ΟΙ ΙΣΧΥΡΟΙ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ 2019

291 ΕΙΣΑΓΩΓΗ καθώς μειώθηκαν δραματικά τα συντα - γογραφούμενα φάρμακα και αντίστοιχα μειώθηκε και η κατά κεφαλήν φαρμα - κευτική δαπάνη, ο κλάδος προσπαθεί να ξαναβρεί το βηματισμό του, με τις φαρμακαποθήκες να επιδίδονται σε ένα «σερί» προσφορών προς τους πελάτες τους, προκειμένου να ξεχωρίσουν από τον ανταγωνισμό. Ωστόσο, για έναν κλάδο που το 2018 έκλεισε με τζίρο στα 3,1 δισ. ευρώ, φαίνεται πως τίποτα δεν εί - ναι ακατόρθωτο. Για το 2018, η συνολική αγορά των φαρμακαποθηκών εκτιμάται ότι παρουσίασε αύξηση (σε αξία) μεγα - λύτερη από 2% σε σχέση με το 2017. Με την οικονομία να έχει πλέον σταθερο - ποιηθεί μετά από σχεδόν μία δεκαετία κλυδωνισμών, το φάρμακο μπορεί να πρωταγωνιστήσει στο επιχειρείν μέσα από μια σειρά αυστηρών ελέγχων και κινήσεων εξορθολογισμού. Και ενώ μπορεί τα αυξημένα κόστη λειτουργίας των φαρμακαποθηκών σε συνδυασμό με το δυσλειτουργικό δίκτυο διανομής στην Ελλάδα, να μην αφήνουν μεγάλα περιθώρια κέρδους, ωστόσο, οι φαρ - μακαποθήκες εκσυγχρονίζουν και βελτι - ώνουν τις υπηρεσίες τους, στο πλαίσιο του υγιούς ανταγωνισμού. Με συστηματικούς ελέγχους, αυστηρό δίκτυο διανομής και σημαντικές διευκο - λύνσεις εκ μέρους της Πολιτείας προς τον κλάδο, οι φαρμακαποθήκες μπο - ρούν μελλοντικά να παίξουν σημαντικό ρόλο στην εγχώρια οικονομία. «Βροχή» επενδύσεων στις ιδιωτικές κλινικές υγείας Και ενώ οι φαρμακοβιομηχανίες και οι φαρμακαποθήκες παλεύουν να ξα - ναβρούν το βηματισμό τους μετά τα δύσκολα χρόνια της οικονομικής κρί - σης και να σταθεροποιήσουν ξανά τα μεγέθη τους, ο κλάδος των ιδιωτικών κλινικών υγείας φαίνεται πως παρου - σιάζει το μεγαλύτερο ενδιαφέρον από επιχειρηματικής άποψης. Πλήθος ξένων funds «σαρώνουν» την εγχώρια αγορά, με σκοπό να ανακαλύψουν ευκαιρίες στο χώρο της ιδιωτικής υγείας. Η εξα - γορά τριών κορυφαίων του κλάδου -των Υγεία, Μετροπόλιταν και Ιασώ General- από το fund CVC προκάλεσε κλυδωνι - σμούς, καθώς το μεγάλο πλέον μέγεθός τους μπορεί να αποτελέσει «μοχλό πί - εσης» στην αγορά, ρίχνοντας προς τα κάτω τις τιμές και εντείνοντας ακόμα περισσότερο τον ανταγωνισμό. Να σημειωθεί, ωστόσο, πως πρόκειται για έναν κλάδο που δέχθηκε ισχυρά «χτυπήματα» στα χρόνια της οικονομι - κής κρίσης. Σε σύνολο περίπου 160 κλινι - κών που δραστηριοποιούνται στη χώρα, έβαλαν «λουκέτο» οι 35 στην τελευταία 8ετία. Στη δυσοίωνη αυτή εικόνα συνέ - βαλαν όχι μόνο η κρίση και η έλλειψη ρευστότητας αλλά και οι ληξιπρόθεσμες οφειλές του ΕΟΠΥΥ, που οδήγησαν σε οικονομική «ασφυξία» ορισμένες επιχειρήσεις του κλάδου. Το νούμερο αυτό, ωστόσο, είναι ακόμη μικρότερο, όπως αναφέρει η Πανελλήνια Ένωση Ιδιωτικών Κλινικών, που τονίζει πως δεν ξεπερνούν τις 120 συνολικά. Καθοδική πορεία κατέγραψαν και τα οικονομικά μεγέθη του κλάδου, καθώς στην περίο - δο 2009-2018, ο κύκλος εργασιών των εταιρειών κινήθηκε έντονα πτωτικά, κα - ταγράφοντας απώλειες της τάξης του 35%, εκτιμώμενος σήμερα στα επίπεδα των 900 εκατ. ευρώ. Δημοσιονομικά μέτρα που εφαρμόστη - καν στα χρόνια των μνημονίων, όπως το rebate και clawback, πίεσαν δραματικά αρκετές εταιρείες, που αναγκάστηκαν να καταφύγουν στο «λουκέτο», καθώς δεν μπόρεσαν να αντεπεξέλθουν στα δυσβάσταχτα χρέη. Απάντηση στην έντονη έλλειψη ρευστότητας ήρθαν να δώσουν τα ξένα funds, που διέκριναν ευκαιρίες στην ελληνική αγορά. Έχο - ντας την πολύτιμη εμπειρία αντίστοιχων επενδύσεων σε χώρες του εξωτερικού και με τη συνήθη τακτική των παροχών/ προσφορών στους ασθενείς, τα funds δημιουργούν μια νέα πραγματικότητα στο χώρο της υγείας στην Ελλάδα, με αναβαθμισμένες υπηρεσίες σε όσο το δυνατόν χαμηλότερες τιμές για χάρη του ανταγωνισμού. Οι επενδύσεις στην υγεία θα ξαναφέρουν τους «ξενιτεμένους» γιατρούς στην πατρίδα Και ενώ, όπως όλα δείχνουν, ο κλάδος των ιδιωτικών κλινικών στην Ελλάδα πρόκειται στο επόμενο διάστημα να αλλάξει πορεία οδεύοντας και πάλι προς την ανάκαμψη, μία ακόμη σημαντική παράμετρος πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη. Ο λόγος για τη μαζική φυγή ικανότατων γιατρών στο εξωτερικό στα χρόνια της κρίσης, σε μια προσπάθεια να αναζητήσουν καλύτερες συνθήκες εργασίας και ζωής. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Ιατρικού Συλλόγου Αθη - νών, περισσότεροι από 17.500 Έλληνες γιατροί εργάζονται πλέον στο εξωτερικό. Ένας στους τέσσερις γιατρούς-μέλη του ΙΣΑ είναι άνεργοι ή υποαπασχολούμενοι και περισσότεροι από 10.000 γιατροί της Αθήνας έχουν αποχωρήσει από τη χώρα την τελευταία δεκαετία. Είναι χαρακτηρι - στικό ότι η Ελλάδα αποτελεί τη δεύτερη χώρα προέλευσης μεταναστών γιατρών που απασχολούνται στη Γερμανία. Πρό - κειται για ένα πρωτοφανές brain drain, που επηρεάζει αρνητικά όχι μόνο την εγχώρια οικονομία αλλά και την ποιότητα της υγεί - ας των Ελλήνων πολιτών. Ωστόσο, με τις νέες επενδύσεις που ξεπροβάλλουν στον κλάδο, επιστρέφει και η ελπίδα επαναπα - τρισμού χιλιάδων νέων επιστημόνων που θα μπορέσουν να απασχοληθούν στη χώρα με αξιοπρεπείς μισθούς. Κρυμμένες ευκαιρίες επενδύσεων στην υγεία Γενικά, στον κλάδο της υγείας στην Ελ - λάδα η κινητικότητα είναι κάτι παραπάνω από έντονη, με τους «μικρούς» της αγο - ράς να αναζητούν λύσεις επιβίωσης και τους «μεγάλους» να ψάχνουν ισχυρές συμμαχίες, που θα τους εξασφαλίσουν όχι μόνο την επιβίωσή τους αλλά και την ανάπτυξη μέσα από νέα σχήματα. Ο κλάδος των ιατρικών υπηρεσιών έχει αρκετές ακόμη κρυμμένες ευκαιρίες, τις οποίες αναζητούν όχι μόνο τα funds του εξωτερικού αλλά και εγχώρια κεφάλαια που «ποντάρουν» στο υπέρτατο αγα - θό: τη διατήρηση της καλής υγείας σε συνδυασμό με την παροχή υπηρεσιών υψηλού επιπέδου. Με σεβασμό στον άν - θρωπο και με αίσθημα ευθύνης απέναντι στην υγεία κάθε ασθενούς, ο κλάδος προσφέρει πληθώρα ευκαιριών για εκεί - νους που μπορούν να τις διακρίνουν και αναμένεται, όπως όλα δείχνουν, να μας εκπλήξει ευχάριστα στο μέλλον. Η ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑ ΕΙΝΑΙ ΕΝΤΟΝΗ, ΜΕ ΤΟΥΣ «ΜΙΚΡΟΥΣ» ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΝΑ ΑΝΑΖΗΤΟΥΝ ΛΥΣΕΙΣ ΕΠΙΒΙΩΣΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥΣ «ΜΕΓΑΛΟΥΣ» ΝΑ ΨΑΧΝΟΥΝ ΙΣΧΥΡΕΣ ΣΥΜΜΑΧΙΕΣ