ΟΙ ΙΣΧΥΡΟΙ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ 2019

256 ΚΑΠΝΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΥΠΕΡΦΟΡΟΛΟΓΗΣΗ, ΛΑΘΡΕΜΠΟΡΙΟ ΚΑΙ ΝΕΕΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΙΜΗΣΕΙΣ Έντονες πιέσεις γνωρίζει η αγορά κα - πνικών προϊόντων στην Ελλάδα εξαιτίας της υπερφορολόγησης, της ραγδαίας αύξησης του λαθρεμπορίου, των νέων νομοθετικών ρυθμίσεων για το κάπνισμα σε δημόσιους χώρους αλλά και της αυξανόμενης δημοτικότητας προϊόντων εναλλακτικών του καπνίσματος, τα οποία θεωρούνται μειωμένου κινδύνου (ηλε - κτρονικά τσιγάρα, συσκευές θέρμανσης καπνού κ.ά.). Σύμφωνα με εκτιμήσεις ανθρώπων του κλάδου των καπνικών, η αξία της νόμι - μης αγοράς χωρίς φόρους αγγίζει το 1 δισ. ευρώ σε ετήσια βάση, ενώ μαζί με τους φόρους φτάνει τα 4,5 δισ. ευρώ. Η φορολόγηση φτάνει το 86% κατά μέσον όρο και ειδικά τα έσοδα του δημοσίου από την πώληση καπνικών προϊόντων υπολογίζονται σε 3 δισ. ευρώ σε ετήσια βάση, ακόμη και με τη ραγδαία αύξηση που καταγράφεται τα τελευταία χρόνια όσον αφορά το παραεμπόριο. Συγκεκριμένα, το λαθρεμπόριο καπνικών προϊόντων αποτελεί μόνιμη πληγή για τον κλάδο αλλά και τα δημόσια ταμεία, καθώς σήμερα εκτιμάται πως ξεπερνά το 25% της συνολικής αγοράς στην Ελλάδα. Ένα στα τέσσερα πακέτα προϊόντων κα - πνού που διακινούνται στη χώρα μας εί - ναι λαθραίο με την οικονομική κρίση και την υπέρμετρη αύξηση της φορολογίας τα τελευταία χρόνια να έχουν οδηγήσει στην έκρηξη του φαινομένου. Οι διαστάσεις της όξυνσης του προ - βλήματος καθίστανται πρόδηλες, αν αναλογιστεί κανείς πως σύμφωνα με το ΙΟΒΕ, το 2008 τα παράνομα προϊόντα καπνού αντιστοιχούσαν μόλις στο 4,2% των γνήσιων. Μία δεκαετία αργότερα, το ποσοστό αυτό έχει εκτιναχθεί στο 26%- 27% και αποτελεί το δεύτερο υψηλότερο ποσοστό λαθραίων τσιγάρων στην Ε.Ε., με την πρώτη θέση να καταλαμβάνει η Λετονία. Υπολογίζεται πως στην Ελλάδα το κράτος χάνει πάνω από 600 εκατ. ευρώ ετησίως από την παράνομη δια - κίνηση καπνικών προϊόντων, αν και οι έλεγχοι και η προσπάθεια του κράτους να καταπολεμήσει το φαινόμενο είναι εντατικοί. Ωστόσο, οι λαθρέμποροι βρί - σκουν τον τρόπο να διοχετεύουν στην αγορά το εμπόρευμά τους και, μάλιστα, έχουν εξελιχθεί σε τέτοιο βαθμό, που φτιάχνουν παράνομα εργαστήρια παρα - γωγής καπνικών στη χώρα, σε αντίθεση με τα προηγούμενα χρόνια, που το πα - ράνομο εμπόριο έφθανε στη χώρα μόνο από το εξωτερικό. Την ίδια ώρα, οι καπνοβιομηχανίες καλούνται να βρουν απαντήσεις στις μεταβαλλόμενες προτιμήσεις των κατα - ναλωτών, οι οποίοι στρέφονται όλο και περισσότερο σε εναλλακτικά προϊόντα. Όπως, μάλιστα, αναφέρουν στελέχη της Philip Morris-Παπαστράτος, στην Ελλά - δα, 150.000 καπνιστές έχουν στραφεί στο θερμαινόμενο τσιγάρο IQOS, με το σχετικό μερίδιο να διαμορφώνεται σε πάνω από 7% στο σύνολο της αγοράς καπνικών προϊόντων, ενώ παγκοσμίως οι χρήστες ξεπερνούν τα 6 εκατομμύρια. Η τάση για τα προϊόντα δυνητικά μειω - μένου κινδύνου είναι πολύ έντονη στην εγχώρια αγορά και ενδεικτική είναι και η απόφαση της British American Tobacco να ενισχύει με 150 εκατομμύρια ευρώ την ελληνική οικονομία, για να λανσάρει το προϊόν θερμαινόμενου καπνού glo και το προϊόν ατμίσματος Vype, καθώς η Ελλάδα επελέγη ως μια από τις πρώ - τες χώρες παγκοσμίως όπου ο όμιλος διαθέτει ολόκληρη την γκάμα των Προϊ - όντων Επόμενης Γενιάς. Επίσης, αναφο - ράς χρήζει και η επένδυση των 300 εκατ. ευρώ της Philip Morris για τη μετατροπή του εργοστασίου της Παπαστράτος στον Ασπρόπυργο, σε εργοστάσιο απο - κλειστικής παραγωγής ράβδων καπνού (heets) για τα IQOS. Τέλος, στις σημαντικές παραμέτρους που μπορεί να καθορίσουν τις μελλοντι - κές εξελίξεις στο χώρο της αγοράς των καπνικών θα πρέπει να προστεθεί και η διαφαινόμενη πρόθεση της πολιτείας να εφαρμόσει πραγματικά το νόμο περί απαγόρευσης του καπνίσματος σε κλει - στούς δημόσιους χώρους στην Ελλάδα. Δεν είναι σαφές, φυσικά, εάν και πώς θα επηρεάσει κάτι τέτοιο την κατανάλωση καπνικών, αλλά οπωσδήποτε αποτελεί θέμα που ενδιαφέρει τους δραστηριο - ποιούμενους στην εν λόγω αγορά. Η ΑΞΊΑ ΤΗΣ ΝΌΜΙΜΗΣ ΑΓΟΡΆΣ ΧΩΡΊΣ ΦΌΡΟΥΣ ΑΓΓΊΖΕΙ ΤΟ 1 ΔΙΣ. ΕΥΡΏ ΣΕ ΕΤΉΣΙΑ ΒΆΣΗ, ΕΝΏ ΜΑΖΊ ΜΕ ΤΟΥΣ ΦΌΡΟΥΣ ΦΤΆΝΕΙ ΤΑ 4,5 ΔΙΣ. ΕΥΡΏ