16 / 52
16
Άποψη
Μερικοί προβλη-
ματισμοί σε σχέση
με τη δημοσίευση
απολογισμών αει-
φορίας
Σε παγκόσμιο επίπεδο, η δημοσίευση απο-
λογισμών αειφορίας παρουσιάζει ευδιάκριτη
αύξηση την τελευταία δεκαετία και τείνει να
καθιερωθεί ως μια σύγχρονη πρακτική εταιρι-
κής επικοινωνίας, με στόχο την αντιμετώπιση
της ασυμμετρίας στην πληροφόρηση. Ωστόσο,
παρά την (νέα) αυτή τάση των εταιρειών να
«μιλάνε» ανοικτά για θέματα επίδοσης πέρα
της (χρηματο)οικονομικής τους διαχείρισης,
συνεχίζει να υπάρχει σκεπτικισμός και δυσπι-
στία στο βαθμό που ο κόσμος των μεγάλων
επιχειρήσεων όντως προάγει τη διαφάνεια
και η λογοδοσία τους σε θέματα αειφορίας
συμβαδίζει με τις πρακτικές που εφαρμόζουν.
Οι απόψεις που έχουν διατυπωθεί
Οι υποστηρικτές των απολογισμών αειφο-
ρίας επισημαίνουν ότι οι συγκεκριμένες
εκθέσεις αποτελούν αξιόπιστα εργαλεία
ενημέρωσης της αγοράς ότι η εταιρεία δρα
προληπτικά στην αντιμετώπιση ενδεχόμε-
νων μη-χρηματοοικονομικών κινδύνων.
Ωστόσο, έχουν εκφραστεί έντονες επικρίσεις
για τάσεις οργανωσιακού ναρκισσισμού,
καθώς τείνει να εντοπίζεται μονομερής
έμφαση σε επιτυχίες, βραβεύσεις/διακρί-
σεις και θετικά επιτεύγματα με ταυτόχρονη
ασάφεια στην αποτύπωση του σχεδιασμού,
της στοχοθεσίας και των δεσμεύσεων των
εταιρειών με άξονα την αειφορία. Έχει δι-
ατυπωθεί επίσης και η μετριοπαθής άποψη
ότι στην εταιρική επικοινωνία η διάσταση
μεταξύ λόγων και πράξεων σε θέματα αει-
φορίας είναι ουσιαστικά ωφέλιμη (και ως
εκ τούτου θα πρέπει να γίνεται αποδεκτή),
καθώς μεγαλεπήβολοι ισχυρισμοί από μια
επιχείρηση για την προαγωγή της αειφορίας
μπορούν να αποτελέσουν δυνητικά ισχυρό
κίνητρο ώστε να επιδιώξει την υλοποίησή
τους μελλοντικά.
Η προβολή των «θετικών»
Ένας σημαντικός αριθμός ακαδημαϊκών
μελετών υποδεικνύει ότι οι επιχειρήσεις
αναπτύσσουν εθελοντικές πρακτικές περι-
βαλλοντικού και κοινωνικού απολογισμού
πρωτίστως για να διασφαλίσουν τη θέση
τους στον κλάδο που δραστηριοποιούνται και
να ενισχύσουν τη δημόσια εικόνα τους. Σχε-
τική έρευνα του
Πανεπιστημίου Λαβάλ του
Καναδά
επικεντρώθηκε σε 23 απολογισμούς
αειφορίας μεγάλων εταιρειών των κλάδων
της ενέργειας και εξόρυξης με επίπεδο
εφαρμογής των Οδηγιών GRI ‘A’ και ‘Α+’. Η
εξέταση των απολογισμών έδειξε κενά στην
παρουσίαση της επίδοσης κατά την περίοδο
αναφοράς του απολογισμού, καθώς οι εται-
ρείες έδιναν υπέρμετρη έμφαση σε αποτε-
λέσματα θετικής επίδοσής τους, ενώ η ανα-
φορά σε αρνητικές διαστάσεις επίδοσης ή
συναφή γεγονότα (δημοσιευμένα στον Τύπο
ή άλλες πηγές ενημέρωσης) ήταν μηδαμινή
έως ελάχιστη.
Η έρευνα έδειξε ότι μόλις
ένα 10% ενός συνόλου σημαντικών -αλλά
«ευαίσθητων»- πληροφοριών επίδοσης
αποτυπώνονταν με σαφήνεια στους απο-
λογισμούς, υπονομεύοντας την αξιοπιστία
τους καθώς ιδεατά θα έπρεπε «να αντα-
νακλώνται τόσο θετικές όσο και αρνητικές
διαστάσεις της εταιρικής επίδοσης, ώστε να
επιτρέπεται μια τεκμηριωμένη αξιολόγηση
της συνολικής επίδοσης του οργανισμού»
- βλ. βασική αρχή της ισορροπίας (balance)
σύμφωνα με το GRI.
Απολογισμοί αειφορίας:
Λόγια ή πράξεις;
Γράφουν οι:
Αντώνης
Σκουλούδης
Διδάκτορας, Εργαστήριο
Επιχειρησιακής Περι-
βαλλοντικής Πολιτικής
και Διαχείρισης, Τμήμα
Περιβάλλοντος, Πανεπι-
στήμιο Αιγαίου
Κωνσταντίνος
Ευαγγελινός
Επίκουρος Καθηγητής,
Εργαστήριο Επιχειρησι-
ακής Περιβαλλοντικής
Πολιτικής και Διαχείρι-
σης, Τμήμα Περιβάλ-
λοντος, Πανεπιστήμιο
Αιγαίου
Κωνσταντίνος
Σοφούλης
Ομότιμος Καθηγητής,
Πρώτος Πρόεδρος
Πανεπιστημίου Αιγαίου,
Ιδρυτής Εργαστηρίου
Επιχειρησιακής Περι-
βαλλοντικής Πολιτικής
και Διαχείρισης, Τμήμα
Περιβάλλοντος, Πανεπι-
στήμιο Αιγαίου