είναι πυλώνας σταθερότητας στη ΝΑ Ευρώπη και την Ανατολική Μεσόγειο. Νομίζω ότι είναι εξαιρετικά σημαντικό, ιδίως αν λάβουμε υπόψη τις νέες εντάσεις στη Μέση Ανατολή και το διαρκές γεωπολιτικό ρίσκο που προκαλείται. Ποια είναι η συμβολή του Υπουργείου Ενέργειας στη μείωση του κόστους παραγωγής στον πρωτογενή τομέα; Είναι γεγονός ότι ο πρωτογενής τομέας βίωσε δύσκολες καταστάσεις τα τελευταία χρόνια ως αποτέλεσμα της ενεργειακής κρίσης και των φυσικών καταστροφών. Το ΥΠΕΝ στάθηκε στο πλευρό του, προσφέροντας σημαντικές επιδοτήσεις όταν οι τιμές της ενέργειας ήταν υψηλές, και πλέον δημιουργήσαμε ένα πλαίσιο που θα βοηθήσει τους αγρότες να μειώσουν μακροχρόνια το ενεργειακό κόστος. Η δέσμη μέτρων που ανακοινώθηκε τον Φεβρουάριο προβλέπει πρόσθετη έκπτωση 10% στο αγροτικό ρεύμα, ρύθμιση των χρεών για ΤΟΕΒ-ΓΟΕΒ, συμμετοχή σε συνεργατικά σχήματα, καθώς και δύο πολύ σημαντικά προγράμματα: το «Απόλλων», που προσφέρει τη δυνατότητα ενεργειακού συμψηφισμού, και το «Φωτοβολταϊκά» στο Χωράφι, που ξεκίνησε ήδη με πολύ έντονο ενδιαφέρον από τον αγροτικό κόσμο. Πιστεύω ότι πρόκειται για μια πολύ περιεκτική λύση εκ μέρους του ΥΠΕΝ, που πραγματικά θα καλύψει τις ανάγκες και θα διασφαλίσει τη βιωσιμότητα της πρωτογενούς παραγωγής στο εξής. Έχουμε σχεδιάσει στο υπουργείο ένα φιλόδοξο πρόγραμμα μείωσης του ενεργειακού κόστους όλων των δήμων της χώρας καθώς και των ευάλωτων συμπολιτών μας μέσω του προγράμματος «Απόλλων» μέσα από μεγάλα έργα ανανεώσιμων πηγών που θα προσφέρουν την ενέργειά τους στους ωφελούμενους. Παράλληλα, από τις 9 Απριλίου ξεκίνησε το πρόγραμμα «Φωτοβολταϊκά στο Χωράφι», το οποίο απευθύνεται σε όλους τους επαγγελματίες αγρότες, σε αγρότες ειδικού καθεστώτος και σε αγροτικές επιχειρήσεις. Απαραίτητη προϋπόθεση για τη συμμετοχή στο πρόγραμμα είναι να έχουν ενεργή αγροτική παροχή και να είναι εγγεγραμμένοι στο Μητρώο Αγροτών και Αγροτικών Εκμεταλλεύσεων κατά το τρέχον έτος. Μέσω του προγράμματος ενισχύεται η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών σταθμών ισχύος έως 50kW με ενίσχυση 30% και έως 350 ευρώ ανά kW. Θα ήθελα να τονίσω ότι το ποσό της επιδότησης δεν σωρεύεται στις ενισχύσεις ήσσονος σημασίας που λαμβάνουν οι αγρότες, και αυτό είναι πολύ σημαντικό, διότι το μέγιστο επιτρεπόμενο ποσό της σώρευσης είναι μικρό (έως 30.000 ευρώ για τα τελευταία τρία έτη), οπότε δεν θα ήταν εφικτή η συμμετοχή στο πρόγραμμα ή, αν ήταν, θα μείωνε τη δυνατότητα λήψης ενισχύσεων των αγροτών για έκτακτες περιστάσεις όπως π.χ. η ακαρπία. Ήδη σε δέκα μόλις ημέρες έχουν υποβληθεί άνω των 3.000 αιτήσεις, με το πρόγραμμα να ολοκληρώνεται στις 15 Μαΐου 2024, κάτι που δείχνει το ενδιαφέρον των αγροτών για να μεταβούν στην ενεργειακή αυτονομία, να ελαχιστοποιήσουν το κόστος ηλεκτρικής ενέργειας και τελικά να καταστούν βιώσιμοι και πιο ανταγωνιστικοί. Ταυτόχρονα, το ΥΠΕΝ έχει τοποθετηθεί υπέρ μιας αύξησης των ευρωπαϊκών κονδυλίων για την αντιμετώπιση των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής. Θεωρούμε ότι υπάρχει μια υστέρηση στην ευρωπαϊκή πολιτική στον συγκεκριμένο τομέα και οι πρόσφατες καταστροφές την ανέδειξαν εμφανώς. Στο εξής θέλουμε να δώσουμε έμφαση στην προσαρμογή της χώρας, ενισχύοντας την ετοιμότητα και τις δυνατότητές μας. Πώς μπορούν οι Ενεργειακές Κοινότητες (ΕΚΟΙΝ) και τα έργα αυτοπαραγωγής και αυτοκατανάλωσης να συμβάλουν στην ενεργειακή επάρκεια, σε συνδυασμό με τη μείωση του κόστους ενέργειας; Στο ΥΠΕΝ στηρίζουμε μια δημοκρατική ανάπτυξη των ΑΠΕ με ευρεία συμμετοχή όλων των πολιτών, ανεξαρτήτως εισοδήματος. Άλλωστε, θα πρέπει να θυμίσω ότι το 2019 είχαν συσταθεί στη χώρα μας 303 ενεργειακές κοινότητες και έκτοτε ο αριθμός τους αυξήθηκε κατά 400%, έχοντας υλοποιήσει 1.664 έργα μέχρι σήμερα. Άλλα 511 έργα έχουν λάβει όρους σύνδεσης και βρίσκονται στη φάση της κατασκευής, άρα βλέπουμε ότι υπάρχει διαρκές ενδιαφέρον. Αντίστοιχα, στο σκέλος της αυτοπαραγωγής υπάρχουν σχεδόν 300 έργα ενεργειακών κοινοτήτων. Στο εξής, το πρόγραμμα Απόλλων θα αποτελέσει ένα σημαντικό βήμα για τη μείωση του ενεργειακού κόστους ευάλωτων νοικοκυριών, ΟΤΑ, ΓΟΕΔ-ΤΟΕΔ και επιχειρήσεων ύδρευσης. Μέσω διαγωνιστικών διαδικασιών θα επιλεγούν ώριμα έργα ΑΠΕ προς υλοποίηση, ένα για κάθε περιφέρεια, με τις σχετικές διαδικασίες να προχωρούν άμεσα. Το πρόγραμμα Απόλλων φιλοδοξούμε να καλύψει τις ανάγκες 332 δήμων, 127.000 δικαιούχων του κοινωνικού τιμολογίου Α, 9.500 παροχές των ΔΕΥΑ και πάνω από 3.500 παροχές ΤΟΕΔ-ΓΟΕΔ. Πιστεύω ότι είναι ένα πρωτοπόρο σχέδιο σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, που εκμεταλλεύεται πλήρως τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της χώρας μας, για να προσφέρει φθηνή ενέργεια εκεί που αυτή χρειάζεται περισσότερο. Ποιο είναι το στοίχημα για τις ΑΠΕ; Οι ΑΠΕ δεν αποτελούν μόνο το μέλλον, αλλά είναι ήδη το παρόν. Το ποσοστό τους στην εγχώρια ηλεκτροπαραγωγή μαζί με τα υδροηλεκτρικά βρίσκεται πλέον κοντά στο 55% με διαρκή αυξητική τάση. Πολλές ημέρες βλέπουμε πως οι ΑΠΕ τα μεσημέρια μηδενίζουν την τιμή χονδρικής, ρίχνοντας έτσι τη μέση τιμή και ωφελώντας τους τελικούς καταναλωτές. Το στοίχημα στην περίπτωση των ΑΠΕ είναι το πως η ανάπτυξη του δικτύου ηλεκτρισμού και της αποθήκευσης θα συμβαδίσει με το τεράστιο επενδυτικό ενδιαφέρον για νέα αιολικά και φωτοβολταϊκά. Αξίζει να σημειώσω ότι σήμερα οι εν λειτουργία ΑΠΕ μαζί με τα έργα που έχουν λάβει όρους σύνδεσης ξεπερνούν κατά πολύ το στόχο για 23,5 γιγαβάτ που έχει τεθεί για το 2030. Η ζήτηση στη χώρα μας δεν είναι σε θέση να απορροφήσει το σύνολο της πράσινης παραγωγής τις ώρες που αυτή κορυφώνεται και ως εκ τούτου αναγκαστικά γίνονται περικοπές. Μέσω του νομοσχεδίου που καταθέσαμε πρόσφατα προς διαβούλευση, προωθούμε μια αύξηση του ποσοστού περικοπών στα έργα των μελλοντικών διαγωνισμών ΑΠΕ με παράλληλη επιλογή την προσθήκη μπαταρίας για να μην πηγαίνει χαμένη η ενέργεια. Πιστεύω ότι πρόκειται για ένα υγιές «φρένο», που θα ωφελήσει την αγορά δίχως να αποθαρρύνει τους επενδυτές. Ασφαλώς, πρέπει να αποφύγουμε φαινόμενα υπερθέρμανσης, που στο παρελθόν είχαν λειτουργήσει αρνητικά και θα μπορούσαν να απειλήσουν τους μακροπρόθεσμους στόχους της χώρας. Κατ’ επέκταση, στην κυβέρνηση βλέπουμε την ανάπτυξη των ΑΠΕ ως μια σταθερή και μακροπρόθεσμη εθνική προσπάθεια. Θα προχωρήσουμε με συνέπεια και σοβαρότητα, ώστε να φτάσουμε εν τέλει το πολυπόθητο net zero, δηλαδή μια οικονομία μηδενικών εκπομπών. Ποιες είναι οι δράσεις στήριξης και προώθησης της ηλεκτροκίνησης; Η ηλεκτροκίνηση έκανε ήδη τα πρώτα της βήματα στην Ελλάδα, καθώς έχει φτάσει ένα ποσοστό κοντά στο 10% επί των νέων πωλήσεων αυτοκινήτων. Εντούτοις, απέχουμε ακόμα αρκετά από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο και πρέπει να ανεβάσουμε στροφές για να πετύχουμε το στόχο μας για το 2030, που είναι το 30% των νέων ταξινομήσεων. Θα πρέπει να σημειώσω ότι πρόσφατη έκθεση του ΟΟΣΑ για την Ελλάδα δείχνει ότι οι μεταφορές είναι η δεύτερη πηγή εκπομπών με το ένα πέμπτο του συνόλου. Το 85% εξ αυτών προέρχεται από τις οδικές μεταφορές, ενώ ο κλάδος έχει και το 38% της πρωτογενούς ενεργειακής κατανάλωσης. Βλέπουμε, λοιπόν, την εμφανή ανάγκη να στηριχθεί επαρκώς η ηλεκτροκίνηση. Φέτος πρόκειται να γίνει η μετάβαση από το πρόγραμμα Κινούμαι Ηλεκτρικά 2 προς το Κινούμαι Ηλεκτρικά 3, το οποίο θα έχει διαφορετική δομή, με στόχο μια πιο εξορθολογισμένη επιδότηση και μια απλούστερη διαδικασία. Πιστεύουμε ότι θα βοηθήσει σημαντικά τους συμπολίτες μας που θέλουν να αποκτήσουν ένα ηλεκτρικό αυτοκίνητο, δίκυκλο ή ποδήλατο. Παράλληλα, εξελίσσεται η ανάπτυξη του δικτύου φόρτισης ανά τη χώρα, που είναι βασικό προαπαιτούμενο. Έχει ξεκινήσει ήδη η υλοποίηση των δημοτικών σχεδίων φόρτισης, ενώ πολλοί ιδιωτικοί όμιλοι έχουν ήδη προβεί σε σημαντικές επενδύσεις για τη δημιουργία δικτύων. Θεωρώ ότι όσο περνάει ο καιρός ολοένα και περισσότεροι πολίτες αναγνωρίζουν τα οφέλη της ηλεκτροκίνησης. Βλέπουν ότι πλέον δεν είναι μια ανώριμη τεχνολογία, αλλά είναι σε θέση να καλύψει τις ανάγκες τους. Η σταδιακή αλλαγή της νοοτροπίας θα δράσει θετικά στο εξής, όπως και η τεχνολογική πρόοδος, που καθιστά τα ηλεκτρικά οχήματα ευθέως ανταγωνιστικά προς τα συμβατικά. Όσο περνάει ο καιρός ολοένα και περισσότεροι πολίτες αναγνωρίζουν τα οφέλη της ηλεκτροκίνησης. Βλέπουν ότι πλέον δεν είναι μια ανώριμη τεχνολογία, αλλά είναι σε θέση να καλύψει τις ανάγκες τους 25 ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2024 #33
RkJQdWJsaXNoZXIy ODAxNzc=