ΟΙ ΙΣΧΥΡΟΙ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ 2019

195 Η είσοδος των εμπορικών κέντρων στη χώρα μας έγινε με καθυστέρηση δύο δεκαετιών και σηματοδοτείται από δύο φάσεις: η πρώτη γενιά εμπορικών αναπτύχθηκε με ραγδαίους ρυθμούς τη δεκαετία του ’80 σε περιοχές που πα - ρουσίαζαν αυξημένη εμπορική δραστη - ριότητα και αφορούσε εγκαταστάσεις περιορισμένης κλίμακας. Η δεύτερη γενιά δημιουργήθηκε την τελευταία 20ετία, κυρίως σε περιοχές που ήταν κομβικά σημεία οδικών αξόνων και χρηματοδοτήθηκε από ισχυρά επιχει - ρηματικά σχήματα. Κύριο χαρακτηριστι - κό ήταν τόσο το μεγαλύτερο μέγεθος, όσο και ο συνδυασμός επιπλέον χρή - σεων πέραν των εμπορικών, κυρίως στο ψυχαγωγικό κομμάτι αλλά και σε επίπε - δο ΔΕΚΟ. Αυτήν τη στιγμή σαράντα εμπορικά κέντρα δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα, με συνολική δομημένη επιφάνεια που ξεπερνά τα 850.000 τ.μ. Τα περιθώρια περαιτέρω ανάπτυξής τους είναι μεγάλα, καθώς στην Ελλάδα αντιστοιχούν 79 τ.μ. εμπορικών κέ - ντρων ανά 1.000 κατοίκους. Πρόκειται για ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά στην Ευρώπη, καθώς ο μέσος όρος σε 24 χώρες της Ε.Ε. ανέρχεται στα 205 τ.μ. ανά 1.000 κατοίκους. Τα εμπορικά κέντρα, αποτελώντας μια σχετικά νέα μορφή επιχειρηματικό - τητας στο εγχώριο λιανικό εμπόριο, προσέφεραν σημαντικές ευκαιρίες ανά - πτυξης στις επιχειρήσεις του κλάδου. Επιπλέον, τόνωσαν τον κατασκευαστι - κό τομέα αλλά και την αγορά του real estate, που είδε να αναπτύσσεται ένα νέο κομμάτι με αξιοσημείωτες επιδό - σεις, που αποδείχθηκε ανθεκτικό στην κρίση, δίνοντας μια ανάσα στον κλάδο. Κύριο χαρακτηριστικό τους είναι η υψηλή πληρότητα που εμφανίζουν, η οποία κυμαίνεται στο 85%, ενώ η ζή - τηση για χώρους βαίνει αυξανόμενη. Στη διάρκεια της κρίσης, τα εμπορικά κέντρα έδειξαν ισχυρά αντανακλαστικά, καταγράφοντας υψηλή επισκεψιμότητα και επιτυγχάνοντας τη βιωσιμότητά τους, παρά τις οικονομικές ανατα - ράξεις που οδήγησαν εκτός αγοράς χιλιάδες μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Επιπλέον, ξεφεύγοντας από τον κα - θαρά εμπορικό χαρακτήρα και ενσω - ματώνοντας μια ποικιλία ψυχαγωγικών κυρίως χρήσεων, αλλά και δραστηριό - τητες όπως ταχυδρομικές υπηρεσίες, κατάφεραν να χτίσουν μια σταθερή σχέση με τους επισκέπτες τους, δη - μιουργώντας μια νέα καταναλωτική εμπειρία υψηλής προστιθέμενης αξίας. Σε αυτό συντέλεσαν και οι καινοτόμοι τεχνολογίες, που ενσωματώθηκαν στα καταστήματα, σε συνδυασμό με μια πληθώρα εκδηλώσεων που πλαισίωσαν τις δραστηριότητές τους. Με δεδομένη την ανάκαμψη της οι - κονομίας, την αποκατάσταση της καταναλωτικής εμπιστοσύνης αλλά και την αύξηση του τουριστικού ρεύμα - τος προς τη χώρα μας, η ζήτηση για νέους χώρους θεωρείται δεδομένη. Σύμφωνα με υπολογισμούς, αναμέ - νεται να επενδυθεί το ποσό των 550 εκατ. ευρώ για την ανάπτυξη και την επέκταση νέων εμπορικών εγκατα - στάσεων. Ένα ακόμα χαρακτηριστικό που προστίθεται στις καινούργιες αναπτύξεις αφορά την ένταξη επιπλέ - ον χρήσεων όπως ξενοδοχεία, πολι - τιστικοί χώροι και γραφεία, με στόχο την ελαχιστοποίηση του επενδυτικού ρίσκου. Ενδεικτικό των αλλαγών που συντελούνται στην εγχώρια αγορά αποτελεί το «ξεπάγωμα» των επεν - δυτικών σχεδίων για την κατασκευή εμπορικών κέντρων στην περιοχή της Αττικής, με πέντε νέα project να μπαί - νουν σε τροχιά υλοποίησης. Την ίδια στιγμή, το πράσινο φως έχει πάρει και η επαναλειτουργία ενός ακόμα εμπο - ρικού κέντρου στη Λάρισα που είχε αναστείλει τις δραστηριότητές του. Σε ό,τι αφορά τις επεκτάσεις, σχεδιά - ζεται η προσθήκη 37.000 τ.μ. στα ήδη υπάρχοντα εμπορικά κέντρα. Η εγχώρια αγορά Η προσφορά του κλάδου στην ελληνική οικονομία Οι προοπτικές του κλάδου