άποψη Αυτά και άλλα σχετικά ερωτήματα με απασχόλησαν συχνά-πυκνά στην 55χρονη δημοσιογραφική μου καριέρα, στη διάρκεια της οποίας είχα την ευκαιρία να γνωρίσω πλούσιους και πλούσιες επιχειρηματίες, όπως ο βαρώνος Φίλιππος Ρότσιλντ, η ΚορίνΜεντζελοπούλου, ο Κάρλο ντε Μπενεντέττι, ο Νίκολας Χάγιεκ, ο Μπερνάρ Αρνώ, ο Τζοβάννι Ανιέλλι, ο Αλμπέρ Φρερ, ο Μπιλ Γκέητς, ο Σεΐχης Γιαμανί και άλλοι, μεταξύ των οποίων και εκατό -αν όχι περισσότερους- Έλληνες. Οι περισσότεροι από αυτούς τους ανθρώπους, πραγματικές προσωπικότητες του χρήματος, όταν τους ζητάς να εξηγήσουν πώς έφθασαν εκεί που βρίσκονται, απαντούν απλά και σχεδόν ομόφωνα. «Βρίσκεται κανείς εκεί που θέλει να φτάσει», μου είχε απαντήσει ο Νίκολας Χάγιεκ της Swatch και αμέσως μετά άρχισε, με εφηβικό ενθουσιασμό, να μου εξηγεί ποια ήταν τα σχέδιά του για τα επόμενα δέκα χρόνια. Όταν μιλήσαμε, ο Νίκολας Χάγιεκ ήταν 76 ετών. Έδειχνε όμως αποφασισμένος, αν χρειαζόταν, να ξαναρχίσει από την αρχή - αλλά δεν πρόλαβε, έφυγε από τη ζωή το 2001, όχι χωρίς να την έχει χορτάσει. «Εμείς που θεωρούμεθα επιτυχημένοι», μου είχε αποκαλύψει ο Κάρλο ντε Μπενεντέττι, πανίσχυρο αφεντικό τηςOlivetti τη δεκαετία τού ’80, «ψάχνουμε για μια ισορροπία στη ζωή μας, ανάμεσα στην άνεση και στην προσπάθειά μας για επιτυχία. Χαιρόμαστε να δημιουργούμε απολαυστικά κομμάτια ζωής, είτε αυτά είναι επιχειρήσεις είτε καταφύγια στην εξοχή. Μας αρέσει, επίσης, να ταξιδεύουμε, γιατί έτσι εμπλουτίζουμε τον εαυτό μας με καινούργιες ιδέες». Το 2008, στην Αθήνα, ο πλουσιότερος άνθρωπος του κόσμου, ο Μπιλ Γκέητς, μου έλεγε ότι «απολαμβάνουμε τον αγώνα για την επιτυχία, γιατί μας συγκινεί κάθε φορά να γινόμαστε κύριοι νέων καταστάσεων». Και δεν είχε άδικο, από κάθε άποψη. Είναι ξεκάθαρο ότι οι προσωπικότητες του χρήματος απολαμβάνουν την ορμητικότητα της ζωής τους. Το να ξεκουραστούν σε ένα σταθμό πάνω στο δρόμο τους προς την επιτυχία -κάτι που ένας άλλος θα μπορούσε ίσως να θεωρήσει σκοπό ζωής- τους ικανοποιεί μόνον προσωρινά. Αν λοιπόν λάβουμε υπόψη μας αυτή την ψυχολογική σύνθεση, το χρήμα έχει σημασία διαφορετική για την προσωπικότητα του χρήματος, πολύ πιο πλατιά από όση έχει για τους περισσότερους άλλους ανθρώπους. Για όλους, το χρήμα μπορεί να αγοράσει την πολυτέλεια, το χρήμα μπορεί να αγοράσει το χρόνο για ξεκούραση, το χρήμα μπορεί να αγοράσει την ασφάλεια. Όμως, για την προσωπικότητα του χρήματος: α) το χρήμα είναι ένα όργανο για να κάνει κανείς διάφορα πράγματα, μπορεί να λειτουργήσει έτσι ώστε να κάνει τους ανθρώπους παραγωγικούς και ασφαλείς· β) το χρήμα είναι η δύναμημε την οποία θα οικοδομήσει και θα προασπίσει κανείς τα εγχειρήματα που γεννούν τον πλούτο· γ) το χρήμα μπορεί να βοηθήσει άλλους που το χρειάζονται, που δεν μπορούν να το αποκτήσουν και που πρέπει να βασισθούν στις ικανότητες και στη γενναιότητα της προσωπικότητας του χρήματος, για να μοιραστούν μέρος της επιτυχίας της. Πού θα βρισκόταν η έρευνα για τον καρκίνο, χωρίς την ιδιωτική υποστήριξη; Ή μήπως η γραφειοκρατία μιας κυβέρνησης θα είχε σχεδιάσει και κτίσει το μουσείο Γκιουλπεκιάν στηΛισαβώνα; Αν η Ελλάδα δεν είχε κάποιους πλούσιους και μεγάλους ευεργέτες όπως ο Ζάππας, ο Συγγρός, ο Αρσάκης, ο Ευγενίδης, ο Μποδοσάκης, ο Ωνάσης, ο Νιάρχος και άλλους, θα είχε βγει από την υπανάπτυξη; Θα είχε καταφέρει να τη στηρίζουν οι Ευρωπαίοι για να μην καταρρεύσει; Ιδού το ερώτημα. Ωστόσο, είναι ευτυχείς οι πλούσιοι και επιτυχημένοι επιχειρηματίες; Θα έλεγα ότι αυτοί που έφθασαν εκεί που βρίσκονται με την αξία τους, είναι. Όπως διαπίστωσα, στις περισσότερες περιπτώσεις είναι πολύ πιο ευχαριστημένοι με τη μοίρα τους, παρ’ όλες τις πιέσεις και τις τεράστιες ευθύνες τους, από όσο οι συνάδελφοί τους που είχαν μικρότερη οικονομική επιτυχία. Ο λόγος που οι πολύ πλούσιοι φθάνουν και παραμένουν σε αυτήν την κατάσταση είναι η ικανότητά τους να αντλούν πολύ μεγάλο μέρος από τον εσωτερικό τους κόσμο - από την ευφυΐα, τη δημιουργικότητα και τη συναισθηματική τους δύναμη. Όταν εξουσιάζουν απόλυτα τον εσωτερικό τους κόσμο, τότε έχουν πολύ μεγαλύτερη επιτυχία και λιγότερες πιέσεις από άλλους που περνούν τη ζωή τους μέσα σε πολύ μικρότερες προκλήσεις. Tι έμαθα από προσωπικότητες του χρήματος Τι είναι μία προσωπικότητα του χρήματος; Ποια είναι τα βαθύτερα συναισθήματά της και πώς ορίζει τις συμπεριφορές της; Γιατί υπάρχουν πλούσιοι και φτωχοί; Τελικά, τι είναι ο πλούτος; Είναι μόνον χρήμα ή και κάτι άλλο; του Αθαν. Χ. Παπανδρόπουλου «Όπου βρίσκεται κανείς, είναι γιατί ήθελε να φτάσει εκεί» 66
RkJQdWJsaXNoZXIy ODAxNzc=