CSR&ESG Review ΕΡΕΥΝΑ 28 CSR&ESG Review Διαχειρίση Προστατευόμενων Περιοχών H Ελλάδα έχει χαρακτηρίσει 446 τόπους Natura 2000. Το 27,3% της χερσαίας έκτασης καλύπτεται από το δίκτυο Natura 2000 (κάλυψη στην Ε.Ε. 18,5%), με τις ζώνες ειδικής προστασίας να καλύπτουν το 21% (κάλυψη στην Ε.Ε. 12,8 %) και τους τόπους κοινοτικής σημασίας (που ταξινομούνται βάσει της οδηγίας για τους οικοτόπους) να καλύπτουν το 16,6 %. Η Ελλάδα προστατεύει νομίμως το 35,2% των χερσαίων περιοχών της και το 4,62% των θαλάσσιων περιοχών της, ωστόσο παρατηρούνται μεγάλες καθυστερήσεις ως προς τα σχέδια διαχείρισης και τον ορισμό των επιτρεπόμενων και απαγορευμένων δραστηριοτήτων. Τον Απρίλιο του 2021, εγκρίθηκαν εθνικοί στόχοι διατήρησης για τους οικοτόπους και τα είδη για τα οποία υπήρχαν διαθέσιμα στοιχεία, όμως, δεν έχουν ακόμα τεθεί σε εφαρμογή οι ειδικοί ανά τόπο στόχοι διατήρησης και μέτρα διατήρησης λόγω ανεπαρκών πρωτογενών δεδομένων. Σύμφωνα με τον ΣΕΒ, είναι σημαντικό οι επιτρεπόμενες χρήσεις γης που θα θεσμοθετηθούν στις επιμέρους ζώνες μέσω προεδρικών διαταγμάτων, να εναρμονίζονται με τις σύγχρονες ευρωπαϊκές αλλά και διεθνείς πρακτικές προστασίας, διατήρησης και βιώσιμης ανάπτυξης. Προς αυτή την κατεύθυνση, πρέπει να εκκινήσουν άμεσα ευρείες διαδικασίες διαβούλευσης, αναφορικά με το μεταβατικό πλαίσιο των νομίμως υφιστάμενων έργων και δραστηριοτήτων καθώς και αυτών υπό αδειοδότηση αλλά και των δυνητικών χρήσεων. Περιβαλλοντική αδειοδότηση Παρά τις επιμέρους βελτιώσεις, ζητούμενο παραμένει η επιτάχυνση στην περιβαλλοντική αδειοδότηση, νέων ή υφιστάμενων έργων. Η αναμενόμενη αύξηση του φόρτου των αδειοδοτουσών αρχών από τις προβλέψεις του κλιματικού νόμου (Νόμος 4936/2022) καθιστά άμεση προτεραιότητα την αξιοποίηση ιδιωτών ελεγκτών, μέσω του μητρώου αξιολογητών ΜΠΕ. Όπως αναφέρει ο ΣΕΒ «για την ολοκλήρωση του ρυθμιστικού πλαισίου, αλλά και για την ανάγκη ενίσχυσης των ελέγχων εφαρμογής της περιβαλλοντικής νομοθεσίας είναι επίσης απαραίτητο να ενεργοποιηθεί άμεσα ο θεσμός των ιδιωτών επιθεωρητών με την ολοκλήρωση του σχετικού νομοθετικού πλαισίου». Κλιματική ουδετερότητα Η πρόσφατη ψήφιση του εθνικού κλιματικού νόμου (Νόμος 4936/2022) και η υιοθέτηση του μακροπρόθεσμου στόχου για κλιματική ουδετερότητα το 2050, με ενδιάμεσους στόχους μείωσης των εκπομπών κατά 55% το 2030 και κατά 80% το 2040, θα αποτελέσει τη βάση διαμόρφωσης μελλοντικών πολιτικών και στρατηγικών και θα απαιτήσει σημαντικές επενδύσεις μέσω ιδιωτικών και δημόσιων κεφαλαίων. Όπως τονίζει ο ΣΕΒ, «σε κάθε περίπτωση, είναι αναγκαίο οι πολιτικές για το κλίμα να συνοδεύονται από αναλυτική αξιολόγηση κόστους, οφέλους και επιπτώσεων στην οικονομία, τις επιχειρήσεις και την κοινωνία. Βασικό ζητούμενο είναι η στάθμιση των περιβαλλοντικών στόχων με την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων και με το κόστος για την κοινωνία». Χρηματοδότηση της μετάβασης Σύμφωνα με την επισκόπηση της Ε.Ε. για την εφαρμογή της περιβαλλοντικής πολιτικής 2022, η Ελλάδα έλαβε 23,1 δισ. ευρώ από τα ευρωπαϊκά διαρθρωτικά και επενδυτικά ταμεία κατά την περίοδο 2014-2020, εκ των οποίων οι επενδύσεις για το περιβάλλον ανήλθαν σε 4,2 δισ. ευρώ. Για την περίοδο 2021-2027, στο πλαίσιο του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (Ελλάδα 2.0), η χώρα θα διαθέσει το 37,5% του προϋπολογισμού (περίπου 12 δισ. ευρώ) σε κλιματικούς στόχους, υλοποιώντας μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις για την προώθηση της μετάβασης σε μια οικονομία χαμηλών εκπομπών άνθρακα. Εκτός από τα κονδύλια της Ε.Ε. που προορίζονται για την Ελλάδα για την περίοδο 2021-2027, υπάρχουν διάφορα άλλα χρηματοδοτικά προγράμματα της Ε.Ε. που είναι ανοικτά σε όλα τα κράτη μέλη, για παράδειγμα: το πρόγραμμα LIFE (€5,4 δισ.), το πρόγραμμα «Ορίζων Ευρώπη» (95,5 δισ. ευρώ), ο μηχανισμός «Συνδέοντας την Ευρώπη» (€33,7 δισ.) και το πρόγραμμα InvestEU. Τα μέσα αυτά θα στηρίξουν επίσης την πράσινη μετάβαση, συμπεριλαμβανομένων δραστηριοτήτων έρευνας και καινοτομίας για την προστασία του περιβάλλοντος (πρόγραμμα «Ορίζων Ευρώπη»), τις καθαρές μεταφορές και την καθαρή ενέργεια (μηχανισμός «Συνδέοντας την Ευρώπη») και τις βιώσιμες υποδομές (InvestEU). Σύμφωνα με τον ΣΕΒ, μπορεί το Ελλάδα 2.0 να αποτελεί ένα σημαντικό εργαλείο για την ενίσχυση επενδύσεων ψηφιακού μετασχηματισμού, πράσινης μετάβασης, ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων και βελτίωσης των δεξιοτήτων και μπορεί η γενική κατεύθυνση στήριξης των ΜμΕ να είναι κατανοητή και αποδεκτή, τονίζει όμως πως «ο περιορισμός των ενισχύσεων μεγαλύτερων επιχειρήσεων σε επιδοτούμενα δάνεια είναι περιοριστικός ως προς την απορρόφηση των πόρων σε αυστηρά χρονοδιαγράμματα και την επιτάχυνση των απαραίτητων επενδύσεων».
RkJQdWJsaXNoZXIy ODAxNzc=