γειρεύουν αγριόσαλπες, μέδουσες και άλλα ξενικά είδη ως λιχουδιές, ή εγκαθιστώντας δίχτυα γύρω από παραλίες, για να κρατήσουν μακριά τις μέδουσες. Οι πιο υψηλές θερμοκρασίες και οι καταιγίδες μεταμορφώνουν επίσης το βυθό της θάλασσας, οδηγώντας σε μείωση των λιβαδιών ποσειδωνίας, των γοργόνιων κοραλλιών και της πίνας. Κλιματική αλλαγή και εσωτερική μετανάστευση Νέα έρευνα της Παγκόσμιας Τράπεζας προβλέπει ότι έως και 216 εκατ. άνθρωποι θα μπορούσαν να μεταναστεύσουν τις επόμενες δεκαετίες, εγκαταλείποντας περιοχές που δεν μπορούν πλέον να τους συντηρήσουν και πηγαίνοντας όπου προσφέρονται καλύτερες ευκαιρίες. Εκτιμάται, πάντως, ότι ο αριθμός αυτός θα μπορούσε να ελαττωθεί κατά 80%, αν αναληφθεί δράση άμεσα. Σύμφωνα με την έρευνα αυτή, αν δεν υιοθετηθούν μέτρα, υπολογίζεται ότι 86 εκατ. άτομα θα μεταναστεύσουν εντός των χωρών τους στην υποσαχάρια Αφρική, 49 εκατ. σε χώρες της ανατολικής Ασίας και του Ειρηνικού, 40 εκατ. στη νότια Ασία, 19 εκατ. στη βόρεια Αφρική, 17 εκατ. στη Λατινική Αμερική και 5 εκατ. σε χώρες της ανατολικής Ευρώπης και της κεντρικής Ασίας. Αύξηση του πληθυσμού και υδάτινοι πόροι Η κλιματική αλλαγή και οι κοινωνικοοικονομικές εξελίξεις έχουν πολύπλευρες επιπτώσεις στη διαθεσιμότητα, την ποιότητα και τις απαιτήσεις για υδάτινους πόρους στο μέλλον. Σε πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Nature Climate Change, ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Ουτρέχτης επιχείρησαν να φωτίσουν την κλιμακούμενη παγκόσμια κρίση καθαρού νερού. Προσπαθώντας να υπολογίσουν τη σημερινή και μελλοντική παγκόσμια λειψυδρία, χρησιμοποίησαν προσομοιώσεις από ένα υπερσύγχρονο μοντέλο ποσότητας και ποιότητας νερού. Σύμφωνα με την έκθεση, το 55% των ανθρώπων στον πλανήτη σήμερα κατοικούν σε μέρη με έλλειψη καθαρού νερού τουλάχιστον για έναν μήνα ετησίως, αλλά όπως εκτιμούν οι μελετητές, «μέχρι το τέλος του αιώνα, αυτό μπορεί να φτάσει το 66%. Ο ρόλος του πληθυσμού στην οικονομική ανάπτυξη Σύμφωνα με την οικονομική επιστήμη, οι βασικοί παράγοντες που καθορίζουν την οικονομική μεγέθυνση μιας οικονομίας είναι ο ρυθμός αύξησης του πληθυσμού, η αποταμίευση και η τεχνολογία. Επειδή συζητάμε τις επιπτώσεις του δημογραφικού, ας επικεντρωθούμε κατ’ αρχήν στη μεταβολή του πληθυσμού. Καθώς αυξάνει ο πληθυσμός και αυξάνει το εργατικό δυναμικό, καθίστανται αναγκαίες οι επενδύσεις, προκειμένου να αυξηθεί το φυσικό κεφάλαιο της οικονομίας, για να καλύψει τις ανάγκες του αυξανόμενου εργατικού δυναμικού στην παραγωγή. Η αύξηση του φυσικού κεφαλαίου οδηγεί σε αύξηση του παραγόμενου προϊόντος, σε αύξηση του εθνικού εισοδήματος και του κατά κεφαλήν εισοδήματος. Τελικά, η οικονομία καταλήγει σε μια κατάσταση ωριμότητας, και από εκεί και ύστερα ο ρυθμός μεγέθυνσής της θα ακολουθεί το ρυθμό αύξησης του πληθυσμού-εργατικού δυναμικού, με στάσιμο όμως το κατά κεφαλήν ΑΕΠ. Αλλάζει η ηλικιακή πυραμίδα Σε πολλές αναπτυγμένες χώρες το δημογραφικό πρόβλημα επιδεινώνεται λόγω μείωσης του πληθυσμού και αύξησης του ποσοστού των ανθρώπων άνω των 65 ετών. Όσον αφορά την ελληνική επικράτεια, σύμφωνα με την κατάταξη των σημαντικότερων κλιματικών κινδύνων, ο τομέας που αναμένεται να πληγεί περισσότερο από την κλιματική αλλαγή είναι η γεωργία, ενώ οι επιπτώσεις στον τουρισμό και τα παράκτια συστήματα θα επηρεάσουν σημαντικά το εισόδημα των νοικοκυριών και την οικονομία συνολικά. Σε σχετική μελέτη παρουσιάστηκαν οι εκτιμώμενες επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στους εδαφικούς πόρους και στις αροτραίες καλλιέργειες για τις περιοχές (Τρίκαλα, Ζάππειο, Σωτήριο) της περιφέρειας της Θεσσαλίας. Τα αποτελέσματα για τις εκτιμώμενες επιπτώσεις στην περιοχή της Θεσσαλίας ήταν τα εξής: uΈνταση των τάσεων ερημοποίησης του εδάφους, με αποτέλεσμα τον περιορισμό και την υποβάθμιση των καλλιεργήσιμων γαιών. uΜείωση της παραγωγής αραβοσίτου μέχρι 41,7% και βαμβακιού μέχρι 34,2% και αύξηση της παραγωγής σιταριού κατά 13,4% στο δυσμενέστερο σενάριο εκπομπής έως το τέλος του αιώνα. Σε βαθιά εδάφη, μείωση των αποδόσεων του αραβοσίτου έως 29,3% και του βαμβακιού μέχρι 29,6% και αύξηση των αποδόσεων του σιταριού μέχρι 68,6%, έως το τέλος του αιώνα στο δυσμενέστερο σενάριο εκπομπής. Σε ρηχά και επικλινή εδάφη, εκμηδένιση των αποδόσεων του βαμβακιού και του αραβοσίτου και διατήρηση σε χαμηλά επίπεδα των αποδόσεων του σιταριού, στο μέσο και στο δυσμενέστερο σενάριο εκπομπής έως το μέσο του αιώνα. uΠεραιτέρω μειώσεις στην παραγωγή κατά 3,6% σε όλες τις καλλιέργειες σε διαβρωμένα εδάφη. Επίσης, υπάρχουν και οι άμεσες (πρωτογενείς) επιπτώσεις, όπως βλάβες ή φθορές που οδηγούν στην ανάγκη ανακατασκευών, επιδιορθώσεων ή επαυξημένης ανάγκης συντήρησης από την άνοδο της μέσης στάθμης της θάλασσας, τις υψηλές θερμοκρασίες και τα πλημμυρικά φαινόμενα. Επίσης, προβλέπεται μειωμένη ανάγκη εργασιών πρόληψης και συντήρησης, λόγω της μείωσης του αριθμού παγετών. Οι έμμεσες (δευτερογενείς) επιπτώσεις αφορούν κυρίως τη λειτουργία του συστήματος μεταφορών, με την αύξηση του γενικευμένου κόστους μετακινήσεων ή τη μείωση της οδικής ασφάλειας από την άνοδο της μέσης στάθμης της θάλασσας, τις υψηλές θερμοκρασίες και τα πλημμυρικά φαινόμενα (π.χ. καθυστερήσεις, αναβολές δρομολογίων, κίνδυνος ατυχημάτων λόγω μειωμένης πρόσφυσης, αποκοπή και μείωση προσβασιμότητας περιοχών από την αδυναμία εκτέλεσης δρομολογίων, διακοπή εφοδιαστικής αλυσίδας και αλλαγές στη ζήτηση). Το 55% των ανθρώπων στον πλανήτη σήμερα κατοικούν σε μέρη με έλλειψη καθαρού νερού Η περίπτωση της Θεσσαλίας 37 ΙΟΥΛΙΟΣ 2024 #34
RkJQdWJsaXNoZXIy ODAxNzc=