περάσουν τον άνθρακα, για να καταστούν η μεγαλύτερη πηγή παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας έως το 2025. Φθηνότερη από ό,τι είχε υπολογιστεί η επίτευξη ουδετερότητας άνθρακα Υπάρχουν επίσης ενδείξεις ότι η επίτευξη ουδετερότητας άνθρακα μπορεί να είναι πολύ φθηνότερη από ό,τι είχε υπολογιστεί. Όπως φαίνεται, παρόλο που ο κόσμος υστερεί στους κλιματικούς στόχους, η ενεργειακή μετάβαση βρίσκεται σε εξέλιξη. Εν μέσω αυτής της διαδικασίας, το 2025 αναμένεται να είναι ένα έτος συγκρούσεων στην προσπάθεια αντιμετώπισης της κλιματικής κρίσης, θέτοντας σε δοκιμασία τη δέσμευση των χωρών για βιώσιμες λύσεις. Η συζήτηση γύρω από τα συνθετικά καύσιμα και άλλες εναλλακτικές αναμένεται να προκαλέσει περαιτέρω εντάσεις ανάμεσα σε πολιτικούς και περιβαλλοντικούς φορείς. Οι γεωπολιτικές προκλήσεις για το 2025 Αν το 2024 ήταν χρονιά εκλογών, το 2025 προμηνύεται χρονιά ερωτημάτων και γεωπολιτικών προκλήσεων για τους ηγέτες σε παγκόσμιο επίπεδο. Η παγκόσμια συνεργασία έχει υποχωρήσει σημαντικά και οι συγκρούσεις αυξάνονται. Η αναποτελεσματικότητα θεσμών όπως ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου και ο ΟΗΕ στην επίτευξη συναίνεσης καταδεικνύει την επείγουσα ανάγκη αναμόρφωσης της διεθνούς συνεργασίας. Στο φόντο των δύο διχαστικών συγκρούσεων, του πολέμου στην Ουκρανία και της σύγκρουσης στη Γάζα, οι ηγέτες θα βρεθούν αντιμέτωποι με το δίλημμα: πώς μπορούν να προχωρήσουν χωρίς να εντείνουν τις διαχωριστικές γραμμές και τις εντάσεις; Το βέβαιο είναι ότι ΗΠΑ, Κίνα, Ρωσία θα διεκδικήσουν μία ριζική αλλαγή στην τρέχουσα παγκόσμια τάξη πραγμάτων, σε ένα ιδιαίτερα ταραχώδες γεωπολιτικό πλαίσιο. Οι δύο πιο διχαστικές συγκρούσεις του 2024 -ο συνεχιζόμενος πόλεμος της Ρωσίας στην Ουκρανία και η σύγκρουση μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς στη Γάζα – δείχνουν πόσο πολύ κατακερματισμένη είναι η παγκόσμια τάξη για να διαπραγματευτεί την ειρήνη. Πολλά θα εξαρτηθούν από τις πολιτικές του Ντόναλντ Τραμπ - μέχρι πού είναι αποφασισμένος να φθάσει και ποιες θα είναι οι «κόκκινες γραμμές» του. Ο Τραμπ θα θελήσει να προωθήσει μια συμφωνία με την Ουκρανία, αλλά ενδεχομένως να προσπαθήσει να επαναφέρει τις σχέσεις των ΗΠΑ με τη Ρωσία, είτε πιέζοντας για συνομιλίες στρατηγικής σταθερότητας είτε για ένα σχέδιο για την ασφάλεια της Ευρώπης που θα ενσωματώνει τη Ρωσία, σύμφωνα με το βρετανικό think tank Chatham House. Η Κίνα μπορεί να είναι η λιγότερο επείγουσα σχέση, όμως για την Αμερική, την παγκόσμια οικονομία και τη διεθνή σταθερότητα, είναι η πιο σημαντική. Θα ακολουθήσει ο Τραμπ την απειλή του για πρόσθετους δασμούς στις κινεζικές εισαγωγές και θα κλίνει στην υπεράσπιση της Ταϊβάν; Ο τερματισμός της σύγκρουσης στη Μέση Ανατολή είναι απίθανο να κυριαρχήσει στην ατζέντα εξωτερικής πολιτικής του Τραμπ το 2025. Ωστόσο, η επερχόμενη κυβέρνηση θα βασίσει την περιφερειακή στρατηγική της γύρω από τους δύο πυλώνες της ασφάλειας του Ισραήλ και του ιρανικού περιορισμού. Ταυτόχρονα, η κυβέρνηση των ΗΠΑ θα προσπαθήσει να ανοίξει εκ νέου μια μακροπρόθεσμη συζήτηση με τη Σαουδική Αραβία για αμυντική συμφωνία. Όσον αφορά τη Συρία, ενώ η πολιτική μετάβαση δεν είναι καθόλου βέβαιη, η πτώση του Άσαντ έχει αποδυναμώσει περαιτέρω τη θέση του Ιράν και τον άξονα των αντιστασιακών ομάδων σε όλη τη Μέση Ανατολή. Είναι η ΤΝ το μεγαλύτερο στοίχημα για το 2025; Δεν υπήρξε τίποτα καινούργιο στην τεχνητή νοημοσύνη το 2024 που να συγκρίνεται με τον απόλυτο «παράγοντα εντυπωσιασμού» της πρώτης χρήσης του ChatGPT, αλλά οι γρήγορες βελτιώσεις στην υποκείμενη τεχνολογία διατήρησαν το πεδίο σε συνεχή δραστηριότητα. Το 2025 έχει οριστεί από τον ΟΗΕ ως το έτος της κβαντικής επιστήμης και τεχνολογίας. Η τεχνητή νοημοσύνη είναι «το μεγαλύτερο στοίχημα στην ιστορία των επιχειρήσεων», δήλωσε ο Standage: πάνω από 1 τρισεκατομμύριο δολάρια δαπανώνται σε κέντρα δεδομένων για να στηρίξουν την ταχέως αναπτυσσόμενη τεχνολογία. Ό,τι κι αν συμβεί, η κούρσα εξοπλισμών της ΤΝ «ανατρέπει εταιρείες, βιομηχανίες και τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι ζουν και εργάζονται», αναφέρει το Quartz. Το «επόμενο σύνορο» της ΤΝ βρίσκεται στις «δυνατότητες καθημερινής παρέμβασης», δήλωσε η Sissie Hsiao, αντιπρόεδρος και γενική διευθύντρια των εφαρμογών Gemini και Speech της Google. Οι καταναλωτές θα αρχίσουν να βλέπουν τους «βοηθούς AI» «να εξελίσσονται πέρα από τις απλές ευκολίες και να μετατρέπονται σε πραγματικές εξατομικευμένες προηγμένες εμπειρίες στις οποίες βασίζεστε καθημερινά». Quantum computing vs ΤΝ Το 2025, η ορμή του AI ίσως να εξασθενήσει. Ακόμα και οι πιο αισιόδοξοι της τεχνολογικής βιομηχανίας παραδέχονται ότι η χρήση περισσότερων δεδομένων για την εκπαίδευση μεγαλύτερων μοντέλων AI -μια στρατηγική που στο παρελθόν έφερε βελτιώσεις- αποδίδει ολοένα και λιγότερο. Μακροπρόθεσμα, αυτό στερεί από την AI μια αξιόπιστη πηγή βελτίωσης. Ωστόσο, τους επόμενους 12 μήνες, άλλες εξελίξεις θα καλύψουν αυτό το κενό. Οι πιο υποσχόμενες προοπτικές προέρχονται από μοντέλα που εκτελούν μια σειρά βημάτων πριν να δώσουν μια απάντηση, επιτρέποντάς τους να επανεξετάσουν και να βελτιώσουν τις αρχικές τους απαντήσεις, προσφέροντας πιο «λογικά» αποτελέσματα. Τους τελευταίους 2-3 μήνες υπάρχει μια γενικότερη επιφύλαξη αναφορικά με το πόσο γρήγορα -τελικά- το ΑΙ πρόκειται να αλλάξει την καθημερινότητά μας. Το σημαντικότερο θέμα μέσα στον Δεκέμβριο για το χώρο των ψηφιακών τεχνολογιών δεν ήταν άλλο από το Willow, το νέο quantum chip της Google. Με την τελευταία να δηλώνει ότι με το Willow χρειάστηκαν μόλις 5 λεπτά για έναν υπολογισμό που με συμβατικά υπολογιστικά συστήματα θα απαιτούνταν 10 επτάκις χρόνια, είναι προφανές τα μέσα ενημέρωσης παγκοσμίως να ασχοληθούν εκτενώς και ενδεχομένως το 2025 να είναι η χρονιά που θα ασχοληθούμε πολύ με το quantum computing. Η παγκόσμια οικονομία διαστέλλεται και συστέλλεται, ακολουθώντας την πορεία φυσικών φαινομένων. Σε κάθε χρονική στιγμή της ιστορίας υπάρχουν καθοριστικοί παράγοντες που επηρεάζουν το μέγεθος της διαστολής και της συστολής. Το 2025 δεν γνωρίζουμε σε ποιο σημείο της καμπύλης ακριβώς βρισκόμαστε, το σίγουρο ωστόσο είναι ότι οι κύκλοι ανοίγουν και κλείνουν, αφήνοντας την ελπίδα για ένα καλύτερο αύριο. 47 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2025 #38
RkJQdWJsaXNoZXIy ODAxNzc=