Το σύνολο της οικονομίας αλλά και της ζωής των πολιτών επιβαρύνεται από την ενεργειακή κρίση, αλλά κάποιοι κλάδοι επηρεάζονται άμεσα και σε μεγαλύτερο βαθμό. Γράφει η Εύα Πέτροβα Το ενεργειακό ζήτημα απασχολούσε ανέκαθεν τις κοινωνίες και τις οικονομίες. Τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο καλούμαστε, καθώς βγαίνουμε από τα δύσκολα χρόνια της πανδημίας, να έρθουμε αντιμέτωποι με μια νέα σκληρή πραγματικότητα που αφορά τη γνωστή «ενεργιακή κρίση». Ενεργειακές κρίσεις και γενικότερα οικονομικές επιπτώσεις άφηναν πάντα πίσω τους οι υγειονομικές κρίσεις. Ο πόλεμος στηνΟυκρανία με την αντίδραση της Ρωσίας στο κομμάτι της ενέργειας έκανε την παγκόσμια ύφεση που πάντα έχει ως αφετηρία την ενέργεια ακόμα εντονότερη ειδικά στην περιοχή της Ευρώπης. Ο αυξανόμενος πληθωρισμός σίγουρα είναι μια από τις συνέπειες του ενεργειακού που κάνει το κόστος διαβίωσης δυσβάσταχτο για νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Ωστόσο όπως σε κάθε «πόλεμο», υπάρχουν «κερδισμένοι» και «ηττημένοι» από μια συνθήκη. Σαφώς και το σύνολο της οικονομικής δραστηριότητας πλήττεται, αλλά πάντα υπάρχουν και προκλήσεις και ευκαιρίες στην αγορά για κλάδους και τομείς που βγαίνουν «κερδισμένοι» από όποια κρίση. Το «ενεργειακό ζήτημα» Μέχρι τον 19ο αιώνα ο άνθρωπος κάλυπτε τις ενεργειακές ανάγκες του με ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, όπως η ηλιακή, η αιολική (ανεμόμυλοι) ή η υδραυλική (νερόμυλοι). Με τη βιομηχανική επανάσταση, όμως, τα ορυκτά καύσιμα-φυσικοί πόροι της Γης (πετρέλαιο, γαιάνθρακες, φυσικό αέριο) έγιναν οι κύριες μορφές ενέργειας για την ανθρώπινη κοινωνία και την οικονομία. Η ανεξέλεγκτη χρήση τους, όμως, δημιούργησε στις μέρες μας το αποκαλούμενο «ενεργειακό ζήτημα», ένα πρόβλημα πολύ σημαντικό για το μέλλον της ανθρώπινης διαβίωσης και του ίδιου του πλανήτη. Το «ενεργειακό ζήτημα» ορίζεται και ταυτόχρονα προκύπτει από την αύξηση του πληθυσμού στη Γη, σε συνδυασμό με την τεχνολογική ανάπτυξη, αύξησε και τις απαιτήσεις για κατανάλωση ενέργειας. Ωστόσο στις μέρες μας περισσότερο από κάθε άλλοτε ο υπερπλυθησμός με την παράλληλη «κατάχρηση τουφυσικού πλούτου» κάνει πιο έντονο το ζήτημα της ενεργειακής κρίσης, που οξύνεται κατά τις περιόδους ύφεσης που βιώνει ο σύγχρονος κόσμος. Οι μεγάλοι «ηττημένοι» Η ενέργεια αφορά πολλούς τομείς της παγκόσμιας οικονομίας έμμεσα, γιατί «κινεί» τις βιομηχανίες όλως των κατηγοριών και το κόστος μεταφέρεται στο τελικό προϊόν. Το σύνολο της οικονομίας επιβαρύνεται από την ενεργειακή κρίση, αλλά κάποιοι κλάδοι επηρεάζονται άμεσα και σε μεγαλύτερο βαθμό. Οι μεγάλες βιομηχανίες μπορούν να απορροφήσουν καλύτερα τους «κραδασμούς», ωστόσο σε αρκετές περιπτώσεις το κόστος είναι δυσβάσταχτο. Οι κλάδοι που απειλούνται από τις ενεργειακές ανατιμήσεις είναι οι μεταφορές (η αύξηση της τιμής του πετρελαίου μειώνει τα περιθώρια κέρδους στις αερομεταφορές), οι ακτοπλοϊκές συγκοινωνίες, τα logistics, τα διυλιστήρια και γενικότερα πολλές επιχειρήσεις που έχουν υψηλό άμεσο ή έμμεσο ενεργειακό κόστος. Οκλάδος των παρόχων ενέργειας έχει επίσης δεχτεί πλήγμα, ενώοι αυτοκινητοβιομηχανίες θέτοντας περιβαλλοντικούς στόχους κατευθύνονται στην παραγωγή όλο και περισσότερων ηλεκτρικών αυτοκινήτων, την ώρα που το κόστος της ενέργειας ανεβαίνει συνεχώς. Ησυγκυρία δεν αφήνει περιθώρια στην αγορά ρεύματος, αφού ο κόσμος ξαναστρέφεται στο παραδοσιακό «πετρέλαιο», που καθώς φαίνεται για την ώρα θα επηρεαστεί σε μικρότερο βαθμό. Επιπλέον, όσοι επένδυσαν σε φυσικό αέριο από επιχείρησεις που ασχολούνται με παροχή και εγκατάσταση υποδομών μέχρι βιομηχανίες που στηρίζονται αποκλειστικά στο φυσικό αέριο, αντιμετωπίζουν σοβαρά ζητήματα, ιδιαίτερα μετά τις τελευταίες εξελίξεις με το κλείσιμο του ρωσικού αγωγού που επηρεάζει έμμεσα και τη χώρα μας με εκτόξευση στην τιμή τουφυσικού αερίου. Βαρύφορτίο καλούνται να σηκώσουν και οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις, καθώς σε πολλούς κλάδους το ενεργειακό κόστος δοκιμάζει τα όρια αντοχών, ενώ σε άλλες περιπτώσεις πλέον έχει εκτινάξει τα λειτουργικά έξοδα. Από τις μεταφορές και την παραγωγή όπου π.χ. στα αγροτικά προϊόντα έχει τριπλασιαστεί το κόστος παραγωγής, ο κίνδυνος έχει χτυπήσει και την πόρτα του κλάδου των υπηρεσιών. Το κόστος λειτουργίας των αλυσίδων λιανικής έχει επίσης τριπλασιαστεί. Για παράδειγμα, μεγάλη ελληνική αλυσίδα σούπερ μάρκετ από 600.000 λογαριασμό ρεύματος που πλήρωνε για ταφυσικά της καταστήματα κάθε μήνα, έχει φτάσει να δίνει 1.800.000 ευρώ. Σαφώς και το retail έχει δεχθεί μεγάλο πλήγμα, με το κόστος να αποτυπώνεται στην τιμή στο ράφι. Το 65% των επιχειρήσεων αναφέρουν ότι ενσωμάτωσαν ή ενσωματώνουν τις αυξήσεις στο κόστος πρώτων υλών και ενέργειας στο τελικό κόστος πώλησης των προϊόντων ή υπηρεσιών τους, είτε σε μικρό βαθμό (29%), είτε σε μεγάλο βαθμό (17%), είτε εξολοκλήρου (19%). Μόλις το Ενεργειακή κρίση Η νέα σκληρή πραγματικότητα 26% των επιχειρήσεων δεν ενσωμάτωσαν και δεν ενσωματώνουν τις αυξήσεις αυτές στο τελικό κόστος πώλησης των προϊόντων και υπηρεσιών τους. Πίεση στους πολίτες «Όταν λέγαμε ότι το φυσικό αέριο ήταν φθηνότερο δεν είχαμε προβλέψει ότι ο Πούτιν θα εισβάλει στην Ουκρανία. Σήμερα το πετρέλαιο είναι έξι φορές φθηνότερο. Για όσους έβγαλαν τον καυστήρα το κόστος είναι της τάξης των 400 το πολύ ευρώ, δηλαδή για πολυκατοικία 12 διαμερισμάτων είναι 1.000 ευρώ. Μιλάμε για φέτος. Η διαφορά είναι πολύ μεγάλη και δεν ξέρουμε πού θα καταλήξει η τιμή του φυσικού αερίου το χειμώνα. Δεν βγαίνουν τα νούμερα για να καλυφθεί η αύξηση, από 160, στα 400 το 2021 και φέτος χωρίς την παρέμβασή μας θα πληρώσει 1.600», έχει δηλώσει πρόσφατα ο υπουργός Ανάπτυξης, Άδωνις Γεωργιάδης. Σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat, η Ελλάδα κατέχει το υψηλότερο ποσοστό του πληθυσμού στην Ευρώπη το οποίο αδυνατεί να εξοφλήσει στηνώρα του τους λογαριασμούς κοινήςωφελείας (35,6%για το 2018) όταν ο αντίστοιχος ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι 6,6%, ενώ σχετικά με τη δυνατότητα θέρμανσης, το 16,7% του ελληνικού πληθυσμού αδυνατεί να θερμάνει το σπίτι του επαρκώς (το αντίστοιχο ποσοστό στην Ε.Ε.: 8% για το 2020). 38 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2022 businessfocus
RkJQdWJsaXNoZXIy ODAxNzc=