αντιμετωπίσουμε, τόσο καλύτερα είναι τα αποτελέσματα. Δεν χρειάζεται να τονίσω πως η βελτίωση της ατομικής υγείας έχει πολλαπλασιαστικό αντίκτυπο στην κοινωνική μας δομή και την ικανότητά μας να επανεπενδύουμε πόρους σε άλλους τομείς. Ας δώσωένα πολύ απλό παράδειγμα: Ηπαιδιατρική παχυσαρκία, που σε μεγάλο βαθμό έχει τα θεμέλιά της στη γενετική και σε δεύτερο επίπεδο στη συμπεριφορική τροποποίηση/έκθεση, αποτελεί βασικό δείκτη πρόβλεψης παχυσαρκίας στην ενήλικη ζωή. Δεν νομίζωπως υπάρχει κάποιος που θα δυσκολευόταν να αναγνωρίσει πως η αντιμετώπιση της σημερινής επιδημίας παχυσαρκίας και διαβήτη θα βελτιώσει τo κοινωνικό αφήγημα. Θεωρείτε πως η γενετική επιστήμη μπορεί να μας βοηθήσει να επιτύχουμε σταδιακά έναν κόσμο όπου δεν θα υπάρχουν ασθένειες; Όχι, δεν το πιστεύω. Αν και θα ήταν υπέροχο αν συνέβαινε, πολλές διαταραχές δεν είναι γενετικές. Επίσης, δυστυχώς υπάρχουν πολλές γενετικές διαταραχές που, μάλλον, θα δυσκολευόμασταν πολύ να θεραπεύσουμε. Τέλος, καθώς βελτιώνουμε την οπτική μας πάνω στο ζήτημα, φαντάζει πολύ πιθανό το ενδεχόμενο να αναδυθεί μια νέα δέσμη προκλήσεων, ένα νέο σώμα κατηγοριών διαταραχών κ.λπ. Θεωρείτε πως μπορούν να αποτελέσουν πραγματικότητα τα επόμενα χρόνια οι δυστοπικοί φόβοι που θέλουν την τροποποίηση του ανθρώπινου γονιδιώματος και το «gene editing» να λειτουργούν σαν μέσα για τη δημιουργία ανθρωπίνων όντων κατά παραγγελία και “tailor-made”; Νομίζωπως κάποιοι από αυτούς τους φόβους έχουν μεγαλοποιηθεί σε σημαντικό βαθμό και δεν βασίζονται σε αποδείξεις αλλά σε κάποια αόριστη ανησυχία. Αυτό είναι κατανοητό και, βεβαίως, ανθρώπινο. της ανάγκης για κάποιο βαθμό διαφάνειας όσον αφορά τα δεδομένα. Σε διαφορετική περίπτωση, η έρευνα θα συνεχίσει να είναι κάτι πολύ δύσκολο να καταστεί αποτελεσματικό. Υπάρχει το θετικό momentum προς αυτή την κατεύθυνση σήμερα και ελπίζωπως θα δούμε τα πράγματα να επιταχύνονται στη συνέχεια. Ζείτε στο εξωτερικό για περισσότερα από 30 χρόνια. Ποια είναι η άποψή σας πλέον για την Ελλάδα και τη σημερινή κατάσταση στη χώρα; Για να είμαι ειλικρινής, η κατάσταση μου προκαλεί βαθιά θλίψη. Θλίψη για όλα τα φριχτά πράγματα που οι Έλληνες αναγκάστηκαν να υπομείνουν. Διάβασα τις προάλλες πως συνολικά έχουμε απολέσει πάνωαπό 25% τουΑΕΠμας και πως «ελπίζουμε» η ανεργία να πέσει κάτω από 20% φέτος. Θλίψη, επίσης, από τη σκέψη πως από δομική άποψη δεν εκσυγχρονίζουμε την κουλτούρα μας. Είναι επιτακτική ανάγκη η αξιοκρατία και ο σεβασμός των νόμων να κάνουν την είσοδό τους στην Ελλάδα σε όλα τα επίπεδα. Σε άλλη περίπτωση, απλά θα βιώνουμε έναν φαύλο κύκλο. Πρέπει να δώσουμε στην επόμενη γενιά την ελπίδα πως οι καλύτεροι θα επιτύχουν, πως η επιλογή και η ανέλιξη βασίζονται στην ικανότητα και τις δεξιότητες και δεν έχουν να κάνουν με το ποιον ξέρεις ή το πολιτικό κόμμα στο οποίο είσαι «γραμμένος». Τέλος, πρέπει να «σπάσουμε» τον κύκλο εντός του οποίου ο πολίτης και το κράτος βρίσκονται διαρκώς σε ανταγωνισμό. Οι πρόγονοί μας κατανοούσαν πως ο πολίτης είναι το κράτος, πως τοψηφίζειν αποτελεί καθήκον και όχι προνόμιο.Μπορώνα συνεχίσωσε αυτό το μοτίβο για πολλήώρα. Από τη στιγμή που η κυβέρνηση θα γίνει «εμείς» και όχι «αυτοί», διαθέτουμε τεράστιες δυνατότητες σαν λαός. Σε κάθε περίπτωση, είμαι ένας από αυτούς που έχουν πιστέψει απόλυτα στην ιδέα πως το πνεύμα των Ελλήνων δεν μπορεί να καμφθεί. Hανάπτυξη και η πρώιμη παιδική ηλικία, σε όλες τις όψεις τους, διαδραματίζουν ρόλο αποφασιστικής σημασία στην υγεία μας και στην οπτική μας σαν ενήλικοι Θυμάμαι τη στιγμή που έμαθα πως όταν τα πρώτα βακτήρια ανασυνδυασμένου DNA δημιουργήθηκαν στα εργαστήρια στις αρχές της δεκαετίας του 1970, υπήρχε τεράστιος φόβος για τεχνητές πανδημίες. Φυσικά, αυτό δεν συνέβη. Την ίδια ώρα, όμως, θεωρώ πως η απόρριψη αυτών των φόβων δεν επιτρέπεται. Πιστεύω επίμονα πως η επιστημονική κοινότητα έχει την ηθική υποχρέωση να συμμετάσχει σε αυτήν τη συζήτηση, ούτως ώστε να μην ανησυχούμε για το ενδεχόμενο αυτό το δυστοπικό μέλλον να εξελιχθεί σε πραγματικότητα. Φανταστείτε πόσο καλύτερος θα ήταν σήμερα ο κόσμος εάν ο Oppenheimer και οι συνεργάτες του είχαν συμμετάσχει σε ένα διάλογο που θα είχε οδηγήσει σε εθνικούς και διεθνείς κανόνες και αποφάσεις σχετικά με τη διάδοση των πυρηνικών όπλων, όταν κατόρθωσαν για πρώτη φορά τη διάσπαση του ατόμου. Τυγχάνετε υποστήριξης από τον εταιρικό κόσμο όσον αφορά την έρευνά σας; Θεωρείτε πως οι επιχειρήσεις μπορούν να προσφέρουν περισσότερα στην επιστήμη της γενετικής; Γνωρίζουμε κάποια υποστήριξη, αλλά οι εθνικές κυβερνήσεις και τα συστήματα υγείας παραμένουν οι βασικές κινητήριες δυνάμεις. Θεωρώ πως έχουμε αρχίσει να βλέπουμε μια αλλαγή σε αυτό, τουλάχιστον όσον αφορά το κομμάτι που αφορά την πληροφορική. Δείτε, για παράδειγμα, τη συμμετοχή της Google σε κάποια από τα μεγαλύτερα projects, που έχουν να κάνουν με τα γονιδιώματα στις ΗΠΑ. Πιστεύω πως υπάρχει η τεράστια δυνατότητα να πάνε καλά, ενώπαράλληλα κάνουν και καλό (dowell while doing good). Βέβαια, όπως στις περισσότερες περιπτώσεις, θα πρέπει να εξελιχθούν κάποιοι κανόνες εταιρικής διακυβέρνησης, συμπεριλαμβανομένων της συνεργασίας μεταξύ επιχειρήσεων, των νέων οπτικών όσον αφορά την πνευματική ιδιοκτησία και 37 ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2018
RkJQdWJsaXNoZXIy ODAxNzc=