H Βιολογία του Όχι και πώς επιδρά στο σκεπτικό σε εγχειρήματα και κινήσεις Γράφει η Αλεξάνδρα Ευθυμιάδου, διευθύντρια Synolic - nlpgreece Δεν είναι λίγες οι φορές που διαπιστώνουμε ότι entrepreneurial projects, start ups, εγχειρήματα αποτυγχάνουν να εξελιχθούν ως βιώσιμα. Παρατηρούμε επίσης επιχειρήσεις, επαγγελματίες, ομάδες να ξεκινούν ιδέες και στη συνέχεια να τα αφήνουν στη μέση ή να μην καταφέρνουν να προχωρήσουν σύμφωνα με τις προσδοκίες τους ή τον αρχικό σχεδιασμό. Αντίστοιχα, φυσικά σε ατομικό επίπεδο, συναντάμε ανθρώπους να υιοθετούν μια αντίσταση σε αλλαγές, να καταβάλλουν φιλότιμες προσπάθειες χωρίς αποτέλεσμα, να ξεκινούν μια καινούργια συμπεριφορά με την καλύτερη διάθεση, για να διαπιστώσουν στο τέλος ότι κάνουν ένα βήμα μπρος και πέντε πίσω ή επανέρχονται και καταλήγουν στα γνώριμα λημέρια και πατήματά τους. Τι πραγματικά συμβαίνει εδώ; O Gregory Bateson, ανθρωπολόγος και καθηγητής στο University of California Santa Cruz, ο οποίος θεωρείται και ο προπάτορας της δημιουργίας του συστήματος NLP, είπε: «Η προέλευση μεγάλων προβλημάτων στον άνθρωπο προκύπτει από τη διαφορά ανάμεσα στο πώς λειτουργεί η φύση και στο πώς σκέφτεται ο ίδιος». (The major problems in the world are the result of the difference between how nature works and the way people think). Ας ξεκινήσουμε να το εξετάσουμε με ένα παράδειγμα μέσα από τη βιολογία. Αν βάλουμε ένα κύτταρο κάτω από το μικροσκόπιο, θα παρατηρήσουμε ότι περιβάλλεται από μία μεμβράνη. Το ίδιο και κάθε όργανο του ανθρώπινου σώματος. Με αυτό τον τρόπο κάθε έμβιος οργανισμός είναι στεγανοποιημένος σε φυσικούς εισβολείς. Δημιουργούνται, δηλαδή, συνθήκες αντίστασης. Στη Βιολογία, το «όχι» μέσα από τη δημιουργία μηχανισμών θωράκισης είναι ζωτικής σημασίας για την επιβίωση του κυττάρου και ολόκληρου του έμβιου οργανισμού. Με βάση αυτό, είναι στη φύση κάθε ανθρώπινου οργανισμού να λέει «όχι», να αντιδρά δηλαδή με διαφόρους τρόπους σε ό,τι απειλεί την αρμονία, τη δομή, την πειθαρχία, την ασφάλεια που έχουν συνηθίσει, και λειτουργούν, δηλαδή, σαν τη μεμβράνη του κυττάρου. Αν θέλουμε να προσομοιώσουμε αυτόν το μηχανισμό στην καθημερινότητα, η φυσική αυτή αντίσταση έχει επικρατήσει σε ευρύτερα συστήματα ανθρώπων, όπως οι επιχειρήσεις. Παρ’ όλα αυτά εμφανίζονται άνθρωποι και επαγγελματίες που με ευστοχία καταφέρνουν να δώσουν ώθηση στις επιδιώξεις τους, να υπερβαίνουν αντιξοότητες, να ξεπερνούν εσωτερικούς μηχανισμούς αντίστασης, να προχωρούν εν μέσω προκλήσεων, να στέκονται στο ύψος των περιστάσεων, να προκαλούν τις ίδιες τους τις δυνατότητές τους, να ξεχωρίζουν με αξιοσημείωτα αποτελέσματα. Κάποιοι εξακολουθούν να τους αποδίδουν χαρακτηρισμούς όπως «έμφυτα ταλέντα», «τυχεροί», «τους ευνόησαν τα πράγματα». Όμως, με κυρίαρχο χαρακτηριστικό την περιέργεια, εδώ και πολλά χρόνια, ειδικοί από κλάδους όπως η ψυχολογία, η γλωσσολογία, η ανθρωπολογία ξεκίνησαν στο Πανεπιστήμιο Santa Cruz Califοrnia τις πρώτες μελέτες σε επαγγελματίες που επεδείκνυαν διακριτή αποτελεσματικότητα στο πεδίο ενασχόλησής τους και στα εγχειρήματά στους. Τα ευρήματα ανέδειξαν ότι υπάρχουν διαφοροποιοί λεπτομέρειες στον τρόπο που αυτά τα άτομα στήνουν το σκεπτικό τους και επεξεργάζονται στο μυαλό τους πράγματα και ανταποκρίνονται σε καταστάσεις με αποτελεσματικότητα και έτσι άρχισαν να συνθέτουν τις τεχνικές του συστήματος NLP (Nευρο-Γλωσσικός Προγραμματισμός). Τα δε επιτεύγματα στο γειτονικό Silicon Valley κέντρισαν το ενδιαφέρον και έδωσαν έναυσμα να μελετηθούν και σε παγκόσμια κλίμακα άνθρωποι που ξεχώρισαν, game changers, πετυχημένες ομάδες. Ένας από τους πιο έγκριτους μελετητές είναι ο Robert Dilts, ο οποίος και συνέθεσε ένα συνολικό έργο γύρω από τη μελέτη των Strategies of Genius. Μπήκαν στο μικροσκόπιό του leading minds που άφησαν και αφήνουν το στίγμα τους με την ικανότητά τους να χρησιμοποιούν τη φαντασία τους, να βάζουν κάτι στο μυαλό τους και να το μετατρέπουν σε ένα εκπληκτικό αποτέλεσμα, που επηρεάζει δημιουργικά και θετικά την εμπειρία των ανθρώπων μέχρι σήμερα, Τι το διαφορετικό λοιπόν είχε ο τρόπος σκέψης τους και επέδρασαν σημαντικά στο πώς ζούμε και κινούμαστε; Πώς αναδιαμορφώνουν το σκεπτικό τους σε ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον, πώς στήνουν το μυαλό τους γύρω από εγχειρήματα, πώς αντιμετωπίζουν συνθήκες πολυπλοκότητας, αβεβαιότητας και αλλαγών; Με συνέχεια και συνέπεια αναδεικνύονταν στοιχεία που εδράζονται σε λεπτές διαφορές στην αρχιτεκτονική της σκέψης τους (mechanics of mindset), οι οποίες προδιαγράφουν τη στάση και τη ματιά τους απέναντι σε καταστάσεις. Λεπτομέρεια 1 Αν πάρουμε τα κλασικά χαρακτηριστικά στα οποία όλοι αναφέρονται στην ερώτηση «πώς τα καταφέρατε;» σχετικά με ένα καινούργιο ξεκίνημα, ένα εγχείρημα ή έναν νέο ρόλο, διαπιστώνουμε να επαναλαμβάνονται σαν καραμέλα κοινότοπες λέξεις όπως πάθος, πείσμα, επιμονή, υπομονή. Ένα ερώτημα που προκύπτει είναι πώς ακριβώς επιμένουν, πώς υπομένουν, με τρόπο που να προχωρούν απτόητοι σε ένα περιβάλλον που μεταβάλλεται συνεχώς; Πώς πεισμώνει κάποιος, πώς στήνεται στο μυαλό του το πάθος και πώς διατηρεί το πείσμα και όλα τα συναφή; NLP Όταν κάνουμε σχέδια, το μυαλό μπορεί να έχει διαφορετική ατζέντα Βρέθηκαν διαφορές στον τρόπο που επικεντρώνονται και εντυπώνουν στο μυαλό τους το πάθος τους. Η λεπτή διαφορά έγκειται σε χαρακτηριστικά πέρα από προσωπικές φιλοδοξίες, αλλά στο ότι επιθυμούν να προσφέρουν και προς τους άλλους. Όπως ο ρόλος ενός πατέρα ή μιας μητέρας εστιάζει στο παιδί τους κι όχι μονό στον εαυτό τους. Αυτό σημαίνει ότι συνυφαίνουν τις προσωπικές φιλοδοξίες με ένα ευρύτερο πλαίσιο συνεισφοράς. Βασική τους αξία είναι «να παθιάζεσαι με τρόπο που να προσφέρεις στους άλλους και στον εαυτό σου». Λεπτομέρεια 2 Πολλοί επίσης μιλούν για ανοιχτές κεραίες λήψης και αξιοποίησης της πληροφορίας που τους δίνει το εξωτερικό περιβάλλον. Αναμφισβήτητα, έχει μεγάλη σημασία να μπορεί κάποιος να αφουγκράζεται και να διακρίνει τις δυνατότητες που ανοίγονται εν μέσω προκλήσεων. Κλασικό το λογοπαίγνιο με τις λέξεις πρόκληση, αναποδιά, ευκαιρία. Ένα άλλο ερώτημα που προκύπτει είναι πώς ακριβώς αφουγκράζονται και διακρίνουν; Έχει παρατηρηθεί ότι τα άτομα που αφουγκράζονται και διακρίνουν έχουν διπλές κεραίες. Η μία αφορά στο εξωτερικό περιβάλλον, τις συνθήκες, τα τεκταινόμενα. Η άλλη εστιάζει σε ένα άλλο περιβάλλον, το εσωτερικό. Δηλαδή αξιοποιούν την πληροφορία που τους μεταφέρει το ίδιο τους το σώμα, τα συναισθήματά τους, οι σκέψεις τους. Έχουν πλήρη επίγνωση, κι εδώ θα χρησιμοποιήσω έναν όρο της μόδας (mindfulness) των μηχανισμών αντίδρασης τους, των μηχανισμών ώθησής τους. Δεν τους παραβλέπουν. Τα περισσότερα εγχειρήματα που αποτυγχάνουν, δεν οφείλονται συνήθως στο εξωτερικό περιβάλλον αλλά σε έλλειψη αναγνώρισης και ανάγνωσης των μηνυμάτων τέτοιων συναγερμών. Αποδέχονται αυτούς τους μηχανισμούς εσωτερικά ως σημεία επικοινωνίας με τον εαυτό τους και εναύσματα να αναγνώσουν, να σκεφτούν δημιουργικά, να εντοπίσουν με ευελιξία τρόπους, να αυτορυθμιστούν κι όχι να καθηλωθούν από εσωτερική αμφισβήτηση, άγχος, φόβο αποτυχίας. Στο πεδίο του NLP, η πηγή γνώσης είναι οι ίδιοι οι άνθρωποι που κάνουν διακριτά πράγματα και μας εκπλήσσουν. Μελετώνται τα success factors και δημιουργούνται καινοτόμοι προσεγγίσεις, αντλώντας ειδοποιά στοιχεία από το παράδειγμά τους. businessfocus 61 ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2023 #29
RkJQdWJsaXNoZXIy ODAxNzc=