CSR & ESG REVIEW #72

Toπρώτο νησί μηδενικών αποβλήτων Polygreen - Just Go ZeroTilos ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ Τι πιστεύουν οι Έλληνες; ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΙ ΕSG Πότε γίνονται υποχρεωτικοί; CR INDEX 2022 Oι υπεύθυνες διακρίσεις CSR &ESG r e v i e w AΕΙΦΟΡΊΑ | ΥΠΕΥΘΥΝΌΤΗΤΑ ΚΥΚΛΙΚΉ ΟΙΚΟΝΟΜΊΑ ΙΟΥΛΙΟΣ 2022 #72

CSR&ESG Review EDITORIAL ΕΚΔΟΤΗΣ - ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ Βαγγέλης Παπαλιός ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ Λίνα Τσαγκαράκη-Ξένου ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ Δημήτρης Τσουκαλάς (tsoukalas@direction.gr) ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ Λιλή Καρακώστα (karakosta@direction.gr) Πέτρος Αντωνάκης (antonakis@direction.gr) Χρήστος Λογαράς (logaras@direction.gr) Σπύρος Τζάνης (tzannis@direction.gr) Εύα Πέτροβα (petrova@direction.gr) BUSINESS DEVELOPMENT MANAGER Κωνσταντίνος Παπαλιός (kpapalios@direction.gr) CSR BUSINESS UNIT MANAGER Αγάθη Ζορμπά (zorba@direction.gr) ΥΠΕΥΘΥΝH ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ Mέμα Κατωπόδη (mkatopodi@direction.gr) MARKETING EXECUTIVE Μαρία Τσώνου (tsonou@direction.gr) ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ Παναγιώτα Γεωργιάδη (georgiadi@direction.gr) ΥΠΕΎΘΥΝΗ ΣΥΝΔΡΟΜΏΝ Ιωάννα Μακαρίου (imakariou@direction.gr) ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ Βασίλης Θυμιανός ART DIRECTOR Χρήστος Κ. Πουλάκης ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟΥ Πηνελόπη Χατζηδημητρίου ΜΙΚΡΑΣ ΑΣΙΑΣ 43, 152 33, ΧΑΛΑΝΔΡΙ TΗΛ: 210 77 12 400, FΑΧ: 210 77 13 343 e-mail: info@direction.gr CSR & ESG REVIEW: Διμηνιαίο περιοδικό για την Αειφορία, την Υπευθυνότητα και την Κυκλική Οικονομία ΕΤΗΣΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗ 150€ (συμπεριλαμβάνεται ΦΠΑ 6%) Kωδικός: 018402 ISSN: Έντυπη έκδοση: 2944-9510, Ψηφιακή έκδοση: 2944-9529 Οι απόψεις των συντακτών των δημοσιευμάτων δεν αποτελούν αναγκαία και απόψεις του εκδότη και του ιδιοκτήτη του περιοδικού. Απαγορεύεται η αναδημοσίευση, η αναπαραγωγή ή μετάδοση όλου ή μέρους του περιοδικού χωρίς την έγγραφη άδεια του εκδότη. Contents of this publication may not be reproduced in whole or in part without prior written permission by the publisher. Vangelis Papalios, Publisher. 43, M. ASIAS STR., 152 33 HALANDRI, GREECE, ΤEL.: (+30) 210 77 12 400, FAX: (+30) 210 77 13 343 e-mail: info@direction.gr Για μια πιο πράσινη Ευρώπη… Όπως θα διαβάσετε σε άλλες σελίδες του τεύχους που κρατάτε στα χέρια σας, λιγότερες από 4 στις 10 επιχειρήσεις δηλώνουν επαρκώς εξοικειωμένες με την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, ενώ λιγότερες από τις μισές (49%) θεωρούν ότι είναι προετοιμασμένες για την πληθώρα των νέων απαιτήσεων που αναμένεται να επιφέρει. Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, όμως, είναι κάτι πολύ σημαντικό. Είναι η αναπτυξιακή στρατηγική της Ευρώπης, η οποία αποσκοπεί στη βελτίωση της ευημερίας και της υγείας των πολιτών, στη δημιουργία μιας κλιματικά ουδέτερης Ευρώπης έως το 2050 και στην προστασία, τη διατήρηση και την ενίσχυση του φυσικού κεφαλαίου και της βιοποικιλότητας της Ε.Ε. Όλα αυτά, όμως, απαιτούν επενδύσεις και γι’ αυτό είναι πολύ σημαντικός ο ρόλος της ταξινομίας, που αποτελεί ένα επιστημονικά τεκμηριωμένο εργαλείο διαφάνειας για τις επιχειρήσεις και τους επενδυτές. Στόχος της ταξινομίας της Ε.Ε. είναι να συμβάλλει στη βελτίωση της ροής των χρημάτων προς βιώσιμες δραστηριότητες σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η παροχή της δυνατότητας στους επενδυτές να αναπροσανατολίσουν τις επενδύσεις προς πιο βιώσιμες τεχνολογίες και επιχειρήσεις θα είναι καίριας σημασίας για να καταστεί η Ευρώπη κλιματικά ουδέτερη έως το 2050 και με την ταξινομία της Ε.Ε. δημιουργείται μια κοινή γλώσσα, την οποία μπορούν να χρησιμοποιούν οι επενδυτές όταν επενδύουν σε έργα και οικονομικές δραστηριότητες που έχουν σημαντικό θετικό αντίκτυπο στο κλίμα και το περιβάλλον. Επίσης, εισάγονται υποχρεώσεις γνωστοποίησης για τις επιχειρήσεις και τους συμμετέχοντες στις χρηματοπιστωτικές αγορές. Μολονότι, η Ε.Ε. έχει κοινούς κλιματικούς και περιβαλλοντικούς στόχους, το εθνικό ενεργειακό μείγμα αποτελεί προνόμιο των κρατών-μελών και διαφέρει από το ένα κράτος-μέλος στο άλλο, ενώ ορισμένα κράτη-μέλη εξακολουθούν να εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από την καύση άνθρακα με υψηλές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα. Η ταξινομία συμβάλλει στην κινητοποίηση ιδιωτών επενδυτών για την επίτευξη των κλιματικών στόχων και καλύπτει ενεργειακές δραστηριότητες που αντικατοπτρίζουν διαφορετικές εθνικές καταστάσεις και σημεία εκκίνησης. Πριν από λίγο καιρό, μάλιστα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε συμπληρωματική κατ’ εξουσιοδότηση πράξη για το κλίμα, στο πλαίσιο της ταξινομίας σχετικά με το μετριασμό της κλιματικής αλλαγής και την προσαρμογή σε αυτήν, η οποία καλύπτει ορισμένες δραστηριότητες φυσικού αερίου και πυρηνικής ενέργειας. Το Σώμα των επιτρόπων κατέληξε σε πολιτική συμφωνία επί του κειμένου, το οποίο θα εγκριθεί επίσημα μόλις καταστούν διαθέσιμες οι μεταφράσεις σε όλες τις γλώσσες της Ε.Ε. Μόλις μεταφραστεί σε όλες τις επίσημες γλώσσες της Ε.Ε., η συμπληρωματική κατ’ εξουσιοδότηση πράξη θα διαβιβαστεί επίσημα στους συννομοθέτες προς εξέταση. Όπως και στις άλλες κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις στο πλαίσιο του κανονισμού για την ταξινομία, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο (που έχουν αναθέσει στην Επιτροπή την αρμοδιότητα έκδοσης της παρούσας κατ’ εξουσιοδότηση πράξης) θα έχουν στη διάθεσή τους τέσσερις μήνες για να εξετάσουν το έγγραφο και, εφόσον το κρίνουν αναγκαίο, να προβάλουν αντιρρήσεις. Μόλις λήξει η περίοδος ελέγχου και εφόσον κανένας από τους συννομοθέτες δεν προβάλει αντιρρήσεις, η συμπληρωματική κατ’ εξουσιοδότηση πράξη θα τεθεί σε ισχύ και θα εφαρμοστεί από την 1η Ιανουαρίου 2023. Ανοίγοντας το δρόμο για μια πιο πράσινη Ευρώπη… PAPALIOS MEDIA GROUP IKE PAPALIOS MEDIA GROUP IKE

CSR&ESG Review ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 28 Γιάννης Ηλιόπουλος: Η We4all για τη βιωσιμότητα και τις περιβαλλοντικές δράσεις 12 14 Αλέξης Κατσαρός: Το MedINA για τη στροφή στην παράδοση και την επαφή με τη φύση Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία CSR Hellas 14 Η αρχή για κάτι μεγάλο Παναθηναϊκός Α.Ο. ΑμεΑ Όταν το επιχειρείν αλλάζει πρόσωπο Αριστεία ΣΔΕ Θέμα Θέμα βράβευση 06 20 Συνέδριο Εταιρικής Υπευθυνότητας από το Ελληνο-Αμερικανικό Εμπορικό Επιμελητήριο Η «Κοινωνική Ντουλάπα Skip» φροντίζει για το περιβάλλον και τον άνθρωπο 06 44 Σκυταλοδρομία για την κλιματική αλλαγή Τα ξεχασμένα στο συρτάρι smartphones επιβαρύνουν τον πλανήτη και την τσέπη μας 06 52 Ο θετικός αντίκτυπος στο περιβάλλον από το ίδρυμα L’Oréal for the Future Απροετοίμαστες οι επιχειρήσεις για την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία 4 CSR&ESG Review 08 22 30 Just Go Zero Tilos Νησί μηδενικών αποβλήτων η Τήλος από Polygreen Υπεύθυνες διακρίσεις Οι επιχειρήσεις με τις υψηλότερες επιδόσεις στον CR Index Κλιμ τική Αλλαγή Τι πιστεύουν οι Έλληνες για τις συνέπειές της π ακτική βράβευση έρευνα

36 46 Αλέξανδρος Κωστόπουλος: Οι δράσεις του CSR Hellas και το CSR School για τη βιωσιμότητα Γιώργος Σαρελάκος: Η Aegean Rebreath ξαναζωντανεύει ακτές και θάλασσες 34 400 εκατ. ευρώ για την υγεία Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος 32 Οι κορυφαίοι εργοδότες στην Ελλάδα Top Employers βράβευση MKO Άθληση και προσφορά Τρέχοντας για καλό σκοπό Θέμα 36 07 54 Ο Τιτάν και το Ίδρυμα Κανελλοπούλου στην ανασυγκρότηση της Βόρειας Εύβοιας Τι συζητήθηκε στο Νταβός για το περιβάλλον και την κλιματική αλλαγή 07 56 Το Ίδρυμα Vodafone γιορτάζει 20 χρόνια προσφοράς στην Ελλάδα Στήριξη της διαφορετικότητας στην πράξη από τις εταιρείες 12 58 Lidl και Ίδρυμα Λασκαρίδη για μια Ελλάδα χωρίς πλαστικά Ευοίωνο το μέλλον για τις οικογενειακές επιχειρήσεις CSR&ESG Review 5 4 4 50 Απολ γισμοί ESG Πότε γίνονται υποχρεωτικοί για τις επιχειρήσεις Pr ject Αστυπάλαια Το νησί που δείχνει το δρόμο για ένα καλύτερο αύριο Τιμή και αν γνώριση Βραβείο «Βύρων Αντίπας» στον Γιάννη Μπουτάρη θ αειφορία βράβευση

ΘΕΜΑ 6 CSR&ESG Review Eταιρική Kοινωνική Eυθύνη στην Ελλάδα H ENDURE. ADAPT. PERSEVERE. EMBRACE THE CHANGING FUTURE OF SUSTAINABILITY. September 26, 2022 Grand Hyatt Athens Hotel 2 0 t h A n n u a l C o r p o r a t e R e s p o n s i b i l i t y C o n f e r e n c e Hybrid* Corporate Responsibility Committee AmericAn-Hellenic cHAmber of commerce Headwinds στις 26 Σεπτεμβρίου Το Ελληνο-Αμερικανικό Εμπορικό Επιμελητήριο παρουσιάζει το 20ό ετήσιο ΣυνέδριοΕταιρικής Υπευθυνότητας στις 26 Σεπτεμβρίου 2022, σε υβριδική μορφή, με τίτλο Headwinds. Το επετειακό συνέδριο γιορτάζει τημακρόχρονησυνεισφορά τουΕπιμελητηρίουστην υπεύθυνη και βιώσιμη επιχειρηματικότητα. Το συνέδριο εστιάζει στις ασταθείς παγκόσμιες συνθήκες και στο πώς αυτές επιδρούν στην πορεία προς τη βιωσιμότητα. Κυρίως όμως εστιάζει στους τρόπους με τους οποίους επιχειρήσεις και πολίτες μπορούν να προσαρμόζονται και να διατηρούν τη δέσμευσή τους, μετατρέποντας τις ανάγκες ανθρώπων και πλανήτη σε ανώτερο σκοπό. L’Oréal for the Future και στην Ελλάδα Η L’Oréal Hellas παρουσίασε τις ενέργειες της εταιρείας που εντάσσονται στοπαγκόσμιοπρόγραμμαL’Oréal for theFuture, με στόχο να δημιουργήσει και στην Ελλάδα έναν θετικό αντίκτυπο για το περιβάλλον και την κοινωνία. Συγκεκριμένα, παρουσιάστηκαν οι εταιρικές δράσεις για αποκατάσταση του φυσικού περιβάλλοντος, οι ενέργειες για μείωση του περιβαλλοντικού αντίκτυπου των κτιριακών εγκαταστάσεων και βασικών εμπορικών λειτουργιών της, όπως και τα σχετικά προγράμματα των μαρκών της εταιρείας. Τέλος, παρουσιάστηκαν πρωτοβουλίες μείωσης αντίκτυπου που έχουν ήδη υλοποιηθεί στις εγκαταστάσεις της εταιρείας, με συγκεκριμένους στόχους μέχρι το 2030. Lidl Ελλάς: Στηρίζει 340 οικογένειες Η Lidl Ελλάς, στο πλαίσιο της συνδρομής της στη δραστηριότητα του Δικτύου Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Αρωγής (Δίκτυο) και του Κέντρου Υποδοχής και Αλληλεγγύης Δήμου Αθηναίων (ΚΥΑΔΑ), συνεχίζει για τρίτη συνεχόμενη φορά για το επόμενο δεκάμηνο τη δωρεά τροφίμων μακράς διαρκείας, ειδών καθαριότητας, χαρτικών κ.ά., συνολικής αξίας 100.000 ευρώ. Τα προϊόντα θα παραλαμβάνει το Δίκτυο από την αποθήκη της εταιρείας και θα τα διαθέτει για τη στήριξη του έργου του ΚΥΑΔΑ, συγκεκριμένα για την κάλυψη βασικών αναγκών 340 οικογενειών που ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας. Σκυταλοδρομία Running Out of Time Eπτά χιλιάδες διακόσια χιλιόμετρα, 18 χώρες, 250.000 συμμετοχές. Στις 30 Σεπτεμβρίου θα ξεκινήσει από τη Γλασκόβη μια αδιάκοπη σκυταλοδρομία 7.200 χιλιομέτρων, που θα φθάσει στις 6 Νοεμβρίου στην Αίγυπτο, τόπο διεξαγωγής της COP27, με σκοπό την ενεργοποίηση του κοινού για την αντιμετώπιση της Κλιματικής Αλλαγής, με το παράθυρο ευκαιρίας να στενεύει ασφυκτικά. Γι’ αυτό και Running Out of Time. Η σκυτάλη θα διασχίσει την Ελλάδα μεταξύ 24-27 Οκτωβρίου 2022, με συντονιστή την Ελληνική Εταιρεία Προστασίας της Φύσης (http://eepf.gr/el/) Εγγραφές για συμμετοχή στο www.running-out-of-time.com. CSR&ESG Review ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

CSR&ESG Review 7 ΑΒΒασιλόπουλος: Δέσμευση στην προσφορά Η ΑΒ Βασιλόπουλος βρέθηκε και το 2021 δίπλα σε όλα όσα έχουν αξία, μέσα από ενέργειες για τον Άνθρωπο, τα Προϊόντα και το Περιβάλλον. Η εταιρεία διέθεσε 1 εκατομμύριο ευρώσε προϊόντα, δράσεις και προγράμματα για περισσότερους από 140 οργανισμούς. Προσέφερε πάνωαπό 137.000 υγιεινά γεύματα σε μαθητές σχολείων σε όλη την Ελλάδα, γέμισε τα τραπέζια των καταναλωτών με υγιεινά προϊόντα, μείωσε με τη WWF Ελλάς τη σπατάλη τροφίμων, περιόρισε και τη χρήσηπλαστικού, ενώτοποθέτησε 360 σημεία φόρτισης ηλεκτρικών αυτοκινήτων ΔΕΗ Blue σε καταστήματα. Τιτάν: Δωρεά 1 εκατ. ευρώ Ένα πολυεπίπεδο σχέδιο δράσης, συνολικού ύψους 1 εκατ. ευρώ, παρουσίασαν το Ίδρυμα Παύλου και Αλεξάνδρας Κανελλοπούλου και ο Όμιλος Τιτάν, στοπλαίσιο της συμμετοχής τους στην εθνικήπροσπάθεια για την αποκατάσταση πυρόπληκτων περιοχών και το σχεδιασμό δράσεων πρόληψης για το μέλλον. Το Ίδρυμα Κανελλοπούλου συμβάλλει στην ανασυγκρότηση της Βόρειας Εύβοιας, διαθέτει 2 πυροσβεστικά οχήματα στην Κεντρική Μακεδονία, ενώ εκπαιδεύει τους πολίτες για την πρόληψηαπό τις πυρκαγιές. ΟΤιτάν διαθέτει 50 σιλοφόρα οχήματαδεξαμενές νερού, 3 ανοιχτές δεξαμενές νερού για ανεφοδιασμό ελικοπτέρων, ενώ συμμετέχει σε μελέτες εκτίμησης κλιματικών κινδύνων. Quest: Έκθεση Βιώσιμης Ανάπτυξης 2021 O Όμιλος Quest δημοσίευσε για όγδοη συνεχόμενη χρονιά την Έκθεση Βιώσιμης Ανάπτυξης για το 2021, παρουσιάζοντας τη στρατηγική και τις πρωτοβουλίες του ομίλου, καθώς και ειδικότερα των τεσσάρων μεγαλύτερων θυγατρικών εταιρειών του, Info Quest Technologies, Uni Systems, iSquare και ACS σχετικά με τα κύρια θέματα Βιώσιμης Ανάπτυξης και δείκτες ΕSG (Environment - Social - Governance) που παρακολουθεί. Στην έκθεση παρουσιάζεται συνοπτικά και η επικαιροποιημένη ESG Στρατηγική που ολοκλήρωσε ο όμιλος τον Ιούνιο του 2022, με την ανάδειξη των μακροπρόθεσμων ESG στόχων. 20 χρόνια για το Ίδρυμα Vodafone Τα 20 χρόνια προσφοράς στην Ελλάδα γιορτάζει το Ίδρυμα Vodafone και με περισσότερους από 700.000 ωφελημένους πολίτες το 2021, φέτος εγκαινιάζει νέες δράσεις στην εκπαίδευση με το Generation Next, στην υγεία με την Τηλεϊατρική για υπηρεσίες πρωτοβάθμιας υγείας σε κατοίκους απομακρυσμένων περιοχών, στην υποστήριξη ανθρωπιστικών κρίσεων με τα Instant Network και Instant Classroom και στις «Ψηφιακές εφαρμογές για το κοινό καλό» με τη δημιουργία του Panic Button και την υιοθέτηση του «Bright Sky» για βοήθεια ατόμων σε κακοποιητικό περιβάλλον.

CSR&ESG Review ΠΡΑΚΤΙΚΗ 8 CSR&ESG Review Πρόσφατα παρουσιάστηκε το πρωτοποριακό πρόγραμμα Just Go Zero Tilos. Τι ακριβώς περιλαμβάνει και τι προσφέρει στο νησί; Έλλη Παναγιωτοπούλου: Με το πρωτοποριακό πρόγραμμα Just Go Zero Tilos, δημιουργήσαμε το πρώτο νησί μηδενικών αποβλήτων που δείχνει έμπρακτα πως η κυκλική οικονομία μπορεί να επιτευχθεί, αποτελώντας παράλληλα μοχλό βιώσιμης ανάπτυξης και ευημερίας! Πιο αναλυτικά, η εφαρμογή του προγράμματος ξεκινάει από τη συλλογή των υλικών πόρτα-πόρτα σε κάθε σπίτι και σε κάθε επιχείρηση του νησιού και καταλήγει στην πλήρη αξιοποίηση όλων των ρευμάτων αποβλήτων, τα οποία στο σύνολό τους είναι είκοσι πέντε. Τα αποτελέσματα που πετυχαίνουμε καθημερινά είναι εντυπωσιακά. Αυτήν τη στιγμή στο νησί υπάρχει μηδενική ταφή αποβλήτων, καθώς έχουμε καταργήσει τον ΧΥΤΑ και τους δημόσιους κάδους του νησιού. Το σημαντικότερο όμως είναι ότι σε συνεργασία με το Δήμο Τήλου πετύχαμε μια εντελώς νέα αντίληψη ζωής στο νησί της Τήλου, που πλέον αποτελεί το πρότυπο μιας νέας βιώσιμης ανάπτυξης. Πότε ξεκίνησε η συζήτηση για την εφαρμογή του προγράμματος στην Tήλο; Ποια ήταν η αφορμή αλλά και ποιες οι προκλήσεις που αντιμετωπίσατε στην προσπάθεια; Έλλη Παναγιωτοπούλου: Για εμάς στην Polygreen η κυκλικότητα βρίσκεται στον πυρήνα της φιλοσοφίας μας και η μετάβαση σε έναν κόσμο χωρίς απόβλητα ταυτίζεται με την επιχειρηματική αποστολή μας. Όπως στη φύση δεν υπάρχουν απόβλητα και τα πάντα μπορούν να αποκτήσουν μια δεύτερη ζωή, το ίδιο μπορούμε να πετύχουμε αντίστοιχα και στις ανθρώπινες κοινότητες, μικρές ή μεγάλες. Ένα χρόνο πριν, και με αρωγό το Δήμο της Τήλου, κρίναμε πως η αρχή μπορεί να γίνει στο νησί, με στόχο να αλλάξει τον τρόπο που διαχειρίζεται τα απόβλητά του, ώστε να μετατραπεί σε παράδειγμα βιώσιμης ανάπτυξης παγκοσμίως. Επιλέξαμε την Τήλο, γιατί είναι ένα νησί που εδώ και πολλά χρόνια πρωτοπορεί σε διάφορους τομείς, οι κάτοικοι είναι πρόθυμοι να αγκαλιάσουν τις αλλαγές στην καθημερινότητά τους και έχουν ήδη εμπειρία στην εφαρμογή και υιοθέτηση Η Έλλη Παναγιωτοπούλου, Group Communications & Corporate Affairs Director, και η Δάφνη Μάντζιου, Project Manager Just Go Zero Tilos της Polygreen, μας εξηγούν πώς η Τήλος έχει γίνει το πρώτο νησί μηδενικών αποβλήτων, ενώ υπογραμμίζουν πως το Just Go Zero είναι τρόπος σκέψης και ζωής. Η κυκλική οικονομία ξεκινά από την Τήλο Polygreen - Just Go Zero Tilos Έλλη Παναγιωτοπούλου, Group Communications & Corporate Affairs Director, Δάφνη Μάντζιου, Project Manager Just Go Zero Tilos Γράφει ο ΔΗΜΉΤΡΗΣ ΤΣΟΥΚΑΛΆΣ Tο πρώτο νησί μηδενικών αποβλήτων καλωσορίζει τους επισκέπτες

CSR&ESG Review 9 σημαντικών περιβαλλοντικών έργων. Οι προκλήσεις που αντιμετωπίσαμε στο ταξίδι μετασχηματισμού της Τήλου ήταν πολλές, καθώς ήταν η πρώτη φορά που μία ολόκληρη κοινότητα έπρεπε να αλλάξει τις καθημερινές της συνήθειες για να γίνει zero waste. Το αποτέλεσμα όμως μας δικαίωσε και έτσι αυτό το μικρό ακριτικό νησί του Νοτίου Αιγαίου έγινε παράδειγμα προς μίμηση, με αναφορές στα μεγαλύτερα μέσα παγκοσμίως. Ποιες λύσεις και εργαλεία της Polygreen αξιοποιούνται στο project αλλά και πώς αντικατοπτρίζεται η γενικότερη φιλοσοφία σας σε αυτό; Δάφνη Μάντζιου: Η Polygreen εξειδικεύεται στην ανάπτυξη λύσεων κυκλικής οικονομίας με επίκεντρο την ορθή διαχείριση των αποβλήτων και μέσα από το καινοτόμο πρόγραμμα Just Go Zero αυτό ακριβώς έκανε πράξη στο νησί της Τήλου. Η βασικότερη υποδομή στην οποία επενδύσαμε, είναι το Κέντρο Κυκλικής Καινοτομίας (3Κ), το οποίο στην πράξη αντικατέστησε τον ΧΥΤΑ και πλέον λειτουργεί σαν πρότυπο κέντρο συγκέντρωσης, διαλογής και δεματοποίησης ανακυκλώσιμων υλικών και ταυτόχρονα μετατροπής βιοαποβλήτων σε εδαφοβελτιωτικό. Βασικός μας στόχος είναι να πετύχουμε σωστό διαχωρισμό των αποβλήτων στην πηγή, και για το λόγο αυτό πρώτο μας μέλημα ήταν να προμηθεύσουμε όλα τα νοικοκυριά με ειδικό εξοπλισμό, ώστε να μπορούν να το κάνουν πράξη. Η ευαισθητοποίηση των κατοίκων του νησιού και η συνεχής ενημέρωση αποτελούν τον πυρήνα της προσπάθειάς μας, καθώς απώτερος στόχος είναι η αλλαγή νοοτροπίας και συμπεριφορών. Στο Κέντρο Ενημέρωσης Zero Point, που βρίσκεται στην κεντρική πλατεία στο λιμάνι, οι άνθρωποι της Polygreen παρέχουν αναλυτικές πληροφορίες και οδηγίες διαχείρισης στους κατοίκους, τους επιχειρηματίες και τους επισκέπτες του νησιού. Με γνώμονα μια ολιστική προσέγγιση στη διαχείριση των αποβλήτων που αποβλέπει στην εξοικονόμηση των φυσικών πόρων και την αποδοτικότητα των πρώτων υλών, ιδρύσαμε το Κέντρο Δημιουργικής Επαναχρησιμοποίησης Υλικών (ΚΔΕΥ), έναν χώρο στον οποίο αντικείμενα που δεν θεωρούνται πλέον χρήσιμα μετατρέπονται σε νέα προϊόντα. Τέλος, όπως σε όλα τα έργα που υλοποιεί το Just Go Zero, κάτοικοι και επιχειρήσεις μπορούν να παρακολουθούν τις ποσότητες των υλικών που ανακυκλώνουν μέσα από μια ειδικά σχεδιασμένη εφαρμογή, που τους προτρέπει να βελτιώνουν τις επιδόσεις τους. «Point Zero», σημείο πληροφόρησης όπου οι επισκέπτες του νησιού, μπορούν να λάβουν πληροφορίες και οδηγίες για τη λειτουργία του προγράμματος Just Go Zero Tilos Σύγχρονος εξοπλισμός στο Κέντρο Κυκλικής Καινοτομίας (3Κ) Ο γενικός διευθυντής της Polygreen Κ. Λαυρέντης Αλβέρτης με την ομάδα του Just Go Zero Tilos Πώς το έχουν υποδεχθεί οι κάτοικοι; Πώς προσεγγίστηκαν προκειμένου να προχωρήσουν στην αλλαγή αυτή φιλοσοφίας και κουλτούρας; Δάφνη Μάντζιου: Εκτός από την ορθή συλλογή των υλικών, ένα άλλο βασικό ζήτημα για την επιτυχή υλοποίηση του Just Go Zero Tilos ήταν να περιοριστεί στο ελάχιστο η παραγωγή των αποβλήτων στο νησί. Και αυτό απαιτεί αλλαγή της στάσης και της αντίληψης για τα απόβλητα από το σύνολο της τοπικής κοινωνίας του νησιού. Τους τελευταίους μήνες είμαστε κάθε μέρα δίπλα στους ανθρώπους της Τήλου, για να τους εξηγήσουμε τα οφέλη του zero waste, να τους εκπαιδεύσουμε στη χρήση του νέου συστήματος κυκλικής διαχείρισης και να τους υποστηρίξουμε σε αυτήν τη σημαντική αλλαγή. Βλέπουμε μαζί τους τι αποδίδει και βελτιώνουμε το σύστημα όπου απαιτείται. Κάθε μέρα, όλο και περισσότεροι άνθρωποι γίνονται μέρος αυτής της αλλαγής, στηρίζουν ενεργά την προσπάθεια και συμμετέχουν σε ένα νέο κίνημα, που τελικά οδηγεί σε έναν πιο βιώσιμο τρόπο ζωής.

CSR&ESG Review ΠΡΑΚΤΙΚΗ 10 CSR&ESG Review Τι έχει επιτευχθεί μέχρι στιγμής και ποια είναι τα επόμενα στάδια για το πρόγραμμα στην Τήλο; Δάφνη Μάντζιου: Σε διάστημα έξι μηνών, από τότε δηλαδή που ξεκίνησε η εφαρμογή του Just Go Zero Tilos, έχουν συνολικά συλλεχθεί και αξιοποιηθεί 15 τόνοι οργανικά, 27 τόνοι ανακυκλώσιμα και 9 τόνοι μη ανακυκλώσιμα υλικά, ενώ το ποσοστό ανάκτησης υλικών από τα απόβλητα σε εβδομαδιαία βάση ξεπερνάει το τελευταίο διάστημα το 85%. Πέρα από τους αριθμούς όμως, το Just Go Zero Tilos δημιουργεί μια αλυσίδα από οφέλη, περιβαλλοντικά, κοινωνικά και οικονομικά. Βελτιώνει την ποιότητα ζωής στο νησί και καλλιεργεί μια συνείδηση ελαχιστοποίησης παραγωγής αποβλήτων, που σταδιακά γίνεται τρόπος ζωής. Παράλληλα, καθιερώνει την Τήλο ως βιώσιμο τουριστικό προορισμό που μεταφέρει το μήνυμα της βιωσιμότητας και της ισορροπίας μεταξύ ανθρώπου και φυσικού περιβάλλοντος, ενώ έχει ήδη δημιουργήσει στο νησί 10 νέες θέσεις εργασίας. Μπορεί να εφαρμοστεί το συγκεκριμένο πρόγραμμα και σε άλλες περιοχές της Ελλάδας; Πραγματοποιείτε σαν Polygreen άλλες ανάλογες συζητήσεις; Έλλη Παναγιωτοπούλου: Το Just Go Zero είναι ένας τρόπος σκέψης και ένας τρόπος ζωής που μπορεί να εφαρμοστεί οπουδήποτε το ζητήσουν οι πολίτες και να συμβάλει στην εξάλειψη της έννοιας του αποβλήτου όπως τη γνωρίζουμε σήμερα. Το αν θα είναι πόλη, νησί ή κράτος, αφορά μόνο την προσαρμογή της τεχνικής λύσης - την οποία όπως προσαρμόσαμε στην Τήλο, έτσι θα προσαρμόσουμε και σε όποιο άλλο μέρος επιθυμεί να ακολουθήσει αυτό το παράδειγμα. Πόσο απέχουμε από το όραμα της απόλυτης εφαρμογής της κυκλικής οικονομίας; Τι ρόλο θέλει να διαδραματίσει σε αυτό το σημαντικό εγχείρημα η Polygreen; Έλλη Παναγιωτοπούλου: Η μετάβαση στην κυκλική οικονομία προϋποθέτει την υιοθέτηση νέων προτύπων στην παραγωγή και την κατανάλωση, να σχεδιάζουμε δηλαδή και να χρησιμοποιούμε προϊόντα που θα μπορούν να αξιοποιηθούν μέσα από την επαναχρησιμοποίηση, την ανακύκλωση ή την ανάκτηση ενέργειας. Τέλος, απαραίτητη είναι και η αλλαγή της προσωπικής και συλλογικής μας στάσης απέναντι στο περιβάλλον. Στην Polygreen, φιλοδοξούμε να διαδραματίσουμε ηγετικό ρόλο στη μετάβαση αυτή της Ελλάδας από το γραμμικό στο κυκλικό μοντέλο οικονομίας. Με όραμά μας είναι έναν υγιέστερο πλανήτη και ένα βιώσιμο φυσικό περιβάλλον για τις επόμενες γενιές, στοχεύουμε η κυκλική οικονομία να θεωρείται σε 20 χρόνια από σήμερα το αυτονόητο μοντέλο λειτουργίας της οικονομίας. Έργα καλλιτεχνών μέσω του προγράμματος φιλοξενίας του PCAI - Polygreen Culture & Art To ακριτικό νησί της Τήλου γίνεται παράδειγμα προς μίμηση Οι άνθρωποι είναι η ψυχή του προγράμματος Just Go Zero Tilos

CSR&ESG Review ΠΡΑΚΤΙΚΗ 12 CSR&ESG Review Με γνώμονα ότι η διαμόρφωση ενός βιώσιμου μέλλοντος για τις επόμενες γενιές αποτελεί κοινό καθήκον και ευθύνη, τον Ιούνιο του 2020 στη Σαντορίνη ξεκίνησε το έργο της καμπάνιας «Plastic Free Santorini», ως μια κοινή πρωτοβουλία του Υπουργείου Τουρισμού και της Lidl Ελλάς. Τον Σεπτέμβριο του 2020, ενσωματώθηκε κάτω από την εθνική καμπάνια «Ελλάδα χωρίς πλαστικά μίας χρήσης», μια κοινή πρωτοβουλία του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και του Κοινωφελούς Ιδρύματος Αθανάσιος Κ. Λασκαρίδης. Πρόθεση όλων είναι η μείωση της αλόγιστης χρήσης πλαστικού, η επένδυση στη δυναμική της κυκλικής οικονομίας και η προστασία των ακτών και των θαλασσών μας. «Plastic Free Greece» και φέτος Lidl Ελλάς - Κοινωφελές Ίδρυμα Αθανάσιος Κ. Λασκαρίδης Από αριστερά: Δρ Αγγελική Κοσμοπούλου, εκτελεστική διευθύντρια του Κοινωφελούς Ιδρύματος Αθανάσιος Κ. Λασκαρίδης, και Βασιλική Αδαμίδου, διευθύντρια Επικοινωνίας και Εταιρικής Υπευθυνότητας της Lidl Ελλάς

CSR&ESG Review 13 Το καλοκαίρι του 2021, εκπρόσωποι της Lidl Ελλάς, μαζί με συνεργάτες και εθελοντές του ιδρύματος, ένωσαν τις δυνάμεις τους στον αγώνα για την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος και των ελληνικών ακτών και επισκέφθηκαν τα Χανιά, το πρώτο πόδι της Χαλκιδικής, τη Σαντορίνη, τη Ρόδο, την Κω και την Κέρκυρα. Συνολικά συλλέχθηκαν 248 κιλά απορριμμάτων στους παράκτιους καθαρισμούς και 997,5 κιλά στους υποθαλάσσιους καθαρισμούς. Φέτος το ταξίδι συνεχίζεται, με στόχο έξι επιπλέον προορισμοί της χώρας μας να γίνουν Plastic Free. H ομάδα του προγράμματος, αποτελούμενη από στελέχη και εθελοντές των δύο συνεργαζόμενων φορέων, επισκέφθηκε το Ηράκλειο, το δεύτερο πόδι της Χαλκιδικής και τη Σαντορίνη, ενώ τον Σεπτέμβριο θα βρεθεί στη Σύρο και τον Οκτώβριο στη λίμνη Κερκίνη και τη Λήμνο, προσφέροντας ανάσες ζωής στο οικοσύστημα των περιοχών αυτών, αλλά και εφαρμόσιμες λύσεις που ανοίγουν δρόμους βιώσιμης ανάπτυξης. Μέχρι στιγμής, από τις δράσεις σε Ηράκλειο, Χαλκιδική και Σαντορίνη έχουν συλλεχθεί 156,65 κιλά απορριμμάτων στους παράκτιους καθαρισμούς και 406,82 κιλά στους υποθαλάσσιους καθαρισμούς. Σε κάθε προορισμό πραγματοποιούνται δύο παράκτιοι και δύο υποβρύχιοι καθαρισμοί, συναντήσεις με εκπροσώπους της τοπικής αυτοδιοίκησης, καθώς και εκπαιδευτικές δράσεις. Τα περσινά ευρήματα της δράσης έδειξαν ότι το πιο συχνό απόρριμμα σε μια παραλία είναι η γόπα. Έτσι, οι δύο φορείς αποφάσισαν να ξεκινήσουν συνεργασία με το «Γόπα Project» και να τοποθετήσουν σταχτοδοχεία σε όλες τις παραλίες που καθαρίζουν. H θαλάσσια ρύπανση είναι ένα παγκόσμιο φαινόμενο, που δεν γνωρίζει σύνορα και επηρεάζει ανεξαρτήτως όλες τις περιοχές και τα νησιά μας. Η «Plastic Free Greece» καμπάνια αποτελεί παγκόσμιο μήνυμα βιώσιμης ανάπτυξης για τη χώρα μας και αποσκοπεί στην ευαισθητοποίηση για τη θαλάσσια ρύπανση από πλαστικά απορρίμματα, μέσα από δράσεις παράκτιων και υποθαλάσσιων καθαρισμών. Οι ενέργειες αυτές αποτελούν μέρος του REset Plastic, της διεθνούς στρατηγικής του ομίλου Schwarz για το πλαστικό, στην οποία συμμετέχει και η Lidl Ελλάς, και συγκεκριμένα στα πεδία δράσης REmove, REduce και REcycle. Περισσότερες πληροφορίες για τη δράση: https://corporate.lidl-hellas.gr/plastic-free-greece

ΘΕΜΑ CSR&ESG Review ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ 14 CSR&ESG Review Συνέντευξη στη ΛΙΛΉ ΚΑΡΑΚΏΣΤΑ Η επαφή με τη φύση είναι το ζητούμενο για τους ανθρώπους των μεγαλουπόλεων, που τα τελευταία χρόνια αναζητούν όλο και περισσότερους τρόπους να επιστρέψουν στο φυσικό τους περιβάλλον. Με την ενδυνάμωση των τοπικών κοινοτήτων αλλά και με τη διατήρηση της παράδοσης χάρη σε οργανισμούς όπως το MedINA, η επιστροφή στη φύση παύει να αποτελεί μια αυθαίρετη έννοια. Άνθρωπος, φύση, περιβάλλον, παράδοση. Έννοιες που συχνά ακούμε, αλλά που τα τελευταία χρόνια απομακρύνονται μεταξύ τους, δημιουργώντας δυσλειτουργίες στην καθημερινότητά μας. Υπάρχει τρόπος να επιστρέψουμε στη φύση, να ξαναγνωρίσουμε το φυσικό μας περιβάλλον, αλλά και να συνδεθούμε ξανά με τη χαμένη μας παράδοση; Ο Αλέξης Κατσαρός, Partnership and Project Development Manager του Μεσογειακού Ινστιτούτου για τη Φύση και τον Άνθρωπο (MedINA), μας εξηγεί πώς θα το καταφέρουμε. Ποια ανάγκη οδήγησε στη δημιουργία του MedINA και ποιος είναι ακριβώς ο στόχος του; ΤοΜεσογειακό Ινστιτούτο για τηΦύση και τον Άνθρωπο (MedINA) ιδρύθηκε το 2003, με σκοπό να συμβάλει στη διαμόρφωση μιας αρμονικής σχέσης ανθρώπου και φύσης. Ο ιδρυτής του, ο αρχιτέκτονας και πολεοδόμος Θύμιος Παπαγιάννης, ανήκει στους πρωτοπόρους της προστασίας του περιβάλλοντος, που προώθησαν δυναμικά την ένταξη των πολιτιστικών αξιών στην αντιμετώπιση των περιβαλλοντικών ζητημάτων. Σήμερα, 19 χρόνια μετά, η κρίση που βιώνουμε -περιβαλλοντική, οικονομική, κοινωνική- πρέπει να μας οδηγεί στην αναζήτηση εναλλακτικών και καινοτόμων προτάσεων για την αντιμετώπισή της. Σε αυτές τις ιδιαίτερες συνθήκες το MedINA θα εστιάσει -για τα επόμενα τρία χρόνια- στην προστασία της βιοποικιλότητας, την ενδυνάμωση των κοινοτήτων ώστε να γίνουν διαχειριστές της φυσικής τους κληρονομιάς και θα εργαστεί για να εξασφαλίσει τη δέσμευση των εθνικών και τοπικών φορέων για μια αειφορική διαχείριση των φυσικών πόρων. Επίσης, μέσω της διασφάλισης βιώσιμων αγρο-διατροφικών συστημάτων και μέσω της προστασίας και της συνετής διαχείρισης των υδατικών πόρων, θέλει να συμβάλει -σε ατσαρός Κ «Ραχοκοκαλιά» του φυσικού και πολιτιστικού πλούτου της χώρας μας η ελληνική ύπαιθρος Αλέξης Ποταμός Αώος | Copyright MedINA/stamos.abatis

CSR&ESG Review 15 συνθήκες κλιματικής κρίσης- στη δημιουργία ανθεκτικών κοινοτήτων. Στόχος είναι να δημιουργηθούν ισχυρές και υγιείς κοινότητες, προστατεύοντας τη γη και το νερό, από τα οποία εξαρτάται η ζωή τους. Πόσο αναγκαία είναι η ενδυνάμωση των τοπικών κοινωνιών, προκειμένου να διατηρήσουν αλλά και να ενισχύσουν την πολιτιστική τους κληρονομιά; Από την ίδρυσή του μέχρι και σήμερα, το MedINA πρεσβεύει την ανάγκη συμμετοχής των τοπικών κοινοτήτων στη διαχείριση της φυσικής και πολιτιστικής τους κληρονομιάς και οι συνεργάτες του πιστεύουν πως μόνο όταν οι τοπικές κοινότητες αναλάβουν ενεργό ρόλο στη διαχείριση της κληρονομιάς και των πόρων τους, θα μπορέσουμε όλοι μαζί να οραματιστούμε έναν κόσμο όπου οι κοινωνίες ευημερούν σε αρμονία με τη φύση. Η ελληνική ύπαιθρος αποτελεί σήμερα τη ραχοκοκαλιά του φυσικού και πολιτιστικού πλούτου της χώρας μας. Οι ιδέες για μια αειφόρο ανάπτυξή της δεν λείπουν, λείπουν όμως συχνά το ανθρώπινο δυναμικό, οι αναγκαίοι πόροι και η πρόσβαση στην αναγκαία γνώση. Το MedINA σε αυτό το σημείο έρχεται να συνδράμει στις παραπάνω ανάγκες, προσφέροντας δυνατότητες πρόσβασης στη γνώση, στην κατάρτιση και στη δικτύωση σε τοπικό, εθνικό και διεθνές επίπεδο. Φέρνει τις τοπικές κοινότητες σε επαφή με ερευνητικά και πανεπιστημιακά ιδρύματα καθώς και ειδικούς, προκειμένου να δημιουργηθεί και να διαχυθεί μια ολοκληρωμένη μελέτη και κατανόηση του χώρου και των δυνατοτήτων του και δημιουργεί τις απαραίτητες συμμαχίες, προκειμένου να σχεδιαστούν και να υλοποιηθούν εξειδικευμένες λύσεις για τη διαχείριση και αειφόρο ανάπτυξη κάθε περιοχής στην οποία παρεμβαίνει. Πώς συνδέεται η ανάπτυξη μιας τοπικής κοινότητας με τη διατήρηση της παράδοσης, την προστασία του περιβάλλοντος και την ανάδειξη της φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς της; Το ΜedINA δεν είναι απλώς μια περιβαλλοντική οργάνωση. Αξιοποιώντας τις γνώσεις του παρελθόντος και συνδυάζοντάς τις με τη σύγχρονη επιστημονική γνώση, μπορούμε να συμβάλουμε στην προστασία του περιβάλλοντος, προωθώντας παράλληλα την ευημερία των τοπικών κοινοτήτων. Σε αυτήν την κατεύθυνση προτείνουμε μια ολιστική προσέγγιση, που περιλαμβάνει περιβαλλοντικές παρεμβάσεις που προωθούν την ορθή και συνετή διαχείριση των φυσικών πόρων, μελετούμε και αναδεικνύουμε την παραδοσιακή γνώση που επιτρέπει στις κοινότητες να προοδεύουν διατηρώντας την πολιτιστική τους ταυτότητα και υποστηρίζουμε τις κοινότητες, προκειμένου να βελτιώσουν το επίπεδο διαβίωσής τους και την ανθεκτικότητά τους, προωθώντας ευκαιρίες για αειφόρο ανάπτυξη. Σε μια εποχή που η κλιματική αλλαγή κάνει εμφανή την παρουσία της, πόσο σημαντικό είναι να κατανοήσει ακόμη και η μικρότερη κοινότητα τον κρίσιμo ρόλο της στην προστασία του οικοσυστήματος; Έχοντας έρθει σε επαφή με αρκετά μέλη τοπικών κοινοτήτων όλα αυτά τα χρόνια, θεωρούμε ότι οι τοπικές κοινότητες έχουν κατανοήσει τις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης στις ιδιαίτερες περιοχές τους. Η σύνδεσή τους με το περιβάλλον είναι τέτοια, που τους επιτρέπει να αντιληφθούν πώς το κλίμα επιδρά στις δραστηριότητές τους και στο τοπίο που τους περιβάλλει. Αυτό που Αλέξης Κατσαρός | Copyright MedINA/Υ.Chorianopoulou Mικρο-φράγματα στα Κύθηρα | Copyright MedINA Koπάδι στη φύση, Λήμνος | Copyright MedINA/Υ.Chorianopoulou

Made with FlippingBook

RkJQdWJsaXNoZXIy ODAxNzc=