Όταν ένας CEO κερδίζει το χρόνο 5.000 φορές τον ετήσιο μισθό ενός μέσου εργαζομένου στην επιχείρηση που διευθύνει, αυτό τι μπορεί να σημαίνει; του Αθαν. Χ. Παπανδρόπουλου άποψη Πιστεύωότι η ρήση «είπαμε της γριάς να κλάνει αλλά να μην το παρακάνει…» επαληθεύεται πλήρως στις περιπτώσεις εταιρειών οι CEOτων οποίων όχι μόνο αμείβονται υπερβολικά σε σχέση με την αμοιβή του μέσου εργαζομένου στην εταιρεία τους, αλλά με το ύψος των αποδοχών τους διακυβεύουν αυτή την ίδια τη βιωσιμότητα της επιχείρησης που διευθύνουν. Το θέμα είμαι πλέον σοβαρό, και ιδιαίτερα στις ΗΠΑ έχει πάρει σοβαρές διαστάσεις. Όπως αναφέρει η Μισέλ Λέντερ, στο κατ’ εξοχήν περιοδικό του αμερικανικού καπιταλισμού, το Forbes, η Chipotle έγινε πρόσφατα η τελευταία εταιρεία η οποία αύξησε τις αποδοχές των εργαζομένων σε αυτήν κατά 30% περίπου. Οι περισσότεροι από τους 76.000 εργαζομένους της ως ωρομίσθιοι θα εισπράττουν 16 δολάρια την ώρα από 11,5 δολάρια που είχαν δύο μήνες πριν. Γιατί όμως πάρθηκε η απόφαση αυτή; Διότι απεκαλύφθη ότι ο διευθύνων σύμβουλός της, Μπράιαν Νίκολ, το 2020 είχε λάβει 3.000φορές τις αποδοχές του μέσου εργαζομένου, από 1.136φορές το 2019. Στη διάρκεια της πανδημίας δηλαδή, ο CEO έδινε bonus στον εαυτό του, καθιστώντας την εταιρεία μεταξύ των 10 με το υψηλότερο χάσμα μισθών μεταξύ των εισηγμένων του δείκτη Russell 3000, σύμφωνα με την ερευνητική εταιρεία Equilar. Πρόκειται για σύμπτωση; Ήμήπως η αύξηση των αμοιβών του μέσου εργαζομένου υποδηλώνει ότι τα ανώτερα στελέχη με τις εκτοξευμένες αποδοχές αρχίζουν να αισθάνονται μια κάποια αίσθηση ντροπής; Το θέμα είναι τεράστιο για τη συγκυρία της εποχής μας και ως φαίνεται στην Αμερική η σημασία του ανεβαίνει όλο και πιο ψηλά. Τα τελευταία τέσσερα χρόνια, η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς των ΗΠΑ (SEC) έχει υποχρεώσει τις εισηγμένες να αποκαλύπτουν κάτι που ονομάζεται «λόγος αμοιβής CEO» - το αποτέλεσμα της διαίρεσης του ποσού που λαμβάνει ο CEO διά τις ετήσιες αποδοχές του διάμεσου υπαλλήλου. Σε πολλές εταιρείες, ειδικά σε μεγάλες με χιλιάδες εργαζομένους χαμηλών αποδοχών (ας σκεφτούμε τους κλάδους των λιανικών πωλήσεων, της εστίασης και του τουρισμού), δεν είναι ασυνήθιστο να βλέπουμε ένα ποσοστό ανάλογο με εκείνο τουΝίκολ, με τον CEOνα πληρώνεται πάνω από 1.000 φορές τον μισθό του μέσου υπαλλήλου. Σύμφωνα με τη σχετική έρευνα, υπάρχουν 57 τέτοιες εταιρείες στο πλαίσιο του Russel 3000. Η εταιρεία ανταλλακτικών αυτοκινήτων Aptiv βρέθηκε στην κορυφή της λίστας: η συνολική αποζημίωση 31 εκατομμυρίων δολαρίων του CEO Kevin P.Clark για το 2020, ήταν πάνω από 5.000 φορές μεγαλύτερη από την αντίστοιχη του διάμεσου υπαλλήλου της, ο οποίος κέρδισε λιγότερα από 6.000 δολάρια, σύμφωνα με στοιχεία της ίδιας της Aptiv. Η απλή αποκάλυψη του «λόγου αμοιβών» είναι από μόνη της μια κατάκτηση, δεδομένου του πόσο «καυτό» παραμένει το ζήτημα των αποδοχών. Η SEC χρειάστηκε πέντε χρόνια για να συντάξει και σχεδόν οκτώ χρόνια για να εφαρμόσει τον σχετικό κανόνα, ο οποίος ήταν μέρος της νομοθεσίας Dodd-Frank, την οποία ο τότε πρόεδρος των ΗΠΑ, Μπαράκ Ομπάμα, υπέγραψε, κυρώνοντάς την σε νόμο, τον Ιούλιο του 2010. Όταν ο κανόνας για την αναλογία των μισθών προτάθηκε για πρώτηφορά το 2013, προσέλκυσε σχεδόν 200.000 σχόλια. Δεν πρέπει να προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι η συντριπτική πλειονότητα των εταιρειών αντιτάχθηκε, επικαλούμενη περίπλοκες επιχειρηματικές δραστηριότητες και αχρείαστα κόστη, ενώ οι μέτοχοι και οι επενδυτές ήταν πρόθυμοι να δουν τον λόγο να αποκαλύπτεται. Και δεν έχουν άδικο. Την ώρα που συνεχώς γίνεται πολύς λόγος σε διεθνές επίπεδο για επιχειρηματική ηθική, άνοδο των ανισοτήτων, Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη και σεβασμό στο περιβάλλον, κανονικά οι επιχειρήσεις, ως κύτταρα παραγωγής πλούτου, θα έπρεπε να δίνουν το καλό παράδειγμα και να πρωτοπορούν σε πρωτοβουλίες χειραφέτησης. Ιδιαίτερα δε σε κρίσιμες…εποχές ισχυρών διαρθρωτικών μετασχηματισμών, όπου οι κοινωνίες έχουν ανάγκη από πρωτοπόρους ηγέτες ικανούς να τις οδηγήσουν στην πρόοδο, στην ανάπτυξη και στην πολιτιστική άνοδο. Ο Γιόζεφ Σουμπέτερ ήταν αυτός που αναφερόμενος στο φαινόμενο της «δημιουργικής καταστροφής» ως το πραγματικό κίνητρο για ένα προοδευτικό και πρωτοποριακό επιχειρείν, τόνιζε ότι ο ρόλος της επιχείρησης είναι να ανοίγει δρόμους σε μια κοινωνία μέσω της καινοτομίας και όχι να συσσωρεύει προσοδοθηρικό κεφάλαιο. Αυτήη διάσταση του επιχειρείν εξάλλου ήταν και η βασική διαφορά του με τον Κάρολο Μαρξ. Ωστόσο, συμφωνούσε με τον τελευταίο στην άποψη ότι η απληστία είναι ένα από τα θεμελιακά ελαττώματα του ανθρώπου και άρα το επιχειρείν δεν μπορούσε και αυτό με τη σειρά του να αποφύγει τις επιπτώσεις της. Το ερώτημα που προκύπτει έτσι είναι: «Πώς μια επιχείρηση μπορεί να κάνει λόγο για Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη όταν η ίδια είναι φορέας κραυγαλέων ανισοτήτων;». Ας το σκεφτούν όσοι πραγματικά υπηρετούν το επιχειρείν και όχι την απληστία… Το ερώτημα που προκύπτει είναι: «Πώς μια επιχείρηση μπορεί να κάνει λόγο για Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη όταν η ίδια είναι φορέας κραυγαλέων ανισοτήτων;» Ε, όχι και 5.000φορές παραπάνω! C M Y CM MY CY CMY K 66 ΙΟΥΝΙΟΣ - ΙΟΥΛΙΟΣ 2021
RkJQdWJsaXNoZXIy ODAxNzc=