Ο κατασκευαστικός κλάδος στην Ελλάδα καταγράφει θετικές επιδόσεις από τις αρχές του 2024, διατηρώντας την ανοδική πορεία που έχει επιτύχει τα τελευταία έτη. Η αξία παραγωγής του διαμορφώθηκε σε 2,1 δισεκατομμύρια ευρώ το πρώτο εξάμηνο του 2024, ενώ οι επενδύσεις σε κατασκευές διαμορφώθηκαν στα 5,3 δισεκατομμύρια ευρώ, αναδεικνύοντας τη συνεχή ανάπτυξη της κατασκευαστικής δραστηριότητας. Γράφει η Μαρία Ακζώτη Ο κατασκευαστικός κλάδος στην Ελλάδα είναι ένας από τους πιο δυναμικούς και στρατηγικούς τομείς της οικονομίας, ο οποίος συνδέεται άμεσα με την ανάπτυξη υποδομών, την αγορά ακινήτων και την προώθηση έργων υποδομής και δημόσιων επενδύσεων. Παρά τα σημαντικά εμπόδια που αντιμετωπίζει, ο κλάδος καταγράφει θετικές επιδόσεις από τις αρχές του έτους, διατηρώντας την ανοδική πορεία των τελευταίων ετών. Αυτό αντανακλάται στη στήριξη του κλάδου από τις χρηματοδοτήσεις και σε μια σειρά από δείκτες οικονομικής συγκυρίας, όπως το παραγόμενο προϊόν του κλάδου και η αυξημένη συμμετοχή του στο συνολικό παραγόμενο προϊόν της οικονομίας, η ιδιωτική οικοδομική δραστηριότητα και η απασχόληση. Με βάση τις εκτιμήσεις των αναλυτών στην οικονομική έρευνα της Alpha Bank με θέμα «H Κατασκευαστική Δραστηριότητα το 2024», τα εμπόδια που αντιμετωπίζει ο ελληνικός κατασκευαστικός κλάδος είναι σημαντικά, όπως το αυξανόμενο, αν και με φθίνοντα ρυθμό, κόστος των οικοδομικών υλικών που αναλώνονται για την κατασκευή νέων κτιρίων, καθώς και το περιβάλλον υψηλών επιτοκίων, το οποίο μεταξύ άλλων παραγόντων, επηρεάζει αρνητικά τη ζήτηση δανείων για στεγαστικούς σκοπούς. Η αναμενόμενη απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας για την υπόθεση περί αντισυνταγματικότητας διατάξεων του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού για το ύψος και τον όγκο των κτιρίων θα άρει την αβεβαιότητα σχετικά με το κανονιστικό πλαίσιο που διέπει τον κατασκευαστικό κλάδο, γεγονός που προσδοκάται ότι θα επιδράσει θετικά στην κατασκευαστική δραστηριότητα. Θετικές οι προοπτικές Οι προοπτικές του κλάδου, όπως αντανακλώνται στην πορεία του Δείκτη Επιχειρηματικών Προσδοκιών στις Κατασκευές, διαφαίνονται θετικές, ενώ η αύξηση του αποθέματος διαθέσιμων κατοικιών αποτελεί μια από τις προτεραιότητες της κυβερνητικής πολιτικής για τη διετία 2024 - 2025, όπως προκύπτει από τις δημοσιονομικές παρεμβάσεις που περιλαμβάνει το Προσχέδιο Προϋπολογισμού 2025. Η αξία παραγωγής του κατασκευαστικού κλάδου ακολουθεί ανοδική πορεία από το δεύτερο εξάμηνο του 2017, για να διαμορφωθεί σε 2,1 δισεκατομμύρια ευρώ το πρώτο εξάμηνο του 2024 (σε σταθερές τιμές). Σε ετήσια βάση, η αξία παραγωγής των κατασκευών κατέγραψε οριακή μείωση κατά 0,9%, η οποία ωστόσο, αποδίδεται σε επιδράσεις βάσεις (base effects), καθώς το πρώτο εξάμηνο του 2023 είχε σημειώσει σημαντική αύξηση κατά 21,6%. Στον τομέα των κατασκευών δραστηριοποιούνται, ταυτόχρονα, χιλιάδες μικρομεσαίες επιχειρήσεις και επαγγελματίες, το πλήθος των οποίων έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια. Ειδικότερα, δραστηριοποιήθηκαν το 2022 περίπου 70.000 επιχειρήσεις, αριθμός αυξημένος κατά 7.861 (+13%) σε σύγκριση με το 2017, σύμφωνα με μελέτη του ΙΟΒΕ. Επιπλέον, αυξάνεται ταχύτερα συγκριτικά με τη συνολική αξία παραγωγής, στην πλειονότητα των εξαμήνων από το 2017 και μετά, με αποτέλεσμα η συμμετοχή του παραγόμενου προϊόντος του κλάδου στο συνολικό παραγόμενο προϊόν να αυξηθεί από 1,3% το πρώτο εξάμηνο του 2017, σε 2,4% το πρώτο εξάμηνο του 2024. Παρά την άνοδο αυτή, το εν λόγω ποσοστό απέχει σημαντικά από το αντίστοιχο του πρώτου εξαμήνου του 2010 (4%), γεγονός που καταδεικνύει τις απώλειες που υπέστη ο κλάδος από την οικονομική κρίση του 2008 και την ύφεση της τελευταίας δεκαετίας. Ευρωπαϊκά προγράμματα και χρηματοδότηση Οι πόροι από το Ταμείο Ανάκαμψης της Ε.Ε. και το πρόγραμμα του ΕΣΠΑ 2021 - 2027 έχουν διαδραματίσει βασικό ρόλο στην ενίσχυση των κατασκευαστικών έργων στην Ελλάδα. Τα κατασκευαστικά έργα που στηρίζονται με επιχορηγήσεις από το Ταμείο Ανάκαμψης αφορούν κυρίως τους τομείς της ενέργειας (4,6 δισεκατομμύρια ευρώ), των μεταφορών (4,1 δισεκατομμύρια ευρώ) και του περιβάλλοντος (2,9 δισεκατομμύρια ευρώ). Μαζί με τους πόρους από τα δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης εκτιμάται, από τη μελέτη του ΙΟΒΕ, ότι για έργα που έχουν άμεση σχέση με τις κατασκευές, θα μπορούσαν να κινητοποιηθούν την περίοδο 2022 - 2026 συνολικά 27 δισεκατομμύρια ευρώ (επιχορηγήσεις 13,3 δισεκατομμύρια και δάνεια 13,7 δισεκατομμύρια ευρώ). Βάσει των εκτιμήσεων, η ανάπτυξη των κατασκευών ενισχύει σημαντικά τα μεγέθη των επιχειρήσεων του τομέα και ο κύκλος εργασιών συνολικά θα διπλασιαστεί την περίοδο 2021 - 2026, φτάνοντας τα 19,8 δισεκατομμύρια ευρώ το 2026, εφόσον απορροφηθεί το σύνολο των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης (επιχορηγήσεις και δάνεια) που έχουν προοριστεί σε κατασκευαστικά έργα. Ενδεικτικά, το ελληνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας περιλαμβάνει προϋπολογισμό άμεσων ενισχύσεων 6,2 δισεκατομμυρίων ευρώ για έργα πράσινης μετάβασης (π.χ. ενεργειακή αναβάθμιση κτιριακού αποθέματος, πράσινο και βιώσιμο σύστημα μεταφορών), ενώ οι πρόσθετοι ιδιωτικοί πόροι που αναμένεται να μοχλευθούν για τις συγκεκριμένες επενδύσεις αγγίζουν τα 5,4 δισεκατομμύρια ευρώ. Στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ 2021 - 2027, ο προϋπολογισμός των κοινοτικών ενισχύσεων για έργα για το περιβάλλον και την κλιματική αλλαγή πλησιάζει τα 3 δισεκατομμύρια ευρώ, με την εθνική συμμετοχή στα 628 εκατομμύρια, ενώ για τα έργα στις μεταφορές τα αντίστοιχα μεγέθη είναι 1,84 δισεκατομμύρια και 370 εκατομμύρια ευρώ. Επιπλέον, ο τομέας των κατασκευών έχει τη δυνατότητα να αξιοποιήσει διαθέσιμα κεφάλαια για την αναβάθμιση της υλικοτεχνικής υποδομής του, προκειμένου να ανταπεξέλθει στις αυξημένες μελετητικές απαιτήσεις των Κατασκευαστικός κλάδος στην Ελλάδα Ανοδική τροχιά και θετικές επιδόσεις το 2024 έργων. Παράλληλα, έχει εκπονηθεί μεσοπρόθεσμο σχέδιο για την αξιοποίηση του αμιγώς χρηματοδοτούμενου από εθνικούς πόρους σκέλους του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, το Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης 2021 - 2025. Αυτά τα χρηματοοικονομικά εργαλεία είναι ιδιαίτερα σημαντικά ως προς τη στήριξη του κατασκευαστικού τομέα, για την υλοποίηση του σημαντικού όγκου έργων, με διαθεσιμότητα επαρκών κεφαλαίων κίνησης και κατάλληλης υλικοτεχνικής υποδομής, και κατ’ επέκταση για την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας μεσοπρόθεσμα. Ανάπτυξη επενδύσεων Μετά το 2008, οι επενδύσεις των κατασκευαστικών επιχειρήσεων σε μηχανήματα, λοιπό εξοπλισμό και άλλα στοιχεία, δεν καλύπτουν την ανάλωση κεφαλαίου (αποσβέσεις), γεγονός που υποδηλώνει αποεπένδυση και επιδείνωση των παραγωγικών δυνατοτήτων του κλάδου. Η επαύξηση της παραγωγικής δυναμικότητας και της ανταγωνιστικότητας του κλάδου απαιτεί, συνεπώς, τη σημαντική ενίσχυση των επενδύσεων εκσυγχρονισμού και της σχετικής χρηματοδότησης, στοιχείο που επετεύχθη σταδιακά την επόμενη δεκαετία. businessfiles Η αξία παραγωγής του κατασκευαστικού κλάδου ακολουθεί ανοδική πορεία από το δεύτερο εξάμηνο του 2017, για να διαμορφωθεί σε 2,1 δισεκατομμύρια ευρώ το πρώτο εξάμηνο του 2024 54 #37 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2024
RkJQdWJsaXNoZXIy ODAxNzc=