HealthyToday

[

HEALTHY

TODAY

]

KAΛΟΚΑΙΡΙ 2015

ΥΓΕΙΑ

διάρροια είναι μία

διαταραχή στην ισορροπία

μεταξύ της απορρόφησης

και έκκρισης νερού και

ηλεκτρολυτών από τα τοιχώματα

του εντέρου. Οι διάρροιες

προκαλούνται από ποικίλους

μικροοργανισμούς (βακτηρίδια,

ιοί, παράσιτα) που μεταδίδονται

με την τροφή και το νερό.

Λοιμώδη διάρροια

ονομάζουμε την

συχνή αποβολή υδαρών κοπράνων ή

την αποβολή μιας παθολογικής πο-

σότητας υδαρών κοπράνων (πάνω

από 300g/ημ), η οποία οφείλεται σε

μικρόβια, ιούς, παράσιτα και μύκητες

ή εμφανίζεται μετά τη λήψη αντιβιο-

τικών.

Οι οξείες

λοιμώδεις διάρροιες είναι

ένα συνηθισμένο ιατρικό πρόβλημα

στα εύκρατα κλίματα, ιδίως τους θερι-

νούς μήνες. Μεμονωμένη ή στο πλαί-

σιο τροφικής δηλητηρίασης, η λοιμώ-

δης διάρροια είναι συνήθως καλοήθης.

Μπορεί όμως να είναι ιδιαίτερα βαριά

ιδίως σε εξασθενημένα άτομα, κυρίως

βρέφη και ηλικιωμένους, όπουαπαιτεί-

ται η γρήγορη έναρξη της κατάλληλης

αγωγής.

Συμπτώματα της νόσου

και μικροοργανισμοί

που την προκαλούν

Διακρίνουμε τρία βασικά σύνδρο-

μα, τα οποία προκαλούνται από δι-

αφορετικά είδη μικροοργανισμών:

Σύνδρομο οξείας

γαστρεντερίτιδας

ή κοινή διάρροια

Είναι η συνηθέστερη μορφή. Συνδυά-

ζει την υδαρή διάρροια με τα διάχυτα

κοιλιακά άλγη, τους εμέτους και τον

πυρετό. Τα κυριότερα αίτια είναι οι

σαλμονέλλες, το campylobactrer, η

Yersinia, τα εντεροπαθογόνα και τα

έντερο αιμορραγικά κολοβακτηρίδια

και διάφοροι ιοί, οι οποίοι ευθύνονται

κυρίως για τις γαστρεντερίτιδες των

παιδιών.

Σύνδρομο τύπου χολέρας

Χαρακτηρίζεται από υδαρή διάρροια

με συχνές και άφθονες «ορυζοειδείς»

κενώσεις, ενίοτε εμέτους, κοιλιακό

άλγος και ταχεία εγκατάσταση σημεί-

ων αφυδάτωσης. Προκαλείται από το

δονάκιο της χολέρας και άλλους μικρο-

οργανισμούς, που παράγουν τοξίνες.

Σύνδρομο τύπου δυσεντερίας

Συνδυάζει την ύπαρξηπολλών, μησχη-

ματισμένων κενώσεων, με παρουσία

βλέννας, πύου και μερικές φορές αί-

ματος, με διάχυτα κωλικοειδή άλγη,

συνεχή τάση για αφόδευση και εμέ-

τους. Συχνά συνυπάρχει πυρετός. Τα

κυριότερα αίτια είναι οι σιγκέλλες, η

ιστολυτική αμοιβάδα και τα εντερο-

διεισδυτικά κολοβακτηρίδια.

Τρόποι μετάδοσης

Ο συνηθέστερος τρόπος μετάδοσης

των μικροοργανισμών που προκαλούν

διάρροια είναι η κατανάλωση μολυ-

σμένων τροφίμων και νερού. Επίσης,

η μετάδοση μπορεί να γίνει με άμεση

επαφή όταν δεν τηρούνται οι κανόνες

υγιεινής, ιδίως μεταξύ παιδιών.

Η μόλυνση των τροφίμων πραγματο-

ποιείται από βρώμικα χέρια κατά τη

διάρκεια παρασκευής του φαγητού,

τη χρήση φυσικών λιπασμάτων, τον

καθαρισμό τους με βρώμικο νερό ή με

την ανάμειξη του κρέατος με κόπρανα

ζώων κατά τη διαδικασία της σφαγής.

Διάγνωση & θεραπευτική

αντιμετώπιση

Ηδιάγνωση τίθεται με βάση τη κλινική

εικόνα, την ύπαρξη ή όχι μαζικής τρο-

φικής δηλητηρίασης, το ιστορικό ταξι-

διού σε τροπική χώρα, την πρόσφατη

λήψη αντιβιοτικών, το είδος του ενο-

χοποιούμενου τροφίμου (οστρακοει-

δή, αλλαντικά, μισοψημένο κρέας, μη

παστεριωμένα γαλακτοκομικά, αυγά,

γλυκά, παγωτά), το χρόνο έναρξης των

εντερικών διαταραχών μετά τη λήψη

τροφής και διάφορους παράγοντες κιν-

δύνου σχετιζόμενους με τον ασθενή

(ηλικία, ανοσοκαταστολή, υποκείμενο

νόσημα κλπ).

Ο παρακλινικός

έλεγχος, εφόσον

κριθεί απαραίτητος, περιλαμβάνει την

άμεση μικροσκόπηση των κοπράνων

για την ανίχνευση πυοσφαιρίων, την

καλλιέργεια και την παρασιτολογική

εξέταση των κοπράνων καθώς και αι-

ματολογικές και βιοχημικές εξετάσεις.

Οι αιμοκαλλιέργειες

είναι χρήσιμες

όταν υπάρχουν ενδείξεις βαριάς λοί-

μωξης. Ενδοσκοπικές εξετάσεις (ορθο-

σκόπηση ή κολονοσκόπηση) διενερ-

γούνται στην περίπτωση παρουσίας

αίματος στα κόπρανα ή επιμονής των

διαρροϊκών κενώσεων.

Η θεραπευτική παρέμβαση έχει τρεις

στόχους:

Να διορθώσει ή να προλάβει

την αφυδάτωση

Να ελαττώσει την ένταση και

τη διάρκεια της διάρροιας

Να αντιμετωπίσει την

εντερική λοίμωξη.

Η ενυδάτωση μπορεί να γίνει από το

στόμα, όταν είναι εφικτό, και συνίστα-

ται στη χορήγηση σακχαρούχων δια-

λυμάτων και ηλεκτρολυτών. Η λήψη

τροφής, εφόσον είναι δυνατή, πρέπει

να συνεχίζεται με μόνη εξαίρεση την

αποφυγή κατανάλωσης γαλακτοκο-

μικών.

α φάρμακα

που μειώνουν την εντε-

ρική κινητικότητα (ατροπινικά σκευ-

άσματα και λοπεραμίδη) αντενδεί-

κνυνται σε περίπτωση μικροβιακής

διάρροιας επειδή αυξάνουν τον κίν-

δυνο συστηματικής διασποράς των

μικροβίων.

Η χορήγηση

αντιβιοτικών δεν είναι

πάντοτε απαραίτητη και συστήνεται

μόνο στην περίπτωση ορισμένων μι-

κροβιακών διαρροιών, ιδίως σε άτομα

με σημεία εντεροκολίτιδας.

Υπάρχει πρόληψη για

τις λοιμώδεις διάρροιες;

Η πρόληψη βασίζεται κυρίως στην υγι-

εινή τροφίμων (συντήρηση στοψυγείο

ειδικά τους θερινούς μήνες) και νερού

και στην καθαριότητα των χεριών.

Αυτά τα μέτρα αφορούν στην προε-

τοιμασία των τροφίμων και το πλύσιμο

των χεριών στους παιδικούς σταθμούς

και σε χώρους κοινής διαβίωσης. Συν-

δέονται με την ανίχνευση και τη θερα-

πεία των φορέων και τον έλεγχο της

τροφικής αλυσίδας. Αυτά τα μέτρα

πρέπει να λαμβάνονται επίσης κατά τη

διάρκεια ταξιδιών σε τροπικές χώρες.

Δεν θα μου «χαλάσει»

το καλοκαίρι

ΔΙΑΡΡΟΙΑ

Tι πρέπει να γνωρίζουμε

για τα αίτια, τη διάγνωση

και τη θεραπεία ενός συνηθισμένου, ιδίως κατά

τους θερινούς μήνες, ιατρικού προβλήματος

ο Γιατρός

εξηγεί...

ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΣΥΜΒΟΥΛΑΚΗΣ,

Γαστρεντερολόγος

Επιμελητής Α', Ερρίκος Ντυνάν

Hospital Center