interview Αποτελεί διεθνούς φήμης αυθεντία σε θέματα Στρατηγικής και Επιχειρηματικότητας, ενώ οι «Financial Times» τον έχουν περιγράψει σαν τον «νέο γκουρού του management». Ο καθηγητής του London Business School, Freek Vermeulen, μίλησε στο Business News Magazine για το ζήτημα της αλλαγής στις επιχειρήσεις, την αξία της συνεργασίας, τις «κακές συνήθειες» που πρέπει να κόβονται αλλά και τις ευκαιρίες που μπορεί να κρύβονται σε περιόδους κρίσης. Συνέντευξη στον Δημήτρη Τσουκαλά ματα οργανωσιακού σχεδιασμού και τις διάφορες διαδικασίες. Επομένως, εάν αλλάξεις κάποιον οργανισμό, θα πρέπει να αλλάξεις και αυτά. Αυτό, φυσικά, δεν είναι τόσο εύκολο όσο ακούγεται, καθώς συχνά τα εμπόδια αυτά είναι συνυφασμένα και έχουν μεγαλώσει σημαντικά με την πάροδο των ετών. Επίσης, υπάρχουν και αυτά που θα μπορούσαμε να αποκαλέσουμε και άτυπα (informal) εμπόδια ως προς την αλλαγή. Πρόκειται για εμπόδια πολύ πιο ενσωματωμένα στην κουλτούρα της επιχείρησης και στις διάφορες άτυπες διαδικασίες. Καθώς δε αυτά τα εμπόδια δεν μπορείς να τα ξεπεράσεις αλλάζοντας το σχεδιασμό, είναι επίσης πολύ δύσκολο να υπερκεραστούν. Ησχετική προσπάθεια απαιτεί χρόνο και κόπο, ενώ χρειάζονται κινήσεις με αφετηρία τόσο την κεφαλή (top-down) όσο και τη βάση (bottom-up). Θα πρέπει, δηλαδή, οι επικεφαλής, με απόλυτα σαφή τρόπο, να καταστήσουν ξεκάθαρη την αλλαγή, εξηγώντας τι θα αλλάξει και ποια είναι η νέα στρατηγική κατεύθυνση. Ωστόσο, θα πρέπει η αλλαγή αυτή να σχεδιαστεί με τέτοιο τρόπο, που να επιτρέπει πρωτοβουλίες από τη βάση, ούτως ώστε οι άνθρωποι να μπορούν και οι ίδιοι να συνεισφέρουν στο εγχείρημα και όχι απλά να εκτελούν αυτά που τους λένε. Βέβαια, αυτό μόνο εύκολο δεν είναι… Στο τελευταίο βιβλίο σας υποστηρίζετε πως μία από τις βασικές στρατηγικές με στόχο το μετασχηματισμό της επιχειρηματικής απόδοσης και την αύξηση της αποτελεσματικότητας της ηγεσίας συνίσταται απλά στη διακοπή της επανάληψης όλων αυτών που «πάντα κάναμε». Μπορείτε να μας εξηγήσετε λίγο αυτό το επιχείρημα σχετικά με τις «κακές συνήθειες που πρέπει να κοπούν»; Το βιβλίο μου τιτλοφορείται «Breaking Bad Habits» και η επιλογή μόνο τυχαία δεν ήταν. Βλέπετε, όσον αφορά τους οργανισμούς, εγώ προσωπικά πάντα επιχειρώ να ανακαλύψω όχι μόνο τον τρόπο με τον οποίο έχουν οργανωθεί αλλά και το γιατί έχει συμβεί αυτό. Ψάχνω να βρω από πού προέρχονται τα διάφορα συστήματα και οι διαδικασίες. Πολύ συχνά, λοιπόν, όταν κάνω τη σχετική ερώτηση για βασικές διαδικασίες σε μια επιχείρηση, έρχομαι αντιμέτωπος με την απάντηση «πάντα έτσι το κάναμε» ή «έτσι το κάνουν όλοι στον κλάδο». Σε κάποιο βαθμό αυτό δεν είναι κάτι κακό. Με αυτό τον τρόπο μαθαίνουν οι οργανισμοί, και για αυτό άλλωστε έχουν δημιουργηθεί. Θα πρέπει να έχετε στο μυαλό σας πως εμείς σαν άνθρωποι δεν είμαστε κάποιο πολύ καλό ζωικό είδος. Δεν είμαστε ιδιαίτερα δυνατοί ούτε εξαιρετικά γρήγοροι. Για να είμαι ειλικρινής, δεν είμαστε ούτε ιδιαίτερα έξυπνοι. Ένας Νεάντερνταλ ή ακόμη και ένα χταπόδι ίσως, δεν είναι απαραίτητα χειρότεροι από εμάς όσον αφορά την ισχύ του εγκεφάλου που διαθέτουν. Είμαστε όμως ξεκάθαρα ανώτεροι στο θέμα της συνεργασίας. Είναι πραγματικά καταπληκτικό τι μπορούν να κάνουν οι οργανισμοί. Τα αεροπλάνα, οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές, οι αξονικοί τομογράφοι αποτελούν ξεκάθαρα παραδείγματα συνεργασίας. Η έννοια της συνεργασίας διαπερνά όλη την κουλτούρα της κοινωνίας μας και σε σημαντικό βαθμό βασίζεται στην ανάπτυξη συνηθειών, στη μεταβίβαση πραγμάτων εντός ενός οργανισμού. Έτσι δεν χρειάζεται να ανακαλύπτουμε συνεχώς εκ νέου τον τροχό. Ερχόμαστε από την αρχή σε επαφή με συγκεκριμένες διαδικασίες όσον αφορά τον τρόπο με τον οποίο λειτουργούμε στη δουλειά και αυτές ακριβώς επαναλαμβάνουμε. Freek Vermeulen London Business School Κάθε επιχείρηση μοιάζει με συμφωνική ορχήστρα Αυτό, ακριβώς, κάνει τη διαδικασία τόσο δύσκολη. Τα εμπόδια αυτά είναι διαφορετικά όσον αφορά τη φύση τους, αλλά παράλληλα διασυνδέονται. Γι’ αυτό και η αλλαγή μάς φαίνεται τόσο δύσκολη. Ποια είναι λοιπόν αυτά τα εμπόδια; Κάποια από αυτά είναι δομικά και είναι αρκετά δύσκολα, θα μπορούσε κανείς να πει. Επηρεάζουν τα συστή- Έχετε ασχοληθεί σημαντικά με το ζήτημα της επιχειρησιακής αλλαγής. Ποια είναι τα εμπόδια σε μια τέτοια διαδικασία και πώς μπορούν οι επιχειρήσεις να τα ξεπεράσουν; Κατ’ αρχήν θα έλεγα πως το βασικό είναι να καταλάβουμε πως υπάρχουν πολλαπλά εμπόδια όσον αφορά την αλλαγή. Από τις διάφορες έρευνες γνωρίζουμε πως οπωσδήποτε η καινοτομία είναι δυνατόν να συναντηθεί σε δύσκολες περιόδους, ενώθεωρώπως ακόμη και η ανάπτυξη μπορεί κάποιες φορές να επιτευχθεί σε καιρούς κρίσης 58 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2018
RkJQdWJsaXNoZXIy ODAxNzc=