Κίνδυνοι και προκλήσεις από την ενίσχυση του ρόλου των εταιρειών τεχνολογίας στη διανομή μεγάλου όγκου δεδομένων και τις ψηφιακές τραπεζικές συναλλαγές. Γράφει η Εύα Πέτροβα Ζούμε πλέον σε μια ψηφιακή εποχή που επιτάσσει την ψηφιακή διανομή δεδομένων μέσα από ένα παγκοσμιοποιημένο μοντέλο λογισμικού και διακομιστών. Πρόκειται για μια πολύ διαφορετική δομή και απαιτεί ένα εντελώς νέο επιχειρηματικό μοντέλο για τις τράπεζες. Τι θα συμβεί όμως αν το FinTech δημιουργήσει ένα πρόσφορο οικοσύστημα και βάλει και τις Big Tech στο παιχνίδι; Πώς θα μπορούσε να δράσει ο κλάδος αν η Amazon, π.χ., από πελάτης τραπεζών γίνει ανταγωνιστής τους; Αυτά τα ερωτήματα συνθέτουν προκλήσεις για το FinTech, που αν δεν λειτουργήσει κάτω από συγκεκριμένα νομοθετικά και λειτουργικά πλαίσια, μπορεί να δημιουργήσει προϋποθέσεις για ένα «ανοιχτό» πεδίο με ανεξέλεγκτες για τον κλάδο επιπτώσεις. Υβριδικό το μέλλον των πληρωμών Η έρευνα της Focus Bari με τίτλο «Οι τρόποι πληρωμής που προτιμούν οι Έλληνες» που διενεργήθηκε το Μάιο του 2023, περιγράφει το υπάρχον τοπίο των ψηφιακών πληρωμών στη χώρα μας και βάζει τη χρεωστική κάρτα στην κορυφή των προτιμήσεων του κοινού, με το 48% των αγορών να ολοκληρώνονται με ένα παραλληλόγραμμο πλαστικό με το logo κάποιας ελληνικής τράπεζας. Ακολουθούν τα μετρητά/αντικαταβολή με 40%, η ηλεκτρονική μεταφορά (e-banking / m-banking) με 30%, η πιστωτική κάρτα από ελληνική τράπεζα (πλαστικό) με 17%, η χρεωστική κάρτα από ελληνική τράπεζα στο κινητό (ψηφιακή) με 16%, τα ψηφιακά πορτοφόλια (Google Pay, Apple Pay κ.λπ.) με 15%, η πιστωτική κάρτα από ελληνική τράπεζα στο κινητό (ψηφιακή) με 6%, η προπληρωμένη κάρτα (πλαστικό ή ψηφιακή) με 6%, η κάρτα Revolut (πλαστικό ή ψηφιακή) με 5%, η νεοεμφανιζόμενη εφαρμογή Payzy by Cosmote με 2%, η κάρτα της N26 (πλαστική ή ψηφιακή) με 1% και το νεοεισερχόμενο στην ελληνική αγορά σχήμα Buy Now Pay Later (BNPL) τύπου Klarna με 1%. Η άνοδος των ψηφιακών συναλλαγών συνεχίζει να έχει ανοδικές τάσεις μετά την πανδημία. Στη γενικότερη εικόνα για τη χώρα μας που έδωσε η Cardlink, η αξία των συναλλαγών με κάρτες αυξήθηκε το 2022 κατά 21% -με τον αριθμό των συναλλαγών να ανεβαίνει κατά 19%, σε σχέση με το 2021- και με τα διψήφια ποσοστά ανάπτυξης να συνεχίζονται και το 2023. Σε άμεση αναλογία, οι συσκευές POS από 150.000 που ήταν πριν από μερικά χρόνια έχουν φτάσει τις 650.000 σε κάθε γωνιά της χώρας. Το 2022, η αξία των συναλλαγών που πραγματοποιήθηκαν με τη χρήση καρτών έφθασε στα 54 δισ. ευρώ (+21%), ενώ και στη διάρκεια του πρώτου τριμήνου του 2023 η αύξηση διατηρήθηκε σε υψηλά επίπεδα με ρυθμό 15%. Αντίστοιχα, ο αριθμός των συναλλαγών με κάρτες έφθασε στα 1,8 δισ. το 2022 (+19%), ενώ στο α΄ τρίμηνο του 2023 η αύξηση είναι της τάξεως του 17%. Το 37,1% της αξίας των συνολικών καταναλωτικών δαπανών πραγματοποιείται με κάρτες Επιβεβαιώνοντας την τάση, πρόσφατη μελέτη του ΙΟΒΕ δείχνει ότι το 37,1% της αξίας των συνολικών καταναλωτικών δαπανών πραγματοποιείται με κάρτες, ποσοστό στα ίδια περίπου επίπεδα με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ΙΟΒΕ, η αξία των συναλλαγών με κάρτες το 2022 έφθασε κοντά στα 50 δισ. ευρώ, ενώ ο αριθμός των συναλλαγών πλησίασε τα 1,8 δισ. Αναγκαία συνθήκη η μετάβαση Με στόχο τη δημιουργία των δικών τους digital banks, που θα μπορούν να εξυπηρετούν αποκλειστικά με ηλεκτρονικό τρόπο τούς πελάτες τους, συνεχίζουν το έργο του μετασχηματισμού τους οι ελληνικές τράπεζες, με επιταχυνόμενους ρυθμούς. Σκοπός και με βάση το σχεδιασμό τους είναι σε λίγα χρόνια από σήμερα να βρίσκεται σε πλήρη λειτουργία ένα παράλληλο αμιγώς ψηφιακό τραπεζικό σύστημα, είτε αυτόνομο είτε συμπληρωματικό στο παραδοσιακό. Η μετάβαση είναι αναγκαία συνθήκη και ενισχύει την ανταγωνιστικότητα και κερδοφορία, αφού μειώνει σημαντικά το λειτουργικό κόστος. Ωστόσο, το νέο τραπεζικό fintech μοντέλο που επιτάσσει ο κλάδος παγκοσμίως, «κρύβει» κινδύνους και προκλήσεις για τον ίδιο τον κλάδο. Οι διοικήσεις των εγχώριων πιστωτικών ιδρυμάτων θεωρούν πως με τη διεύρυνση των δραστηριοτήτων τους στον ψηφιακό κόσμο και διατηρώντας το πλεονέκτημα της πίστης και της εμπιστοσύνης, ως εποπτευόμενοι από τις ευρωπαϊκές αρχές οργανισμοί, θα είναι σε θέση να προστατέψουν τα μερίδιά τους έναντι των νέων ανταγωνιστών τους και να αναπτύξουν τις εργασίες τους. Στο πλαίσιο αυτό, οι δράσεις που έχουν αναλάβει τα τελευταία χρόνια είναι σημαντικές. Επενδύοντας στην τεχνολογία, στοχεύουν από τη μία πλευρά στη μείωση του κόστους λειτουργίας, διά της αυτοματοποίησης των εσωτερικών τους διαδικασιών, και από την άλλη στην αύξηση των ηλεκτρονικών πωλήσεων και, φυσικά, των εσόδων. Kαι οι Big Tech στο παιχνίδι… «Amazon, Facebook και Google, από πελάτες… ανταγωνιστές;» Οι εταιρείες «μεγάλης τεχνολογίας», οι περίφημες Big Tech, όπως η Amazon, το Facebook και η Google, αποτελούν μεγαλύτερη απειλή για τα υποκείμενα επιχειρηματικά μοντέλα των τραπεζών από ό,τι ο πιο διαφοροποιημένος τομέας fintech. Αυτό προκύπτει και από νέα έρευνα του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ (WEF). Συγκεκριμένα, σύμφωνα με σχετική έκθεση με τίτλο «Beyond Fintech: A Pragmatic Assessment of Disruptive Potential in Financial Services», οι μεγάλοι τεχνολογικοί παίκτες απλώς προετοιμάζονται και κερδίζουν χρόνο πριν να ενταχθούν στον κλάδο των χρηματοοικονομικών υπηρεσιών. Συγκεκριμένα, το WEF αναφέρει το cloud computing, την τεχνητή νοημοσύνη και τα big data ως τρεις τομείς που γίνονται όλο και πιο σημαντικοί για την ανταγωνιστική διαφοροποίηση μεταξύ των χρηματοπιστωτικών εταιρειών. Όλοι είναι τομείς στους οποίους οι «τεχνολογικοί γίγαντες» όπως η Amazon, η Google και το Facebook, έχουν αποκτήσει πολύ βαθύτερη εμπειρία από τους ομολόγους τους στις χρηματοοικονομικές υπηρεσίες - και στους οποίους τα αποτελέσματα κλίμακας θα κάνουν πιο δύσκολο για τα παραδοσιακά ιδρύματα να καλύψουν τη διαφορά. Ως αποτέλεσμα, πολλές τράπεζες και ασφαλιστικές στρέφονται σε εταιρείες τεχνολογίας, για να παρέχουν αυτές τις βασικές λειτουργίες. Το WEF επισημαίνει τρία χαρακτηριστικά παραδείγματα: uAmazon Web Services (AWS: Παρέχει υπηρεσίες σε δεκάδες χρηματοοικονομικές εταιρείες, συμπεριλαμβανομένων των Aon, Capital One, Carlyle, Nasdaq, Pacific Life και Stripe). uΗ εφαρμογή Facebook Banco Bradesco της Βραζιλίας: Επιτρέπει στους πελάτες να πραγματοποιούν καθημερινές τραπεζικές συναλλαγές μέσω του κορυφαίου κοινωνικού δικτύου, βασιζόμενοι στις αναλύσεις δεδομένων πελατών για τη στόχευση χρηστών uΗ λύση Alexa της Capital One και της Liberty Mutual (ένας προσωπικός βοηθός που ενεργοποιείται με φωνή): Επιτρέπει στους πελάτες να ελέγχουν τα υπόλοιπα, να πληρώνουν λογαριασμούς και να παρακολουθούν τις δαπάνες μέσω αυτών των συσκευών. Η έκθεση του WEF σημειώνει επίσης ότι ενώ οι νεοφυείς fintech επιχειρήσεις σημείωσαν επιτυχία όσον αφορά την αλλαγή της βάσης για τον ανταγωνισμό, είχαν λιγότερο ανατρεπτικό αντίκτυπο στο τοπίο από ό,τι αναμενόταν. Ο ειδικός Jesse McWaters, ο οποίος συνέταξε την έκθεση, δήλωσε: «Η συνεργασία μεταξύ τραπεζών και μεγάλων εταιρειών τεχνολογίας κινδυνεύει να μην παραμείνει αμοιβαία. Τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα βασίζονται όλο και περισσότερο σε εταιρείες τεχνολογίας για τις πιο στρατηγικά ευαίσθητες δυνατότητές τους». Άμεσος είναι ο ανταγωνισμός των μεγάΤο οικοσύστημα fintech Οι Big Tech γίνονται ψηφιακές τράπεζες; 44 #33 ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2024 businesstech
RkJQdWJsaXNoZXIy ODAxNzc=