσθαι των τηλεοράσεων, των debates και των σχεδόν «χορογραφημένων» εμφανίσεων, που έχουν επιμεληθεί επικοινωνιολόγοι, στυλίστες και image makers. Oι πραγματικοί Ηγέτες, όμως, τόσο στην Ελλάδα όσο και διεθνώς, κινούνται σε άλλους δρόμους. Συναντώνται εκεί που το όραμα γίνεται πράξη, εκεί που η θεωρία αποκτά υπόσταση, στον αληθινό κόσμο της πραγματικήςΟικονομίας. Οι Ηγέτες της εποχής κινούνται -κυρίως- στο χώρο του Επιχειρείν. Είναι αυτοί που ανοίγουν νέους δρόμους, δημιουργούν θέσεις εργασίας και επενδύουν στην καινοτομία. Ηγούνται διά του παραδείγματος, τροφοδοτούν την Ανάπτυξη και στηρίζουν την Κοινωνία. Είναι αυτοί που τολμούν, παίρνουν ρίσκα, δίνουν μάχες και συνήθως τις κερδίζουν. Εκείνοι που διαθέτουν πλάνο, ικανότητες και εμπειρία και με αυτά τα «όπλα», δείχνουν την πορεία προς τα εμπρός. Στα χέρια σας κρατάτε το πρώτο τεύχος του Business NewsΜagazine, το οποίο με την υπογραφή του Βusinessnews.gr και της συντακτικής ομάδας της Direction Business Network, βασικό στόχο έχει να αναδείξει τους Πρωταγωνιστές του Επιχειρείν που κάνουν τη «διαφορά» και συμβάλλουν αποφασιστικά στην ανάκαμψη της Ελληνικής Οικονομίας. Αποστέλλεται κάθε μήνα σε 5.000υψηλόβαθμα στελέχη και επικεφαλής των 1.500μεγαλύτερων επιχειρήσεων της ελληνικής αγοράς, καθώς και σε όσους ενδιαφέρονται ενεργά για τις εξελίξεις και τις τάσεις στο σύγχρονο επιχειρείν εντός και εκτός συνόρων. Ευελπιστούμε πως θα γίνει μια αγαπημένη αναγνωστική συνήθεια τόσο για εσάς όσο και για τους συνεργάτες σας. Σε μια χώρα και μια περίοδο όπου η επιχειρηματικότητα σαν έννοια έχει δαιμονοποιηθεί, εμείς έχουμε επιλέξει εδώκαι χρόνια να βρισκόμαστε στην αντίπερα όχθη.Με οδηγό τηφιλοσοφία πως μόνο η υγιής επιχειρηματικότητα μπορεί να αποτελέσει καταλύτη για την Ανάπτυξη, στεκόμαστε δίπλα σε αυτούς που καταβάλλουν κάθε προσπάθεια για να περάσουμε στην επόμενη ημέρα. Γνωρίζουμε καλά πως η οικονομία μας, για να ξεπεράσει τις προκλήσεις, χρειάζεται business, επενδύσεις και deals. Όλα αυτά, φυσικά, αποτελούν αποκλειστικά έργα ανθρώπων. Σχεδιάζονται και υλοποιούνται απόΗγέτες που ενεργούν σήμερα, αλλά έχουν το βλέμμα τους στραμμένο πάντα στο Αύριο. Ηγέτες που αξίζει να τους προβάλλουμε στην Πρώτη Σελίδα! Βαγγέλης Παπαλιός MHNIAIO EΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΕΚΔΟΤΗΣ-ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΠΑΠΑΛΙΟΣ ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΤΣΟΥΚΑΛΑΣ ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΥΛΗΣ ΛΙΛΗ ΚΑΡΑΚΩΣΤΑ ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ ΠΕΤΡΟΣ ΑΝΤΩΝΑΚΗΣ MΑΡΙΑ ΓΚΟΥΡΤΣΙΛΙΔΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΑΡΚΟΠΟΥΛΟΣ ΜΑΡΙΑ ΜΠΑΖΙΓΟΥ ΑΝΕΣΤΗΣ ΝΤΟΚΑΣ ΑΘ. Χ. ΠΑΠΑΝΔΡΟΠΟΥΛΟΣ ΜΑΡΙΟΣ ΠΑΡΛΙΑΡΟΣ ΣΟΝΙΑ ΧΑΪΜΑΝΤΑ ΒUSINESS DEVELOPMENT MANAGER KΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΠΑΠΑΛΙΟΣ ΒUSINESS UNIT MANAGER ΜΕΜΑ ΚΑΤΩΠΟΔΗ ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΑΓΑΘΗ ΖΟΡΜΠΑ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΚΑΡΑΜΠΑΤΣΟΣ ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΑΚΕΛΛΟΠΟΥΛΟΣ ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ ΓΕΩΡΓΙΑΔΗ ΥΠΟΔΟΧΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ ΜΑΡΙΑ ΤΣΩΝΟΥ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΥΛΗΣ ΓΙΩΤΑ ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΗ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΒΑΣΙΛΗΣ ΘΥΜΙΑΝΟΣ CREATIVE DIRECTOR ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΦΩΤΟΠΟΥΛΟΣ ART DIRECTOR ΘΕΟΔΩΡΑ ΚΟΥΛΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΗΣΗ ΕΞΩΦΥΛΛΟΥ IΜΑGEPRO/ΣΩΚΡΑΤΗΣ ΕΥΣΤΑΘΟΠΟΥΛΟΣ ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟΥ ΠΗΝΕΛΟΠΗ ΧΑΤΖΗΔΗΜΗΤΡΙΟΥ Ετήσια συνδρομή: 200 ευρώ (περιλαμβάνεται ΦΠΑ 6%) ISSN 2585-3929 Μικράς Ασίας 43 152 33 | Χαλάνδρι T: 210.77.12.400 | F: 210.77.13.343 e-mail: info@direction.gr www.direction.gr
index 07 new entry: Όσα πρέπει να ξέρετε για την Tesla, που έρχεται στη χώρα μας 10startup focus: Ο Robin Schuil είναι ο αληθινός entrepreneur που θα ήθελες να συναντήσεις 18training: To Media training ως «αντίδοτο» στις κρίσεις και τα Fakenews 44infographic: Οι πιο φιλικές χώρες για το επιχειρείν, σύμφωνα με το «Forbes» 50research: Δεν δείχνουν να έχουν σχέδιο για το GDPR oι ελληνικές επιχειρήσεις 52awards: Τα Growth Awards στήριξαν ξανά τους πρωτοπόρους της αγοράς 54new trends: Οι τάσεις του επιχειρείν για το 2018 56business books: Όταν το Άγιο Όρος διδάσκει…management 58auto: Μοντέλα υψηλών απαιτήσεων και επιδόσεων 60world news: Επιχειρηματικές ειδήσεις από όλο τον κόσμο 61business & style: Με στυλ στο Δ.Σ. 64business view: Ό,τι γίνεται και ό,τι ακούγεται στην εγχώρια επιχειρηματική σκηνή 66άποψη: Ο Αθανάσιος Χ. Παπανδρόπουλος για τις προσωπικότητες του χρήματος O coach του Steve Jobs πιστεύει πως ο ηγέτης πρέπει να είναι το πρότυπο JOHN MATTONE 46 interview: Ο Robert Dilts πιστεύει πως υπάρχουν Έλληνες game changers 36 business data: Οι 50 μεγαλύτερες πολυεθνικές (εμπορικές & βιομηχανικές) στην Ελλάδα 26 business deals: Oι συμφωνίες που έκλεισαν το 2017 και αυτές που έρχονται το 2018 30 new face: O Σταύρος Τσομπανίδης και η Phee βγάζουν κέρδη από τη θάλασσα 08 business focus: Η ChannelVAS αποφάσισε να έχει τη βάση της στην Ελλάδα 42 awards: Οι φετινοί νικητές των RetailBusiness Awards 2017 48 investment story: Το πραγματικό status όσον αφορά την επένδυση στο Ελληνικό 32 the list: Οι καλύτεροι CEOs, όπως τους ανέδειξαν οι εργαζόμενοί τους 11 retro story: 157 χρόνια διαχρονικής αξίας και γεύσης για την Υγείας Παυλίδη 38 interview: ΟMανώλης Σφακιανάκης για τους κινδύνους στο Διαδίκτυο 40 20 cover story: O Jean-François Etienne της Unilever Ηellas στην πρώτη του συνέντευξη σε ελληνικό έντυπο
Η ΑΒ Βασιλόπουλος πριν 4 χρόνια δημιούργησε τα ΑΒ Shop & Go - μικρά και οργανωμένα καταστήματα που καλύπτουν τις βασικές αγορές κάθε γειτονιάς. Μια λύση οικονομική και ποιοτική που βρίσκεται ένα βήμα από τα σπίτια των πελατών και... μέσα στην καρδιά τους! Αυτή η πετυχημένη συνταγή είναι πλέον έτοιμη να αναπτυχθεί μέσω franchise, να βρεθεί σε ακόμη περισσότερες γειτονιές σε Αθήνα, Πειραιά και Θεσσαλονίκη. Πώς; Είναι απλό! Εμείς υποστηρίζουμε έμπρακτα την προσπάθειά σου για την αρχική επένδυση και συμμετέχουμε ενεργά σε όλα τα στάδια της νέας επιχειρηματικής σου πορείας. HAB υποστηρίζει έως και το 80% της επένδυσης κι εσύ διαθέτεις το υπόλοιπο αρχικό κεφάλαιο, ευχάριστη προσωπικότητα και πολλή όρεξη για δουλειά.
news InBrief Λονδίνο και Σαν Φρανσίσκο, οι πόλεις για όσους αναζητούν διεθνή καριέρα Οι πόλεις στοΗνωμένο Βασίλειο και στιςΗΠΑπαρέχουν τις περισσότερες επαγγελματικές ευκαιρίες για διεθνή καριέρα, σύμφωνα με την πιο πρόσφατη έκδοση της έρευνας Expat Explorer της HSBC. Ακολουθούν το Λονδίνο, η Νέα Υόρκη, το Δουβλίνο, και τοΜπέρμιγχαμ. Όσοι ψάχνουν για μεγαλύτερα εισοδήματα, θα πρέπει να ταξιδέψουν στην Ανατολή, αφού τέσσερις ασιατικές πόλεις βρίσκονται στις κορυφαίες δέκα ως προς τα εισοδήματα των εκπατρισμένων. Το εμπορικό κέντρο της Ινδίας, η Βομβάη, φιλοξενεί τα πιο καλοπληρωμένα στελέχη της έρευνας, με μέσο ετήσιο εισόδημα 217.165, δολάρια, ενώο παγκόσμιος μέσος όρος είναι 99.903. ΗΣαγκάη έρχεται στην τέταρτη θέσημε μέσο εισόδημα 202.211 δολάρια, η Τζακάρτα στην όγδοη θέση με 152.589 και το Χονγκ Κονγκ στην ένατη με 148.410. Ωστόσο, οι πόλεις που προσφέρουν καλούς μισθούς συχνά έχουν υψηλό κόστος διαβίωσης. ΗΖυρίχη προσφέρει το μεγαλύτερο διαθέσιμο εισόδημα με το 77% των μεταναστών να δηλώνουν ότι το διαθέσιμο εισόδημά τους έχει αυξηθεί από τότε που μετακινήθηκαν. Για όσους θέλουν απλώς τα χρήματά τους να έχουν μεγαλύτερη αξία, η Μπανγκόκ, το Βερολίνο και ηΠράγα ξεχωρίζουν, με 69%, 61%και 58% των ερωτώμενων αντιστοίχως, να υποστηρίζουν ότι οι πόλεις έχουν προσιτό κόστος διαβίωσης. Ιδρύεται ο Ελληνικός Σύνδεσμος Επιχειρηματικών Πάρκων (ΕΣΕΠΠΑ) Την ίδρυση του Ελληνικού Συνδέσμου Επιχειρηματικών Πάρκων (ΕΣΕΠΠΑ) ανακοίνωσαν 8φορείς που ιδρύουν, διαχειρίζονται, διοικούν και λειτουργούν Οργανωμένους Υποδοχείς Δραστηριοτήτων (ΟΥΔ), 16 επιχειρήσεις που είναι εγκατεστημένες και λειτουργούν εντός ΟΥΔ, καθώς και 2 Σύνδεσμοι Επιχειρήσεων. Αποστολή του Ελληνικού Συνδέσμου Επιχειρηματικών Πάρκων θα είναι η προώθηση, μέσωθεσμικού διαλόγου με την κυβέρνηση, τους ΟΤΑ και τους λοιπούς αρμόδιους φορείς και οργανισμούς, της δημιουργίας και λειτουργίας Οργανωμένων Υποδοχέων Δραστηριοτήτων (ΟΥΔ), όπου θα ισχύουν σαφείς κανόνες αδειοδότησης και λειτουργίας των επιχειρήσεων και θα ελέγχεται με διαφάνεια η εφαρμογή τους. Μεταξύ των βασικών επιδιώξεων του ΕΣΕΠΠΑ θα είναι και η δημιουργία φιλικού και προνομιακού περιβάλλοντος για τις επενδύσεις εντός ΟΥΔ, με στόχο τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και την ανάπτυξη βιώσιμων, διεθνώς ανταγωνιστικών επιχειρήσεων. Πρόεδρος στο Δ.Σ. του Συνδέσμου αναδείχθηκε ο Βρασίδας Ζάβρας, Πρόεδρος (ΕΤΒΑ ΒΙ. ΠΕ. Α.Ε.) και Αντιπρόεδρος ο Άγγελος Μπενόπουλος, (Βιομηχανικό Πάρκο Κάτω Γέφυρας Θεσσαλονίκης Α.Ε.- Όμιλος εταιρειών ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ). Κροατία και Σλοβενία εντάσσονται στις χώρες ευθύνης της Παπαστράτος Διευρύνεται το cluster των χωρών ευθύνης της Παπαστράτος στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, με την προσθήκη της Κροατίας και της Σλοβενίας. Όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση, η απόφαση της Philip Morris International (PMI) να θέσει την Παπαστράτος επικεφαλής σε ακόμη δύο χώρες (ήδη έχει την ευθύνη, εκτός από την Ελλάδα, για τη Βουλγαρία, τη Ρουμανία, την Κύπρο και τη Μάλτα), έρχεται σε μια χρονική στιγμή που ολοκληρώνεται η μεγάλη επένδυση της εταιρείας, ύψους 300 εκατ. ευρώ, για τη μετατροπή του εργοστασίου της στον Ασπρόπυργο σε μονάδα αποκλειστικής παραγωγής των θερμαινόμενων ράβδων καπνού HEETS για το IQOS. Αυτή η νέα εξέλιξη στο cluster ενισχύει περαιτέρω τον στρατηγικό ρόλο της Παπαστράτος στην περιοχή της ΝΑ Ευρώπης. Ποια εταιρικά αυτοκίνητα πούλησαν περισσότερο το 2017; Πρωταγωνιστής η Fiat στις πωλήσεις εταιρικών αυτοκινήτων το 2017 με την Peugeot και την Toyota να ακολουθούν. Συγκεκριμένα, στην πρώτη δεκάδα των εταιρικών πωλήσεων στα μοντέλα του 2017 ήταν: Fiat Panda: 2.526 πωλήσεις, Peugeot 208: 2.187 πωλήσεις, Toyota Yaris: 2.087 πωλήσεις, Nissan Micra: 1.948 πωλήσεις, Opel Astra: 1.573 πωλήσεις, Citroen C3: 1.436 πωλήσεις, Renault Clio: 1.425 πωλήσεις, VW Polo: 1.397 πωλήσεις, Opel Corsa: 1.373 πωλήσεις, Hyundai i20: 1.175 πωλήσεις. Όσο για τις εταιρείες πίσω από τους αριθμούς; Πρωταγωνιστικό ρόλο στις πωλήσεις εταιρικών αυτοκινήτων έχουν η Avis (θυγατρική της Τράπεζας Πειραιώς) και η Autohellas/Hertz (του ομίλου Θ. Βασιλάκη), που ασχολούνται τόσο με τις βραχυχρόνιες (Rent a Car) και μακροχρόνιες μισθώσεις αυτοκινήτων (operating leasing).
Up & down ΗΤέσλα Μότορς (Tesla Motors) είναι αμερικανική αυτοκινητοβιομηχανία, η οποία σχεδιάζει, παράγει και πουλάει ηλεκτρικά αυτοκίνητα. Ο Elon Musk έχει πει ότι την οραματίζεται ως μια ανεξάρτητη αυτοκινητοβιομηχανία, που στοχεύει να προσφέρει ηλεκτρικά αυτοκίνητα σε προσιτές τιμές για τον μέσο καταναλωτή στο μέλλον. Όλο και ψηλότερα o Διευθύνων Σύμβουλος του Ομίλου FF Group, Τζώρτζης Κουτσολιούτσος, καθώς βραβεύτηκε ως «Retail Manager 2017» στα «Retail Business Awards 2017» που διοργάνωσε για 16η χρονιά με απόλυτη επιτυχία η Direction Business Network. Στο «μάτι του κυκλώνα» ο τέως αντιπρόεδρος της εταιρείας Novartis, Κωνσταντίνος Φρουζής, μετά τις αποκαλύψεις που έχουν πάρει μορφή χιονοστιβάδας. Ο ίδιος αρνείται όλες τις κατηγορίες και ζητά πλήρη διαλεύκανση της υπόθεσης, που ήδη έχει πάρει το δρόμο της δικαιοσύνης. Δικαίωση για τον Ευάγγελο Μυτιληναίο, Πρόεδρο και Διευθύνοντα Σύμβουλο του Ομίλου Μυτιληναίος Α.Ε., με την αποζημίωση 40 εκατ. δολαρίων που θα καταβάλει ως αποζημίωση η Σερβία μετά από απόφαση του Διεθνούς Διαιτητικού Δικαστηρίου. Το ποσό θα καταβληθεί ως αποζημίωση για αθέτηση συμφωνίας εκ μέρους της δημόσιας εταιρείας εμπορίας μετάλλων, RTB BOR προς τη Μυτιληναίος, βάζοντας τέλος σε μια αντιδικία 15 ετών και ανοίγοντας το δρόμο για επιστροφή της εταιρείας στη Σερβία. Η εταιρεία Tesla Greece είναι πλέον γεγονός και το Businessnews σας παρουσιάζει όσα πρέπει να γνωρίζετε για το «γίγαντα» Tesla και τον επικεφαλής του, Elon Musk. Ο πολυμήχανος Elon Musk αποφάσισε πρόσφατα ότι δεν θα λάβει ούτε μισθό ούτε μπόνους σε μετρητά από την εταιρεία του. Η αποζημίωσή του θα συνδεθεί με τους στόχους και την πορεία της μετοχής σε βάθος δεκαετίας και υπολογίζεται πως θα ξεπεράσει τα 50 δισ. δολάρια. Για να τα εισπράξει ο Musk, θα πρέπει η κεφαλαιοποίηση της Tesla να αυξηθεί στα 650 δισ. δολάρια από τα 60 δισ. δολάρια που βρίσκεται σήμερα… Η TESLA στην Ευρώπη διαθέτει 3 HUB. Τα δύο βρίσκονται στην Ολλανδία και ένα στη Γερμανία. Πλέον θα διαθέτει και στην Ελλάδα ενώ στην εταιρεία δουλεύουν ήδη Έλληνες μηχανικοί, απόφοιτοι του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου. Τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα της Tesla πωλούνται σε ιδιαίτερα προσιτές τιμές. Το Tesla Model 3, οι πωλήσεις του οποίου άρχισαν στο τέλος του 2017, ξεκινάει από τα 35.000 δολάρια χωρίς οποιοδήποτε κυβερνητικό κίνητρο. Στην πρώτη αυτή πτήση, που μετέφερε το αυτοκίνητο Tesla στο διάστημα, μια κούκλα με διαστημική στολή κάθεται στη θέση του οδηγού, ενώ το ραδιόφωνο του αυτοκινήτου παίζει ξανά και ξανά τη μεγάλη επιτυχία του Ντέιβιντ Μπάουι «Space Oddity»… Τα έσοδα της Tesla το 2016 ήταν υψηλότερα κατά 73% σε σχέση με ένα χρόνο πριν, νούμερο-ρεκόρ, που ωστόσο δείχνει την αλματώδη ανάπτυξή της. NewEntry Ο πύραυλος Falcon Heavy (Βαρύ Γεράκι), που έχει ύψος 70 μέτρων, διαθέτει 27 μηχανές προώθησης και εκτοξεύθηκε πρόσφατα από την Tesla, περιέχει ένα αυτοκίνητο της εταιρείας και θα το θέσει σε ελλειπτική τροχιά γύρω από τον Ήλιο, η οποία θα φθάσει έως τον Άρη… Tesla: Ο «γίγαντας» της ηλεκτροκίνησης στην Ελλάδα
newface # Σταύρος Τσομπανίδης Όταν τα φύκια «μεταφράζονται» σε κέρδος και οικολογική συνείδηση Συνέντευξη στη Μαρία Γκουρτσιλίδου Η νέα χρονιά άρχισε με υψηλούς στόχους για τη νεοϊδρυθείσα Phee! Η ελληνική εταιρεία που κατασκευάζει προϊόντα από τα νεκράφύλλα των φυκιών Posidonia Oceanica, τα οποία βρίσκονται σε αφθονία στις ελληνικές ακτές, ανοίγει ταφτερά της για… δύσκολες αγορές, αφού στο πλάνο επέκτασής της έχουν προστεθεί οι ΗΠΑ, η Ιαπωνία και οι σκανδιναβικές χώρες. Να σημειωθεί ότι τα ελληνικά φύκια έχουν ήδη «ταξιδέψει» εκτός των ελληνικών συνόρων, αφού η Phee συνεργάζεται με retailers στην Ισπανία και το Λουξεμβούργο. Ο ιδρυτής της εταιρείας, Σταύρος Τσομπανίδης, ο οποίος πρόσφατα συμπεριλήφθηκε στη λίστα «30 Under 30» του Forbes, μίλησε στο Business News Magazine για την απόφασή του να «επενδύσει» στη φύση, στοχεύοντας να κατακτήσει την ελληνική και διεθνή αγορά, για τα προϊόντα της Phee και την προοπτική ανάπτυξής της τα επόμενα χρόνια. Οι περισσότεροι νέοι επιχειρηματίες ασχολούνται με τεχνολογικές εφαρμογές. Εσείς επιλέξατε μια εντελώς «εναλλακτική» ιδέα. Μπορείτε να μας μιλήσετε γι’ αυτό; Σ.Τ.: Hεπιχειρηματικότητα δεν είναι μόνο τεχνολογικές εφαρμογές. Κατά τη γνώμη μου, αυτό είναι ένα λάθος που μας έχει μεταφερθεί κυρίως από ταΜΜΕ. Μια επιχειρηματική ιδέα προκύπτει από τα βιώματά μας και τα πράγματα που επιλέγουμε να κάνουμε στην καθημερινότητά μας, καθώς και στον ελεύθερο χρόνο μας. Έτσι, μια βόλτα μου σε μια παραλία, παράλληλα με μια ομιλία του κ. Ευμορφίδη με έκαναν να πιστέψωαπό την πρώτη στιγμή στη δυναμική των φυκιών, καθώς υπάρχουν πολλές φορές πράγματα που τα κοιτάζουμε αλλά δεν τα βλέπουμε…Πολύ γρήγορα έβαλα ένα προσωπικό στοίχημα να κάνω τα ελληνικά φύκια παγκοσμίως γνωστά. Έτσι γεννήθηκε η PHEE. Γιατί αποφασίσατε να χρησιμοποιήσετε τα φύκια και όχι κάποια άλλη πρώτη ύλη; Σ.Τ.: Tα νεκρά φύλλα φυκιών συνιστούν μια πρώτη ύλη στην οποία δίνεται αξία μέσω της επιχειρηματικής μας δράσης. Αξιοποιούνται σε κάτι χρήσιμο, αφού μετατρέπονται σε χρηστικά προϊόντα. Οι ποσότητες με τις οποίες επιβαρύνεται το περιβάλλον, σε ετήσια βάση, είναι τεράστιες. Σύμφωνα με έρευνες που διεξαγάγαμε, περίπου 300-400 τόνοι φυκιών ξεβράζονται ετησίως στις παραλίες από κάθε Δήμο, το οποίο μεταφράζεται σε οικονομική επιβάρυνση ύψους 20.00025.000 ευρώγια τον καθαρισμό τους. Στη PHEE, αναδεικνύοντάς το παγκοσμίως, μέσωκαινοτομίας που αναπτύχθηκε στην Ελλάδα, σε μια νέα πρώτη ύλη, θέλουμε να επαναφέρουμε τη φυσική ισορροπία, προωθώντας τις αρχές της «πράσινης» επιχειρηματικότητας και της επαναχρησιμοποίησης (upcycling) των φυσικών πόρων. Πώς δέχτηκε η αγορά στην Ελλάδα τη Phee; Σ.Τ.: Το πρώτο προϊόν που έκανε την παρθενική του εμφάνιση στην αγορά τον Ιούλιο του 2016, ήταν οι θήκες για κινητά i-phone και Samsung. Αυτήν τη στιγμή τα προϊόντα μπορεί κανείς να τα βρει στα καταστήματα Public, σε ξενοδοχεία, boutique μαγαζιά σε όλη την Ελλάδα, κυρίως στα πιο τουριστικά ελληνικά νησιά, αλλά και μέσω e-shop που φιλοξενείται στην επίσημη ιστοσελίδα (www.phee.gr) της εταιρείας. Η ελληνική αγορά δεν δείχνει σταθερότητα σε επίπεδα πωλήσεων αναφορικά με τα υπάρχοντα προϊόντα μας, αλλά μας έχει βοηθήσει να εξάγουμε σημαντικά αποτελέσματα για τα επόμενα βήματά μας. Δημιουργήσατε μία θήκη smart- phone από φύκια, μία ρακέτα θαλάσσης και κουτιά πολυτελείας. Ποιες ήταν οι αντιδράσεις των καταναλωτών; Σ.Τ.: Το κοινό ενθουσιάζεται με το όλο concept αλλά και με τα προϊόντα μας, που εκτός από το μοναδικό design τους έχουν σχεδιαστεί για να είναι απόλυτα χρηστικά και λειτουργικά. Για παράδειγμα, οι PHEE cases είναι 100% προστατευτικές για τα κινητά τηλέφωνα. Η oceania racket έρχεται να καλύψει ακόμα και τον πιο απαιτητικό παίκτη ρακέτας και τα PHEEboxes είναι έτοιμα να φιλοξενήσουν από ένα καλό δώρο μέχρι τα προσωπικά σας αντικείμενα στο γραφείο ή και το σπίτι σας. Τέλος, η αντοχή τους στο χρόνο είναι ένα στοιχείο που ικανοποιεί το σύνολο των καταναλωτών που έχουν εμπιστευθεί τα προϊόντα μας. Το πιο σημαντικό στοιχείο για εμάς είναι ότι οι καταναλωτές είναι κοντά στην εταιρεία μας και έχουμε επικοινωνία μαζί τους για την ανάπτυξη των επόμενων προϊόντων μας βάσει των αναγκών τους. Σε τι άλλες κατασκευές που δεν φανταζόμαστε μπορεί να επεκταθεί το Phee; Μπορεί να δούμε και ρούχα από φύκια; Σ.Τ.: Το βασικό προϊόν της PHEE είναι το PHEEboard. Το PHEE-board είναι ένα επίπεδο πάνελ κατασκευασμένο από τα νεκράφύλλα της Ποσειδωνίας και από βιολογικές ρητίνες και μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την ανάπτυξη τελικών προϊόντων υψηλής προστιθέμενης αξίας. Χρησιμοποιώντας το ως πρώτη ύλη έχουμε τη δυνατότητα να αναπτύξουμε: Διαφορετικά χρηστικά προϊόντα. Συγκεκριμένα, απόφέτος θα κυκλοφορήσει μία σειρά με σουβέρ και σουπλά, σημειωματάριο (notepad) από PHEEκια και έρχεται και μια συνεργασία-έκπληξημε γνωστή ελληνική εταιρεία σε ένα νέο προϊόν-έκπληξη. Παράλληλα, το υλικό μας μπορεί να χρησιμοποιηθεί στους κλάδους της επιπλοποιίας και της εσωτερικής διακόσμησης. Τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο είμαστε σε επαφή με κατασκευαστικές εταιρείες και αρχιτεκτονικά γραφεία, προκειμένου να χρησιμοποιηθεί το PHEE board στα έργα τους. Τέλος, αναζητούμε εφαρμογές στον κλάδο της αυτοκινητοβιομηχανίας όσο και στα σκάφη αναψυχής. Πιστεύετε ότι η σημερινή οικονομική συγκυρία βοηθά στην υλοποίηση και ανάπτυξη καινοτόμων ιδεών; Σ.Τ.: Πιστεύωπως αν η ανάπτυξη των καινοτόμων επιχειρήσεων γίνεται με στοχευμένο πλάνο και στόχους και παράλληλα το προϊόν ή η υπηρεσία που εμπορεύονται καλύπτει ένα πραγματικό πρόβλημα ή λύνει μια ανάγκη, μπορεί να επιβιώσει και να αναπτυχθεί σε οποιαδήποτε οικονομική συγκυρία. Υπάρχουν πολλά παραδείγματα προς αυτή την κατεύθυνση… Ποια είναι τα επόμενα σχέδιά σας για την εταιρεία; Σ.Τ.: Πριν από λίγο καιρό στείλαμε τις πρώτες παραγγελίες σε Ισπανία και Λουξεμβούργο. Ο στόχος που έχουμε θέσει για το 2018 είναι να καταφέρουμε να τοποθετήσουμε τα προϊόντα μας στην αγορά της Ιαπωνίας και των σκανδιναβικών χωρών, που χαρακτηρίζονται από την οικολογική τους συνείδηση. Επόμενος σταθμός θα είναι σίγουρα η αγορά της Αμερικής, καθώς εκεί υπάρχουν σημαντικά περιθώρια ανάπτυξης για τους retailers. Για την επόμενη διετία, το business plan της Phee περιλαμβάνει ανάπτυξη 20%. Τέλος, μεγάλο στοίχημα για εμάς είναι να συνεχίσουμε την έρευνα και ανάπτυξη, με σκοπό να μελετήσουμε περαιτέρω εφαρμογές των φυκιών, καθώς και να προχωρήσουμε στην περαιτέρωβελτιστοποίηση της παραγωγικής μας διαδικασίας, με σκοπό τη μείωση του κόστους παραγωγής. Kέρδη από τη... θάλασσα Phee 8
startupfocus Robin Schuil Ο ιπτάμενος Ολλανδός του start-up Απογείωσε το e-commerce στη χώρα του, έκανε ουτοπικά deal πραγματικότητα και τώρα λανσάρει νέα projects στην Ελλάδα, δίνοντας συμβουλές στις ντόπιες start-ups. Ο Robin Schuil είναι ο αληθινός entrepreneur που θα ήθελες να συναντήσεις. Γράφει ο Πέτρος Αντωνάκης «Στις start-ups υπάρχει λίγο παραπάνω ο φόβος της αποτυχίας. Στην αρχή είναι σημαντικό να κάνεις τον εαυτό σου ευάλωτο τοποθετώντας ένα ατελές προϊόν στα χέρια των πελατών, έτσι ώστε να μαθαίνεις να βελτιώνεσαι. Η έμφαση πρέπει να δίνεται στη μάθηση». Ο Robin Schuil γνωρίζει απ’ έξω κι ανακατωτά το start-up οικοσύστημα. Στα 16 του έφτιαξε την πλατφόρμα αγγελιών Markplaats. Πέντε χρόνια μετά, το Ebay προσέφερε 290 εκατ. δολάρια για την εξαγορά της. Και εκεί να είχε σταματήσει, σίγουρα θα κέρδιζε για πάντα την προσοχή του κοινού. Εκείνος, ωστόσο, συνέχισε να προκαλεί τον εαυτό του και κυρίως να μαθαίνει. Η 16χρονη θητεία του στο Ebay ήταν μια διαρκής γνώση. «Η ευτυχία και η ευκαιρία που προσφέρει μια πλατφόρμα όπως αυτή στην κοινότητα, ήταν αυτό που με έκανε να ξυπνάω ενθουσιασμένος και να πηγαίνω στη δουλειά κάθε μέρα για πάνω από μιάμιση δεκαετία. Εκεί έμαθα πως λίγοι τύποι σε ένα δωμάτιο με έναν φορητό υπολογιστή μπορούν να κάνουν θετική διαφορά σε εκατομμύρια ανθρώπους». Σήμερα, ο35χρονοςSchuil, ανάμεσασεόλα τα άλλα, είναι ιδρυτής του Vendora.gr, της ελληνικής εκδοχής του Marktplaats και Entrepreneur In Residence στον γνωστό πλέον θεσμό τηςΟλλανδικήςΠρεσβείας, Orange Grove, εκεί όπου δίνει πολύτιμες συμβουλές στους startuppers. Και του αρέσει να ξεκινάει από τα βασικά. «Διατηρήστε μια υγιή ισορροπία εργασίας-ζωής. Η άνοδος στην κορυφή είναι μια μεγάλη περιπέτεια, αλλά μπορεί εύκολα να καταναλώνει κάθε κομμάτι της ζωής σας. Πρόκειται για μια άγρια βόλτα με rollercoaster όπου πρόκειται για το ταξίδι, όχι για τον προορισμό. Είναι πολύ σημαντικό να κρατήσετε λίγο χρόνο για τον εαυτό σας, τους φίλους και την οικογένειά σας, ειδικά όταν αρχίζεις τόσο νέος». Η Ελλάδα και η Orange Grove Στα 8 ξεκίνησε να ασχολείται με τον προγραμματισμό και στα 21 είδε τις κάμερες να στήνονται έξω από το μικρό γραφείο τηςMarkplaats. Έχει ζήσει πολλά και θέλει να δει ακόμα περισσότερα. Όπως τους μη συνηθισμένους στην αγορά μεταχειρισμένων Έλληνες να αλλάζουν συνήθειες και να εμπιστεύονται το Vendora. «Οι Έλληνες καταναλωτές εκτιμούν την ποιότητα. Αγοράζοντας δεύτερο χέρι είναι πιο εύκολο να εντοπίσεις την ποιότητα και είναι πιο οικονομικό. Θα προτιμούσατε να έχετε ένα φτηνό τραπέζι σε flat-pack συσκευασία από τo Ikea ή να αγοράσετε ένα γερό ξύλινο από δεύτερο χέρι; Έχει διαρκέσει ήδη μια ζωή και θα συνεχίσει να το κάνει κι άλλο. Επίσης, οι αγορές από δεύτερο χέρι ωφελούν επίσης την τοπική οικονομία. Οι Millennials είναι πιο ανοικτοί στη second hand αγορά, όπως αποδεικνύεται από τον αυξανόμενο αριθμό των μεταχειρισμένων και vintage καταστημάτων σε γειτονιές όπως το Κολωνάκι». ΗOrange Grove τον προσκάλεσε για πρώτη φορά το 2016 και πλέον περνάει μία εβδομάδα κάθε μήνα στην Ελλάδα, δηλώνοντας «ενθουσιασμένος για τις ευκαιρίες που θα αναπτυχθούν τα επόμενα χρόνια». Δεν επέλεξε να μείνει τυχαία και να ξεκινήσει εδώ το νέο του εγχείρημα. «Παρά την κρίση, ο αριθμός των online αγοραστών στην Ελλάδα υπερδιπλασιάστηκε τα τελευταία 5 χρόνια. Αναμένω πως θα υπάρξει ταχεία ανάπτυξη του e-commerce στην Ελλάδα. Στην Ολλανδία πολλά από τα ηλεκτρονικά καταστήματα που υπάρχουν σήμερα ξεκίνησαν ως μεμονωμένοι έμποροι σταMarktplaats. Προσεγγίζουμε το τέλος αυτού που ονομάζω “ηλεκτρονικό εμπόριο 1.0”, όπου κάναμε focus στο να είναι τα πάντα εύκολα διαθέσιμα στο διαδίκτυο. Μεταβαίνουμε στη φάση “ηλεκτρονικό εμπόριο 2.0”, όπου όλα θα έχουν να κάνουν με την end-to-end εμπειρία του καταναλωτή και την αφήγηση ιστοριών μέσω άρθρων και βίντεο». Ο Schuil πιστεύει πολύ στην προοπτική του blockchain, αφού θα μας επιτρέψει να φτιάξουμε μια αποκεντρωμένη αγορά χωρίς μεσάζοντα («σκεφτείτε Amazon Prime χωρίς Amazon ή online δημοπρασίες χωρίς eBay»), αλλά δεν είναι τόσο σίγουρος αν χρειαζόμαστε κρυπτοσυστήματα όπως το Bitcoin. Ωστόσο, το γεγονός πως «οποιοσδήποτε θα μπορούσε να πραγματοποιήσει συναλλαγές με οποιονδήποτε άλλον στον κόσμο με μηδενικό κόστος συναλλαγής» παραμένει μια μεγάλη πρόκληση. Μόνο αυτή, άλλωστε, μπορεί να σε κάνει καλύτερο. Συγκρίνει τη διαδρομή μιας start-up με αναρρίχηση, όπου πρέπει να θέτεις όσο πιο ψηλά τολμάς το στόχο από την αρχή, να ξεκινάς με ένα μικρό βήμα και να μην ξανακάνεις άλλο εάν δεν είσαι σίγουρος πού θα πατήσεις στη συνέχεια. Και όπως τονίζει, ένα προϊόν μπορεί να θεωρηθεί τέλειο μόνο όταν επιλύει ένα πραγματικό πρόβλημα για πραγματικούς πελάτες. Γιατί μπορεί ναφαίνεται «τέλειο» στο δημιουργό του, αλλά δεν θα είναι μέχρι να το βάλει στα χέρια τους. «Η κατασκευή του προϊόντος δεν είναι το δύσκολο μέρος της οικοδόμησης μιας επιτυχημένης εκκίνησης. Οι πωλήσεις είναι η πραγματική πρόκληση». Ο Robin Schuil αναμένει πως θα υπάρξει ταχεία ανάπτυξη του e-commerce στην Ελλάδα «Μεταβαίνουμε στηφάση “ηλεκτρονικό εμπόριο 2.0”, όπου όλα θα έχουν να κάνουν με την end-to-end εμπειρία του καταναλωτή και την αφήγηση ιστοριών μέσωάρθρων και βίντεο» 10
thelist Η Glassdoor παρουσίασε μία εκτενή λίστα με τους καλύτερους CEOs για το 2017, η οποία προέκυψε από τη… βαθμολογία που έδωσαν οι υφιστάμενοί τους όταν ρωτήθηκαν να εκφράσουν τη γνώμη τους για τα στελέχη των εταιρειών όπου εργάζονται. Στη λίστα υπάρχουν πολλά μεγάλα ονόματα με σημαντική καριέρα. Εμείς συγκεντρώσαμε δέκα από αυτούς με την υψηλότερη βαθμολογία και σας τους παρουσιάζουμε. Επιμέλεια: Μαρία Γκουρτσιλίδου Οι καλύτεροι CEOs, σύμφωνα με τους εργαζομένους τους Η ιστοσελίδα εύρεσης εργασίας Glassdoor συνέλεξε στοιχεία από τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις 11
thelist Οι καλύτεροι CEOs Mark Zuckerberg Ο αγαπημένος των υπαλλήλων του Ο ιδρυτής του Facebook έλαβε ποσοστό 98%, τοοποίο δείχνει ότι είναι σε εξαιρετικά μεγάλο βαθμό αποδεκτός από τους υπαλλήλους του. Αυτό, άλλωστε, φαίνεται και από τα σχόλια ανθρώπων που εργάστηκαν ή εργάζονται στο Facebook, οι οποίοι περιγράφουν τις συνθήκες εργασίας τους ως μία από τις καλύτερες εμπειρίες τους, με τα πλεονεκτήματα να υπερτερούν έναντι των μειονεκτημάτων. Ο Zuckerberg συγκέντρωσε περισσότερες από 1.900 κριτικές υπαλλήλων. Σε αυτές, μεταξύ άλλων, γίνεται λόγος για ένα αξιοκρατικό περιβάλλον εργασίας, με ευχάριστη ατμόσφαιρα και υψηλούς μισθούς, όπου όλα συζητούνται ανοιχτά και ο καθένας μπορεί να μιλήσει απ’ ευθείας με τον CEO, για να εκφράσει τις όποιες απορίες, διαφωνίες ή ενστάσεις του για οποιοδήποτε θέμα τον απασχολεί. Ταυτόχρονα, οι υπάλληλοι στα σχόλιά τους αναφέρονται και στα αρνητικά που έχει το να δουλεύει κανείς για το Facebook, τα οποία είναι ο μεγάλος φόρτος εργασίας και τα πιεστικά deadlines, τα οποία πολλές φορές απαιτούν υπερωρίες. Ο Zuckerberg γεννήθηκε στις 14 Μαΐου του 1984 στο Ουάιτ Πλέινς της Νέας Υόρκης και σπούδασε στο Χάρβαρντ. Ίδρυσε το Facebook στις 4 Φεβρουαρίου 2004, το οποίο προοριζόταν αρχικά για χρήση μόνο από φοιτητές του Χάρβαρντ. Κάποια στιγμή μετακόμισε στο Πάλο Άλτο της Καλιφόρνια, όπου σήμερα βρίσκονται τα γραφεία του Facebook. Ο Mark Zuckerberg είναι ένας από τους νεαρότερους δισεκατομμυριούχους στον κόσμο. Στις 21 Ιουλίου 2010, ανακοίνωσε πως ο αριθμός των χρηστών του Facebook ξεπέρασε τα 500 εκατομμύρια. Σήμερα το Facebook αριθμεί πάνω από 2 δισεκατομμύρια χρήστες. ElonMusk Ο ιδρυτής της εταιρείας που κανείς δεν… βαριέται Ο ιδρυτής και CEO της SpaceX συγκέντρωσε ποσοστό αποδοχής 98% από τους υπαλλήλους του. Για τον Elon Musk, ο οποίος φημολογείται ότι είναι ο μυστηριώδης δημιουργός του Bitcoin, έγραψαν σχόλια 836 άτομα. Χαρακτηριστικό είναι εκείνο ενός υπαλλήλου ο οποίος δουλεύει εδώ και 8 χρόνια στη SpaceX και γράφει ότι πρόκειται για μια εταιρεία που προσφέρει απεριόριστες ευκαιρίες. «Μπορείς να μάθεις καινούργια πράγματα, να βοηθήσεις άλλες ομάδες και να βελτιώσεις τις δεξιότητές σου. Η δουλειά έχει πολλές προκλήσεις και η διαδικασία πολλές φορές είναι δύσκολη, αλλά δεν υπάρχει καλύτερο συναίσθημα από την επιτυχία στο τέλος κάθε project. Ένα άλλο στοιχείο που χαρακτηρίζει τη SpaceX είναι η καινοτομία. Παροτρύνει τους υπαλλήλους να σκέφτονται πάντα ένα βήμα μπροστά, να βρίσκουν δημιουργικές λύσεις σε πολύπλοκα προβλήματα και να αναπτύσσουν την κριτική τους σκέψη. Η δουλειά είναι διασκεδαστική και συναρπαστική. Ειλικρινά, ποτέ δεν έχω αισθανθεί βαρεμάρα στη SpaceX», σημειώνει χαρακτηριστικά. Ο Elon Musk είναι CEO και επικεφαλής τεχνολογίας στην εταιρεία SpaceX, της οποίας είναι επίσης ο ιδρυτής, καθώς και ο γενικός διευθυντής και επικεφαλής τεχνολογικού σχεδιασμού της εταιρείας TeslaMotors και ο πρόεδρος της SolarCity. Είναι επίσης συνιδρυτής των Zip2, PayPal και Tesla Motors. Το 2001 άρχισε να ασχολείται όλο και πιο ενεργά με την εξερεύνηση του διαστήματος. Χρησιμοποιώντας 100 εκατομμύρια δολάρια ίδρυσε τη SpaceX τον Ιούνιο του 2002. Κατά τα 7 πρώτα χρόνια της λειτουργίας της, η SpaceX σχεδίασε και κατασκεύασε τα διαστημικά οχήματα Falcon (απογείωσης) και Dragon (πολλαπλών χρήσεων), ενώ το 2009, το Falcon 1 έγινε το πρώτο ιδιωτικό διαστημικό όχημα το οποίο τοποθέτησε δορυφόρο γύρω από την τροχιά της Γης. Το 2012, ένα από τα οχήματαDragon προσδέθηκε στον ΔιεθνήΔιαστημικό Σταθμό μεταφέροντας προμήθειες και εξοπλισμό. 12
direction.grRkJQdWJsaXNoZXIy ODAxNzc=