Αναταράξεις και ανησυχία προκαλεί η νέα αναζωπύρωση των πολεμικών συγκρούσεων στη Μέση Ανατολή, με την εκατέρωθεν εκτόξευση πυραύλων μεταξύ Ιράν και Ισραήλ. Οι σημαντικότερες επιπτώσεις για την Ελλάδα εστιάζονται σε 4 βασικούς τομείς: τον τουρισμό, τη ναυτιλία, το εμπόριο και το ενεργειακό κόστος. Έντονη ανησυχία επικρατεί στην παγκόσμια επιχειρηματική κοινότητα για τις επιπτώσεις στην οικονομία της οξύτατης έντασης μεταξύ Ισραήλ και Ιράν, υπό το φόβο γενίκευσης της σύρραξης αλλά και επέκτασής της και εκτός των γεωγραφικών ορίων των δύο χωρών. «Η νέα σοβαρή πολεμική ένταση μεταξύ Ισραήλ και Ιράν, υπό το φόβο γενικής σύρραξης, έχει σοβαρές και πολυεπίπεδες οικονομικές επιπτώσεις, τόσο περιφερειακά όσο και παγκόσμια», επισημαίνει το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Πειραιώς. Η ανησυχία επικεντρώνεται στους τομείς της ενεργειακής ασφάλειας και των τιμών του πετρελαίου, στο εμπόριο και τη ναυτιλία, τις χρηματοπιστωτικές αγορές, τις τοπικές και περιφερειακές οικονομίες. Οι εκτιμώμενες άμεσες επιπτώσεις, λόγω αβεβαιότητας στον Περσικό Κόλπο, είναι η απότομη αύξηση των τιμών πετρελαίου και φυσικού αερίου. Η νέα απειλή στα Στενά του Ορμούζ, από όπου διέρχεται το 26% του παγκόσμιου πετρελαίου, θα επιβαρύνει καύσιμα για μεταφορές, παραγωγή και θέρμανση, ειδικά στην Ε.Ε., με πιθανή βραχυπρόθεσμη τιμή άνω των 80 δολαρίων το βαρέλι και σύμφωνα με προηγούμενες αντίστοιχες κρίσεις το 2023 και 2024, το ΔΝΤ εκτιμά τις επιπτώσεις στον πληθωρισμό +0,6% έως +1% στις προηγμένες οικονομίες και στο παγκόσμιο ΑΕΠ από -0,2% έως -1%. Στο εμπόριο και τις θαλάσσιες μεταφορές οι επιπτώσεις επικεντρώνονται στις ναυτιλιακές καθυστερήσεις και σε αποκλεισμούς στο Περσικό Κόλπο, με πιθανές επιθέσεις σε εμπορικά πλοία, την άνοδο των ναύλων και ασφαλίστρων πλοίων, αυξάνοντας τα κόστη των logistics, τις εισαγωγές πρώτων υλών, σιτηρών και πετροχημικών. Επιπτώσεις για την Ελλάδα Οι σημαντικότερες επιπτώσεις για την Ελλάδα από μια ενδεχόμενη γενική σύρραξη Ισραήλ-Ιράν εστιάζονται σε 5 βασικούς τομείς: τον τουρισμό, τη ναυτιλία, το εμπόριο, το ενεργειακό κόστος και τη γεωπολιτική σταθερότητα. Το πλήγμα στον τουρισμό της Ανατολικής Μεσογείου επηρεάζει την Ελλάδα, που μπορεί να θεωρηθεί «γειτονική ζώνη αστάθειας», ειδικά από επισκέπτες τρίτων χωρών από την Ασία και τις ΗΠΑ. Είναι πιθανή η ακύρωση ή η αλλαγή προγραμματισμένων δρομολογίων κρουαζιέρων και πακέτων πολυπροορισμών, που συμπεριλαμβάνουν την Ελλάδα, την Τουρκία, το Ισραήλ και την Αίγυπτο. Γενικότερα, θα υπάρξει επιβάρυνση της τουριστικής εικόνας με λιγότερες κρατήσεις σε περιοχές κοντά στην Ανατολική Μεσόγειο, καθώς και αύξηση ασφαλιστικών καλύψεων για ταξιδιωτικούς παρόχους. Η ελληνική ναυτιλία θα πρέπει να είναι σε επιφυλακή για πιθανές επιθέσεις ή εμπλοκές στα στενά του Ορμούζ και στην Ερυθρά Θάλασσα, που θα οδηγήσουν αναπόφευκτα, εκτός από την αύξηση ναύλων και ασφαλίστρων, σε «rerouting» πλοίων μέσω του Ακρωτηρίου της Καλής Ελπίδας και σε μεγάλες καθυστερήσεις. Οι ναυτιλιακές εταιρείες θα δουν άνοδο του λειτουργικού τους κόστους 300-500 εκατ. ευρώ και πιθανές πιέσεις σε ναυλώσεις, με εκτιμώμενη μείωση -1% στα έσοδα του ελληνόκτητου στόλου. Η απρόσκοπτη διέλευση εμπορευμάτων από Ασία μέσω Σουέζ στην Ευρώπη είναι σημαντική για logistics, μεταποίηση και λιανικό εμπόριο. Άλλωστε, έχουμε πολλάκις διαπιστώσει τις διαταράΣύρραξη Ισραήλ - Ιράν «Ρουκέτες» στην παγκόσμια οικονομία ξεις στο παγκόσμιο και ευρωπαϊκό εμπόριο από τον πόλεμο στη Μέση Ανατολή με την αύξηση του κόστους εισαγωγών, ειδικά σε ενέργεια, πρώτες ύλες και τεχνολογικά προϊόντα, αλλά και τη μείωση στις εξαγωγές προς χώρες της Μ. Ανατολής και Β. Αφρικής. Οι εκτιμώμενες οικονομικές απώλειες για την Ελλάδα στο θεωρητικό σενάριο μιας τρίμηνης διάρκειας της πολεμικής έντασης, υπολογίζονται στα 2,1 - 2,6 δισ. ευρώ και ποσοστιαία επίπτωση -1% στο ΑΕΠ. Η κλιμάκωση, ακόμα και η διατήρηση των εχθροπραξιών κατά τους θερινούς μήνες, υπολογίζεται πως θα επιφέρει μείωση 10-15% στις αφίξεις τουριστών, με εκτίμηση απωλειών 600-800 εκατ. ευρώ και επίπτωση -6% στα ετήσια τουριστικά μας έσοδα. Αντίστοιχα, μια αύξηση +20% στη τιμή πετρελαίου και φυσικού αερίου εκτιμάται πως απαιτεί επιπλέον 1 δισ. ευρώ σε ενεργειακές εισαγωγές. Στο εμπόριο, η αύξηση του κόστους εισαγωγών και οι καθυστερήσεις λόγω μειωμένων δυνατοτήτων στα logistics, σημαίνει απώλειες κύκλου εργασιών 200-300 εκατ. ευρώ, καθώς και αύξηση +5-7% στο κόστος των εισαγόμενων προϊόντων από Ασία, επιβαρύνοντας τον πληθωρισμό. Στις παραπάνω οικονομικές απώλειες θα πρέπει να προσθέσουμε και την αύξηση της στρατιωτικής επιτήρησης σε Αιγαίο και Κύπρο. businessfocus 44 #40 ΙΟΥΝΙΟΣ 2025
RkJQdWJsaXNoZXIy ODAxNzc=