businesstrends Οι οκτώ μεγα-τάσεις που διαμορφώνουν το σήμερα, το αύριο και το μετέπειτα του κόσμου μας Η εξάπλωση της πανδημίας μέσα σε διάστημα λίγων εβδομάδων έθεσε σε οριακή δοκιμασία τα συστήματα υγείας, ανέδειξε τις αδυναμίες των δικτύων κοινωνικής προστασίας, βύθισε την παγκόσμια οικονομία σε βαθιά ύφεση και ανέτρεψε κοινωνικά πρότυπα και συμπεριφορές. Για τις επιχειρήσεις σε ολόκληρο τον κόσμο, οι εξελίξεις αυτές καταρρίπτουν σήμερα καθιερωμένες παραδοχές, καταλύοντας μοντέλα και προσεγγίσεις που ίσχυαν για δεκαετίες. Η πρόσφατη έκθεση της ΕΥ, Megatrends 2020 and beyond, εξετάζει τις νέες «μεγα-τάσεις» (megatrends), τις δυνάμεις που τις δημιούργησαν και τις πιθανές επιπτώσεις τους. Όπως χαρακτηριστικά διαπιστώνει η φετινή έκδοση της ετήσιας αυτής έκθεσης, η ανάπτυξη της οικονομίας ακολουθεί συνήθως μια καμπύλη τύπου “s”, με περιόδους ραγδαίας ανάπτυξης να ακολουθούνται από μια περίοδο σχετικής στασιμότητας, καθώς οι κινητήριες δυνάμεις εξαντλούν σταδιακά τη δυναμική και την επιρροή τους. Κατά τις τελευταίες δεκαετίες, δυνάμεις όπως η παγκοσμιοποίηση και η υιοθέτηση της ψηφιακής τεχνολογίας, οδήγησαν σε υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης, οι οποίοι άρχισαν να υποχωρούν όταν διαπιστώθηκε ότι δημιουργούν μη βιώσιμες κοινωνικές και περιβαλλοντικές επιπτώσεις. Ηκρίση της πανδημίας, σύμφωνα με την έκθεση, θα λειτουργήσει ως καταλύτης, δημιουργώντας τις προϋποθέσεις για την έναρξη μιας νέας καμπύλης “s”, επιταχύνοντας τις μεγα-τάσεις που βρίσκονταν ήδη σε εξέλιξη. Στο περιβάλλον τού αύριο, όπως το περιγράφει η έκθεση, θα αναθεωρηθούν βασικές κοινωνικές συμβάσεις, με στόχο τη βιωσιμότητα και την ένταξη χωρίς αποκλεισμούς, ενώ οι επιχειρήσεις θα πρέπει να προσαρμοσθούν, δίνοντας μεγαλύτερη έμφαση στη δημιουργία μακροπρόθεσμης αξίας. Παράλληλα, ο ρόλος της τεχνολογίας θα ενισχυθεί, καθώς παράγοντες όπως η ΤεχνητήΝοημοσύνη και το Internet of Things θα αναδιαμορφώσουν ριζικά ανθρώπινες δραστηριότητες, όπως η συμπεριφορά των καταναλωτών, η αντιμετώπιση της υγείας αλλά και ηφύση της εργασίας. Ηκρίση της πανδημίας επιβεβαίωσε, επίσης, μια βασική διαπίστωση προηγουμένων εκδόσεων της έκθεσης Megatrends της ΕΥ, ότι δηλαδή η διαταραχή και ο μετασχηματισμός δεν προκαλούνται μόνο από την τεχνολογία και τα νέα επιχειρηματικά μοντέλα, αλλά και από παράγοντες, όπως μια εκλογική αναμέτρηση, διάφορες γεωπολιτικές ανακατατάξεις, η κλιματική αλλαγή ή, στη συγκεκριμένη περίπτωση, μια πανδημία. Ηέκθεση της ΕΥ αναδεικνύει τέσσερις διακριτές κατηγορίες μετασχηματιστικών δυνάμεων: u Πρωτεύουσες δυνάμεις (Primary forces): Πρόκειται για τις κινητήριες εκείνες δυνάμεις που προκαλούν τις διαταραχές: η παγκοσμιοποίηση, η τεχνολογία, οι δημογραφικές αλλαγές και το περιβάλλον. Οι δυνάμεις αυτές δεν είναι νέες. Εξελίσσονται κατά κύματα, με κάθε νέο κύμα να προκαλεί διαφορετικές διαταραχές. Η τελευταία έκδοση της έκθεσης Megatrends εξετάζει την ενίσχυση των ανθρώπινων δυνατοτήτων μέσω της τεχνολογίας, την επόμενη μέρα της παγκοσμιοποίησης, την άνοδο της γενιάς Ζ και τις εκθετικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. u Μεγα-τάσεις (Megatrends): Ηαλληλεπίδραση μεταξύ των επάλληλων κυμάτων των πρωτευουσών δυνάμεων δημιουργούν διαρκώς νέες μεγα-τάσεις. u Μελλοντικοί κόσμοι της εργασίας (Future working worlds): Μακροπρόθεσμα, οι συνδυαστικές επιπτώσεις των μεγα-τάσεων αναδιατάσσουν τοπολιτικό και οικονομικόπεριβάλλον, σε τέσσερα κυρίως επίπεδα: την παγκόσμια τάξη, την κοινωνία και την οικονομία, τις επιχειρήσεις και τις αγορές, καθώς και τα νοικοκυριά και τους καταναλωτές. u Αδύναμα σήματα (Weak signals): Πρόκειται για κύματα πρωτογενών δυνάμεων, των οποίων ο αντίκτυπος τοποθετείται κυρίως στο απώτερο μέλλον (π.χ. κβαντικοί υπολογιστές, επιβατικά drones), με αβέβαιες πιθανότητες εκδήλωσης, αλλά και επιπτώσεις. Συγκεκριμένα, η έκθεση Megatrends 2020 and beyond εστιάζει στις ακόλουθες μεγα-τάσεις, οι οποίες αναμένεται να διαμορφώσουν το σήμερα, το αύριο και το μετέπειτα: u Η απομάκρυνση από τον άνθρακα Καθώς η ανάγκη μείωσης αλλά και απαλλαγής από τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, εξελίσσεται σε κεντρική προτεραιότητα, η «ηλεκτροποίηση των πάντων» (μεταφορά, θέρμανση, βιομηχανική παραγωγή κ.λπ.) μέσω της χρήσης καθαρής ενέργειας και της βελτιστοποίησης της ενεργειακής αποδοτικότητας με τη συνδρομή της ψηφιακής τεχνολογίας και της αποκεντρωμένης παραγωγής ενέργειας, Οι δυνάμεις που αλλάζουν τη ζωή μας O ρόλος της τεχνολογίας θα ενισχυθεί, καθώς παράγοντες όπως η Τεχνητή Νοημοσύνη και το Internet of Things θα αναδιαμορφώσουν ριζικά ανθρώπινες δραστηριότητες 52 ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2020
RkJQdWJsaXNoZXIy ODAxNzc=