#5 [ HEALTHYTODAY ] ΑΝΟΙΞΗ 2024 41 õ η παρατεταμένη ακινησία, η έλλειψη άσκησης õ η χρήση φαρμάκων (μακροχρόνια λήψη κορτιζόνης, αντιπηκτικών, αντιεπιληπτικών, καθώς και φαρμάκων για τον προστάτη ή για τον καρκίνο του μαστού κ.ά.). õ η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ και καφέ. Γιατί η οστεοπόρωση αποκαλείται σιωπηλή νόσος; Δεν προκαλεί συμπτώματα και δεν έχει προειδοποιητικά σημεία, παρά μόνο όταν ο ασθενής, αφού υποστεί κάταγμα και πονέσει, θα οδηγηθεί στον ιατρό και θα γίνει η διάγνωση. Τα κατάγματα μπορούν να συμβούν σε οποιοδήποτε οστό, ακόμα και με μικρή άσκηση βίας, είτε από πτώση είτε από άρση βάρους (π.χ. μετά από άρση μιας σακούλας με ψώνια ή μιας βαλίτσας λιγότερο από 10 kg), ακόμα και μετά από δυνατό βήχα, φτέρνισμα ή μια σφιχτή αγκαλιά. Οι συχνότερες εντοπίσεις μπορεί να αφορούν στους σπονδύλους, στον καρπό ή στα ισχία. Ο πόνος είναι ισχυρός, ακινητοποιεί τον ασθενή και τον ταλαιπωρεί για αρκετές εβδομάδες. Σε περιπτώσεις κατάγματος σπονδυλικής στήλης, δημιουργεί χρόνιες παραμορφώσεις, μείωση του ύψους, κύφωση της ράχης (καμπούριασμα), ενώ σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να απαιτηθεί χειρουργική αντιμετώπιση. Υπάρχουν διαγνωστικές εξετάσεις; Στη διάγνωση της οστεοπόρωσης βοηθούν οι ακτινογραφίες και η μέτρηση της οστικής πυκνότητας (DEXA), που συνήθως γίνεται στα ισχία και στη σπονδυλική στήλη. Οι ακτινογραφίες βοηθούν στην εντόπιση και επιβεβαίωση των καταγμάτων, ωστόσο για να φανεί η οστεοπόρωση στις απλές ακτινογραφίες, απαιτείται να έχει ήδη χάσει ο ασθενής πάνω από το 30% της οστικής του πυκνότητας, γεγονός που δεν τις τοποθετεί στις εξετάσεις πρόληψης. Αντίθετα, η DEXA χρειάζεται να γίνεται σε γυναίκες που μπαίνουν στην εμμηνόπαυση και οπωσδήποτε σε όλες τις γυναίκες άνω των 65 ετών και στους άντρες άνω των 70 ετών. Επιβάλλεται δε σε άνδρες και γυναίκες ανεξάρτητα από την ηλικία, εφόσον έχουν τους παράγοντες κινδύνου που προαναφέρθηκαν (νοσήματα, λήψη φαρμάκων, μακροχρόνια ακινησία κ.λπ.). Επίσης, συγκεκριμένος αιματολογικός έλεγχος και έλεγχος ούρων, καθώς και λεπτομερές ιατρικό ιστορικό συμπληρώνουν τη διαγνωστική προσέγγιση. Η σωστή θεραπεία Η θεραπεία της νόσου είναι φαρμακευτική. Στις μέρες μας, υπάρχουν πολλά σκευάσματα που χορηγούνται σε διάφορες μορφές, από το στόμα, ενδοφλέβια ή υποδόρια. Το είδος και την οδό χορήγησης των φαρμάκων την αποφασίζει ο ειδικός ιατρός βάσει συγκεκριμένων κριτηρίων, συννοσηρότητες, φύλο, ηλικία και ιστορικό προηγούμενης αγωγής ή όχι. Πάντοτε, θα πρέπει να συνδυάζονται με συμπληρώματα ασβεστίου και βιταμίνης D. Ένα μεγάλο κεφάλαιο της θεραπευτικής προσέγγισης αποτελεί και η αντιμετώπιση των επιπλοκών της οστεοπόρωσης, των καταγμάτων. Ανάλογα το είδος και την εντόπιση του κατάγματος θα απαιτηθεί χειρουργική ή συντηρητική αντιμετώπιση με ακινητοποίηση με νάρθηκες και στη συνέχεια με πρόγραμμα φυσικοθεραπείας. Προλαμβάνεται η οστεοπόρωση και οι συνέπειές της, τα κατάγματα; Στις περισσότερες των περιπτώσεων, η οστεοπόρωση, όταν οφείλεται σε παράγοντες που δύναται να τροποποιηθούν, σαφώς και προλαμβάνεται με άσκηση, διατροφή πλούσια σε ασβέστιο, διακοπή καπνίσματος, λογική κατανάλωση αλκοόλ και καφέ. Επίσης, όταν ο ασθενής λαμβάνει συγκεκριμένη φαρμακευτική αγωγή που μπορεί να προκαλέσει οστεοπόρωση, υπάρχουν σκευάσματα για την πρόληψή της. Τέλος, υπάρχουν τρόποι πρόληψης των καταγμάτων, εκτός της αντιοστεοπορωτικής αγωγής, με εντόπιση και περιορισμό, στο βαθμό που είναι δυνατόν, παραγόντων που συμβάλλουν στις πτώσεις, ιδιαίτερα σε άτομα μεγάλης ηλικίας ή άτομα με κινητικά προβλήματα. Φροντίζουμε να γίνεται απρόσκοπτα η κίνησή τους (όχι καλώδια, έπιπλα ή χαλάκια εκεί που κινούνται), επιδιώκουμε την ενδυνάμωση του μυϊκού τους συστήματος για καλύτερη στήριξη και βάδιση και ρυθμίζουμε τη φαρμακευτική αγωγή τους, προς αποφυγή επεισοδίων ζάλης, υπότασης κ.λπ. Αν βέβαια υπάρχει οστεοπόρωση, επιλέγεται η θεραπευτική αντιμετώπιση, που σκοπό έχει τη διακοπή της περαιτέρω απώλειας της οστικής μάζας και τη μείωση του κινδύνου να προκληθεί κάταγμα. TIPS ΝΑ ΘΥΜΆΣΤΕ Συνοψίζοντας, η οστεοπόρωση σαφέστατα αποτελεί κοινωνικό και οικονομικό πρόβλημα στη σύγχρονη εποχή. Υπάρχει, όμως, δυνατότητα πρόβλεψης και πρόληψης με φαρμακευτικούς και μη τρόπους, ώστε να αποφευχθούν τα κατάγματα και οι συνέπειές τους.
RkJQdWJsaXNoZXIy ODAxNzc=