retrostory Το ημερολόγιο έδειχνε 19 Δεκεμβρίου 1980 και ενώ η Αθήνα ετοιμαζόταν να υποδεχθεί τα Χριστούγεννα, μια μαύρη ημέρα ξημέρωσε για την πρωτεύουσα. Οι εμπρησμοί στο «Μινιόν» και στον «Κατράντζο» στιγμάτισαν ανεπανόρθωτα το κέντρο της πόλης, που εκείνη τη βραδιά έχασε αρκετή από τη λάμψη του. Γράφει η Λιλή Καρακώστα Τα πιτσιρίκια της πρωτεύουσας ήδη έγραφαν γράμμα στον Άγιο Βασίλη, ζητώντας τα δώρα τους, καθώς οι γιορτές απείχαν μόλις μερικές ημέρες, ενώ οι γονείς τους σχεδίαζαν την κλασική εξόρμηση στον τελευταίο όροφο του «Μινιόν», για να τους αγοράσουν τα παιχνίδια με το διάσημο πορτοκαλί περιτύλιγμα που θα έβαζαν κρυφά κάτωαπό το χριστουγεννιάτικο δέντρο. Όμως, όπως στα περισσότερα πράγματα στη ζωή, τα σχέδια ανατρέπονται, και μάλιστα εκεί που δεν το περιμένεις… Χάος στην Αθήνα… Στις 19 Δεκεμβρίου 1980, πάνω στον «πυρετό» των χριστουγεννιάτικων εορτασμών, ταδυσάρεστα νέαδιαδόθηκαν αστραπιαία. Δύο εκρηκτικοί μηχανισμοί σταπολυκαταστήματα «Μινιόν» και «Κατράντζος» δημιουργούν χάος και πανικό στην καρδιά της πόλης, αιφνιδιάζοντας τους Αθηναίους, που δεν είχαν συνηθίσει τέτοιου είδους αναταραχές στην πόλη τους. Τα δύο κτίρια μέσα σε ελάχιστα λεπτά τυλίχθηκαν στιςφλόγες. Συγχρόνως ηηλεκτροδότησηστην περιοχή της Ομόνοιας διακόπτεται, καθώς κατέρρευσαν οι κολώνες της ΔΕΗ μπροστά στα δύο καταστήματα. Οι άνδρες της πυροσβεστικής έφτασαν μισή ώρα αργότερα και παρά το γεγονός ότι επιστρατεύτηκε μεγάλος αριθμός ανδρών, που ξεπερνούσε τους 170, με 38 πυροσβεστικά οχήματα, ήταν αδύνατο να κάνουν το παραμικρό. Από το πολυκατάστημα «Μινιόν» έμεινε μόνοοσκελετός, ενώτο πολυκατάστημα «Κατράντζος» κατέρρευσε. Η ζημιά ήταν ανυπολόγιστη. Οι πρώτες εκτιμήσεις της πυροσβεστικής έκαναν λόγο για ζημιά που άγγιξε τα 2 δισεκατομμύρια. Σύμφωναόμως με τον Γιάννη Γεωργάκα, ιδρυτή του «Μινιόν», το ποσό των 2 δισεκατομμυρίων αφορούσε μόνο την αξία του εμπορεύματος που υπήρχε στο πολυκατάστημα, ενώ η ασφάλειά του ανερχόταν σε 200 εκατομμύρια δραχμές, που αντιστοιχούσε στο 1/10 της ζημιάς. Τρικυμία στην πολιτική ζωή της χώρας Ηεπόμενηημέρα βρήκε την Αθήνα μουδιασμένη. Μόλις λίγες ημέρες πριν από τα Χριστούγεννα, και τα αποκαΐδια είχαν πάρει τη θέση των άλλοτε λαμπερών και γιορτινών πολυκαταστημάτων που στόλιζαν τα Χαυτεία και την Ομόνοια. Οι πυρκαγιές αυτές δεν κόστισαν μόνο σε επιχειρηματικό επίπεδο, αλλά έπληξαν και την πολιτική ζωή της χώρας, καθώς αμέσως ξεκίνησε ένας αιχμηρός διάλογος αντιπαράθεσης ανάμεσα σε κυβέρνηση και αντιπολίτευση για την αναζήτηση ευθυνών. Ο ανερχόμενος Ανδρέας Παπανδρέου, ηγέτης του ΠΑΣΟΚ, άσκησε δριμεία κριτική στην κυβέρνηση του Γεωργίου Ράλλη και της Νέας Δημοκρατίας αλλά και στην Προεδρία της Δημοκρατίας και τον επικεφαλής Κωνσταντίνο Καραμανλή. Η κυβέρνηση, αμήχανη μπροστά στις πρωτοφανείς εξελίξεις, κατηγόρησε ευθέως το ΠΑΣΟΚ πως εκμεταλλεύεται την τραγωδία, για να αποκομίσει πολιτικά οφέλη και να επισπεύσει τις εκλογές. Ηαντιπαράθεση σταματά, όταν στα γραφεία των εφημερίδων φθάνει η προκήρυξη της τρομοκρατικής οργάνωσης «ΕπαναστατικήΟργάνωσηΟκτώβρης 80», που δικαιολόγησε την επίθεση στα πολυκαταστήματα, υποστηρίζοντας ότι οι εργοδότες εκμεταλλεύονται την ανάγκη των μαζών για εισόδημα. Η ΕΛΑΣ αναζητεί τους δράστες Η αστυνομία ανέλαβε αμέσως δράση, προσπαθώντας να εντοπίσει τους υπεύθυνους που τοποθέτησαν τους εκρηκτικούς μηχανισμούς. Αρχικά, συνέλαβε έναν ύποπτο, που τελικά αφέθηκε ελεύθερος, καθώς δεν υπήρχαν στοιχεία που να αποδεικνύουν την ενοχή του. Η επόμενη επιχείρηση της ΕΛΑΣ αφορούσε τη σύλληψη δύο αδερφών, της Αικατερίνης και της Ευαγγελίας Τσαγκαράκη, 23 και 20 ετών αντίστοιχα. Η μία φέρεται να είχε σχέσεις με τον αντιεξουσιαστικό χώρο και γι’ αυτό μπήκε στα ραντάρ της αστυνομίας. Όμως τα στοιχεία δεν επαρκούσαν και ο ανακριτής της υπόθεσης τις άφησε ελεύθερες. Να σημειωθεί πως ακόμη και σήμερα ο φάκελος του εμπρησμού των δύο πολυκαταστημάτων παραμένει ανοιχτός, καθώς ποτέ κανείς δεν συνελήφθη για τις δύο μεγαλύτερες πυρκαγιές κτιρίων της πρωτεύουσας. Κοινή η μοίρα του κέντρου με τα καμένα πολυκαταστήματα… O Νίκος Κατράντζος, όνομα που άφησε εποχή στη Θεσσαλονίκη, ίδρυσε το 1939, το πολυκατάστημα «Κατράντζος Σπορ» στη συμπρωτεύουσα. Οι δουλειές πηγαίνουν καλά και ο γιος του, Νίκος, αποφασίζει να «κατέβει» στην Αθήνα, ανοίγοντας στα Χαυτεία ένα πολυκατάστημα «Κατράντζος», που γρήγορα αγαπήθηκε και από τους Αθηναίους. Αλλά και ο ιδρυτής του «Μινιόν», Γιάννης Γεωργάκας, άνθρωπος επίμονος και με μεγάλη αγάπη στο εμπόριο, κάπως έτσι ξεκίνησε. Εκείνος ήταν που το 1934 ξεκίνησε με ένα συνέταιρο ένα περίπτερο με το όνομα «Μινιόν», στην Ομόνοια, ένα όνομα που έμελλε να γίνει σημείο αναφοράς στην καθημερινή ζωή των Αθηναίων, καθώς έφτασε να φιλοξενεί 120.000 διαφορετικά είδη και να απασχολεί 1.000 άτομα. Ο Γεωργάκας προσπάθησε να αναστήσει το Μινιόν και το 1983 εντάχθηκε στον Οργανισμό Ανασυγκρότησης Επιχειρήσεων. Με κάποιους συνεταίρους, το Μινιόν ξαναπέρασε το 1990 στα χέρια του, όμως η συνεργασία δεν καρποφόρησε και αναγκάστηκε να κλείσει το 1998. Πλέον ανήκει στον όμιλο Folli Follie. Όσον αφορά το πολυκατάστημα «Κατράντζος», δεν ξαναχτίστηκε ποτέ και ρημάζει στο κέντρο της Αθήνας, υπενθυμίζοντας πως αυτή η μέρα υπήρξε η αρχή του τέλους για το ιστορικό κέντρο της Αθήνας, παρά το γεγονός ότι συχνά υπάρχουν σκέψεις για την ανακατασκευή του. Την πορεία παρακμής των δύο πολυκαταστημάτων του κέντρου φαίνεται πως ακολούθησε και η ίδια η περιοχή της Ομόνοιας, που παρά τις φιλότιμες προσπάθειες αρκετών επιχειρηματιών αλλά και τις ξενοδοχειακές επενδύσεις των τελευταίων ετών, ποτέ δεν κατάφερε έκτοτε να ξανακερδίσει τη χαμένη της αίγλη… 38 χρόνια από τον «μαύρο Δεκέμβρη» του εμπορίου Τα δύο κτίρια μέσα σε ελάχιστα λεπτά τυλίχθηκαν στις φλόγες. Η ζημιά ήταν ανυπολόγιστη. Η επόμενη ημέρα βρήκε την Αθήνα μουδιασμένη 44 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2018
RkJQdWJsaXNoZXIy ODAxNzc=