CSRREVIEW #68

CSR Review 11 Πιο επίκαιρο από ποτέ το ζήτημα της χρηματοδότησης Γιατί, όμως, είναι τόσο σημαντικά πλέον τα ESG κριτή - ρια; Αρχικά, σύμφωνα με την ετήσια έρευνα του Κέντρου Αειφορίας (CSE) που υλοποιείται από το Παρατηρητήριο Εκθέσεων Βιώσιμης Ανάπτυξης από το 2012 ετησίως με την υποστήριξη του Ινστιτούτου Εταιρικής Ευθύνης (CRI), υπάρχουν ελληνικές εταιρείες που διαθέτουν ξεκάθαρες στρατηγικές και στόχους για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη και πέρα από πολύ καλές επιδόσεις στα ESG κριτήρια έχουν και διαχρονικά πολύ καλές οικονομικές επιδόσεις, σύν - δεση που αποτυπώνεται ξεκάθαρα και στην έρευνα. Επίσης, όλο και πιο επίκαιρο γίνεται το ζήτημα της χρη - ματοδότησης επιχειρήσεων, βάσει των κριτηρίων ESG και των πιο σημαντικών διεθνών standards, κυρίως εν μέσω της πρωτόγνωρης οικονομικής και κοινωνικής κρί - σης που προκάλεσε η πανδημία Covid-19. Σύμφωνα με το Global Sustainable Investment Review 2018 του Global Sustainable Investment Alliance, τα κεφάλαια που βρί - σκονται υπό διαχείριση παγκοσμίως και που αφορούν τις λεγόμενες βιώσιμες, υπεύθυνες ή ηθικές επενδύσεις, αυξήθηκαν κατά 34% μέσα σε δύο χρόνια. Η τάση δείχνει ότι υπάρχει σημαντική μετατόπιση του ενδιαφέροντος των επενδυτών σε κοινωνικά υπεύθυνες εταιρείες, καθώς αναγνωρίζεται ότι έχουν χαμηλότερη έκθεση σε κινδύ - νους και ταυτόχρονα καλύτερες προοπτικές ανάπτυξης. Με βάση διεθνή δημοσιεύματα, η Ευρώπη το 2020 είχε 184 δισ. ευρώ εισροές κεφαλαίων προς επενδύσεις ESG και οι ΗΠΑ 50 δισ. δολάρια, αντίστοιχα. Στην Ευρώπη, τα κεφάλαια ESG αντιπροσωπεύουν περίπου το 10% των συ - νολικών επενδεδυμένων κεφαλαίων με ταχύτατο ρυθμό αύξησης, ενώ προ 5ετίας ήταν μόλις στο 2%. Πριν από την πανδημία, σχεδόν το 25% των διαχειριζόμενων κε - φαλαίων που διαπραγματεύονταν παγκοσμίως ήταν σε άμεση συσχέτιση με την αειφόρο ανάπτυξη. Αυτό το πο - σοστό εκτιμάται ότι είναι πιθανό να ξεπεράσει το 75% τα επόμενα χρόνια. Χαρακτηριστικό είναι πως οι θεσμικοί επενδυτές δίνουν ολοένα και αυξανόμενη έμφαση στην αξιολόγηση των εταιρειών με κριτήριο τις επιδόσεις τους σε θέματα περι - βάλλοντος, κοινωνίας και διακυβέρνησης (Environmental, Social and Governance - ESG), σύμφωνα με έρευνα του Τμήματος Υπηρεσιών Κλιματικής Αλλαγής και Βιώσιμης Ανάπτυξης επίσης της ΕΥ, η οποία διεξήχθη μεταξύ 298 θεσμικών επενδυτών παγκοσμίως. Η συντριπτική πλει - ονότητα των επενδυτών (98%) αξιολογεί τη μη χρηματο - οικονομική επίδοση βάσει εταιρικών δημοσιοποιήσεων, με το 72% να δηλώνουν ότι διενεργούν μια δομημένη με - θοδική αξιολόγηση. Αυτό αποτελεί ένα σημαντικό βήμα, καθώς στην τέταρτη έκδοση της έρευνας, που διεξήχθη το 2018, το αντίστοιχο ποσοστό ήταν 32%. Ταυτόχρονα, σύμφωνα με την έρευνα, οι μη χρηματοοικο - νομικές επιδόσεις σε θέματα ESG κατείχαν κεντρικό ρόλο στη διαμόρφωση των αποφάσεων των επενδυτών, κατά τους τελευταίους 12 μήνες (91%) -είτε συχνά είτε περι - στασιακά- με το ποσοστό των επενδυτών που αναφέρουν ότι λαμβάνουν υπόψη συχνά μη χρηματοοικονομικά κρι - τήρια, να αυξάνεται στο 43% από 34% το 2018. Ειδικότερα, η κλιματική αλλαγή φαίνεται να διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στη διαδικασία λήψης αποφάσεων, με το 73% των επενδυτών να απαντούν ότι θα αφιερώσουν σημαντικό χρόνο και προσοχή στην αξιολόγηση των επιδράσεων από φυσικούς κινδύνους που σχετίζονται με την κλιμα - τική αλλαγή, κατά τη διαδικασία επιλογής και κατανομής κεφαλαίων. Η έρευνα εντοπίζει, επίσης, ένα αυξανόμενο χάσμα μεταξύ της ολοένα μεγαλύτερες έμφασης που δί - νουν οι επενδυτές στην αξιολόγηση της επίδοσης των επι - χειρήσεων βάσει κριτηρίων ESG και της διαθεσιμότητας τυποποιημένων και έγκυρων μη χρηματοοικονομικών δεδομένων από την πλευρά των επιχειρήσεων. Ο αριθμός των επενδυτών που δηλώνουν ότι δεν είναι ικανοποιη - μένοι με τις δημοσιοποιήσεις περιβαλλοντικών κινδύνων αυξήθηκε στο 34% από 20% το 2018. Ταυτόχρονα, το ποσο - στό των ερωτηθέντων που δηλώνουν ότι οι επιχειρήσεις δεν γνωστοποιούν επαρκώς τους κοινωνικούς κινδύνους και τους κινδύνους διακυβέρνησης που θα μπορούσαν να επηρεάσουν τα επιχειρηματικά τους μοντέλα, αυξήθηκε σε 41% (από 21% το 2018) και 42% (από 16%), αντίστοιχα, βέβαια, θα πρέπει να σημειωθεί πως σύμφωνα με την WBA, η τυποποίηση ESG βρίσκεται ακόμη σε μια «χαο - τική» εξέλιξη, με περίπου 160 διαφορετικά εθελοντικά σημεία αναφοράς ESG και 64 οργανισμούς καθορισμού προτύπων παγκοσμίως ανταγωνιζόμενοι για το μέγεθος αυτής της αγοράς. Το Ταμείο Ανάκαμψης Ακόμη, θα πρέπει να σημειωθεί πως σημαντικό ρόλο για την ακόμη μεγαλύτερη ανάπτυξη των κριτηρίων ΕSG στην ελληνική επιχειρηματική πραγματικότητα, αναμένεται να διαδραματίσουν και οι πόροι που πρόκειται να διατεθούν για επενδύσεις στη χώρα μας από το Ταμείο Ανάκαμψης. Πρώτον, για να χρηματοδοτηθεί ένα επιχειρηματικό σχέ - διο θα πρέπει να εμπίπτει σε μία από τις κατηγορίες που προβλέπει το Ταμείο, το οποίο μάλιστα έχει δώσει συγκε - κριμένη κατανομή: Πράσινη μετάβαση (38%), ψηφιακή με - τάβαση (13%), απασχόληση και κοινωνική συνοχή (25%), ιδιωτικές επενδύσεις και οικονομικός μετασχηματισμός (24%). Δηλαδή, όλα τα επιχειρηματικά σχέδια που θα υπο - βληθούν προς χρηματοδότηση θα πρέπει να πληρούν κρι - τήρια ESG (Environmental, Social, Government) και να συνοδεύονται από αντίστοιχη τεκμηρίωση, ώστε να απο - κλείονται τα λεγόμενα Greenwashing, δηλαδή τις δήθεν πράσινες επενδύσεις που δεν τεκμηριώνουν κάποιο πε - ριβαλλοντικό και κοινωνικό αποτύπωμα.