14 Special Edition ΔΙΕΘΝΗΣ ΗΜΕΡΑ ΙΤΑΛΙΚΗΣ ΚΟΥΖΙΝΑΣ Γευστικό ταξίδι στο χρόνο Η ιστορία της πίτσας φτάνει στα βάθη του 6ου αιώνα π.Χ. και στις… ασπίδες των στρατιωτών του βασιλιά της αρχαίας Περσίας, Δαρείου Α΄ που έψηναν επάνω τους ψωμί με τυρί. Οι αρχαίοι Έλληνες με τη σειρά τους έφτιαχναν τον πλακούντα, μια ζύμη που άνοιγαν σε λεπτά στρογγυλά φύλλα και τα απολάμβαναν μαζί με βότανα, κρεμμύδι, τυρί και σκόρδο. Περίπου το 700 π.Χ. εφευρέθηκε από τους αρχαίους Ετρούσκους η Focaccia, ένα ψωμί φτιαγμένο με ελαιόλαδο και γαρνιρισμένο με τυριά, κρεμμύδια, σκόρδο και χοιρινό, ενώ μια αλμυρή φοκάτσια ήταν η pinsa, που έφτιαχναν στα ρωμαϊκά χρόνια. Πρόκειται για τον πιο κοντινό πρόγονο της πίτσας, όπου ζύμωναν νερό, αλεύρι, κριθάρι και βρώμη σε μια επίπεδη ζύμη και κατόπιν την έψηναν επάνω σε μια καυτή πέτρα. Σημείο καμπής αποτελεί το έτος 1520, όταν ο Ισπανός κατακτητής Ερνάν Κορτές έφερε τις ντομάτες στην Ιταλία από τη Λατινική Αμερική, που εμπλούτισαν τη γεύση της ζύμης, αλλά και το 1889, όταν η Μαργαρίτα της Σαβοΐας, σύζυγος του βασιλιά της Ιταλίας, επισκέφθηκε τη Νάπολη και ο σεφ της Pizzeria Brandi, Ραφαέλε Εσποζίτο, της έφτιαξε μια πίτσα με μοτσαρέλα, ντομάτες και βασιλικό, που την ονόμασε Μαργαρίτα από τη βασίλισσα. Από τη Νάπολη στην Αμερική Από τον 18ο αιώνα, όταν υπολογίζεται πως γεννήθηκε η κλασική πίτσα στη Νάπολη, η πίτσα εξαπλώθηκε έχοντας ως βάση έξι παγκόσμια κέντρα: φυσικά, τη Νάπολη, τη Ρώμη, το Μπουένος Άιρες, τη Νέα Υόρκη, το Σικάγο και την Καλιφόρνια. Τα πρώτα χρόνια περίπου 170 χρόνια η πίτσα ήταν ιταλική υπόθεση, ωστόσο από τα τέλη του 19ου αιώνα και τις αρχές του 20ού, η πίτσα πέρασε τον Ατλαντικό και οι Αμερικανοί κυριάρχησαν επί του θέματος. Οι Ιταλοί μετανάστες που κατέκλυσαν τη Βοστώνη και τη Νέα Υόρκη και έμαθαν τους Αμερικανούς να τρώνε πίτσα και να την κάνουν από street food βασική ιδέα που επάνω της χτίστηκαν χιλιάδες εστιατόρια, όπως το Lombardi, η πρώτη πιτσαρία που άνοιξε το 1905 στη Νέα Υόρκη. Ωστόσο, ήταν οι στρατιώτες των Συμμαχικών Δυνάμεων που βρέθηκαν στην Ιταλία και ξετρελάθηκαν με την πίτσα αυτοί που έκαναν διάσημη παγκοσμίως τη φήμη της, όταν επέστρεψαν στα σπίτια τους. Οι Αμερικανοί, στη συνέχεια, καθιέρωσαν την πιο χοντρή ζύμη και τα περισσότερα υλικά, ενώ οι τεράστιες αλυσίδες άρχισαν να ανοίγουν η μία μετά την άλλη. Η Pizza Hut ξεκίνησε το 1958, η Domino’s το 1960, και έκτοτε η πίτσα κατέκτησε την Αμερική, ειδικά με την καθιέρωση του delivery - η πρώτη online παραγγελία έγινε το 1994. Σήμερα στην Αμερική πωλούνται κάθε χρόνο 3 δισεκατομμύρια πίτσες και οι κάτοικοί της υπολογίζεται πως καταναλώνουν 350 κομμάτια πίτσας κάθε δευτερόλεπτο. Μόνο το 2021, τα έσοδα των εστιατορίων πίτσας στη χώρα ξεπέρασαν τα 55 δισ. δολάρια. Ειδική μνεία φυσικά αξίζει στον Έλληνα Σαμ Πανόπουλος, μετανάστη στο Οντάριο του Καναδά, ο οποίος δημιούργησε το 1962 την πίτσα με ανανά, που έχει μέχρι σήμερα φανατικούς θαυμαστές αλλά και ορκισμένους εχθρούς. Είτε με ανανά είτε με μπανάνα, όπως την συνηθίζουν στη Σουηδία, είτε με γεύση θαλασσινών όπως την προτιμούν στην Ιαπωνία, είτε σε ινδική «tikka masala» παραλλαγή, είτε πλέον με plant-based ζύμη και gluten-free, η πίτσα παραμένει το ίδιο διάσημη και μέρος της παγκόσμιας κουλτούρας. PIZZA Το φαγητό που ενώνει τον πλανήτη Με ρίζες που κρατάνε από την αρχαία Ελλάδα και τους Ρωμαίους, η πίτσα πλέον ανήκει σε όλο τον κόσμο. Αποτελεί ένα παγκόσμιο γαστρονομικό κεφάλαιο που, ανεξαρτήτως food trends, παραμένει διαχρονικά στην κορυφή των προτιμήσεων.
RkJQdWJsaXNoZXIy ODAxNzc=